Bu kış soğuk ve karlı mı, yoksa normalden sıcak mı olacak? / Al Ain Türkçe Özel
Bu kışın son 50-60 yılın en soğuk mevsimi olacağı, İstanbul’a bir ay sonra kar yağacağı iddiaları var. Öyle mi olacak yoksa normalden daha sıcak bir kış mı yaşayacağız? İTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros Al Ain Türkçe’ye değerlendirdi.
“50 yılın en soğuk kışı geliyor”, “İstanbul’a bir ay sonra kar yağacak”... Türkiye özellikle kış başlarında bu tür başlıkları sık sık duyuyor. Bu tür tahminler kimi zaman tutuyor kimi zaman tutmuyor. Peki günümüz teknolojisinde, bir mevsimin nasıl geçeceğini, bir ay sonra kar yağıp yağmayacağını bilmek mümkün mü? Bu tür haberler ne oranda bilimsel veriye dayanıyor? Bu kış normalden soğuk mu yoksa sıcak mı olacak? Bu soruları Meteoroloji Mühendisi ve İTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros’a sorduk.
Prof. Dr. Hüseyin Toros’un Al Ain Türkçe’nin sorularına verdiği cevaplar şöyle;
SAĞLIKLI HAVA TAHMİNİ KAÇ GÜN SONRASI İÇİN YAPILABİLİR?
Şu anki mevcut teknolojiyle sağlık bir hava durumu tahmini kaç gün için yapılabilir. Bir ay sonrası için, bir mevsim için bilimsel tahmin yapılabilir mi?
“Biz şu an atmosferik sayısal modellerle tahmin yapıyoruz. Ve bu tahminlerin doğruluk oranı sadece birkaç gün sonrası için yüzde 90’lar seviyesinde. Tahmin yaptığınız süre uzadıkça doğruluk ve gerçekleşme ihtimali düşüyor. Bir haftanın üzerinde daha çok mevsim normallerinin altında/üstünde şeklinde sağlıklı tahminler yapılabilir. Bunun dışındaki tahminlerin doğruluk oranı oldukça düşük olur. Bu tahminler yapılmaz mı yapılır. Bazen tutabilir de. Ama bu bilimsel veriye dayalı bir tutturma olmaz. Ben şahsen bir ay gibi, önümüzdeki mevsimin tamamı gibi tahminlere itibar etmiyorum.
Atmosferin karmaşık yapısından dolayı, bugünkü teknolojiyle uzun vadeli, doğruluk oranı yüksek tahminler yapmak mümkün değil. Dünyada birçok hava tahmin merkezi var, bu konu üzerine çalışan üniversiteler ve kuruluşlar var. Bir hafta sonrası için bile bu merkezlerin tahminlerinde farklılık görüyoruz.”
BU KIŞ ÇOK SOĞUK OLACAK İDDİASI DOĞRU MU?
Son günlerde ‘50-60 yılın en soğuk kışı olacak’ şeklinde iddialar ortaya atıldı. Sizin bakış açınız ve verilerle bu kışı için ne söylenebilir?
"Az önce anlattım uzun vadeli olarak mevsim normallerinin altında/üstünde şeklinde yorum yapılabiliyor. Mevcut verilere göre soğuk bir kış geçirmeyeceğiz, aksine bu kış mevsimi normalin üstünde sıcaklıkla geçecek. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün (MGM) mevsimlik tahminleri de bunu gösteriyor.
Aralık, Şanlıurfa-Ordu hattının doğusunda mevsim normallerinde, batısında ise mevsim normallerinin üzerinde sıcak bir ay olacak. Yağış açısından ise Ege ve Akdeniz kıyıları ile Güney Doğu Anadolu bölgesi mevsim normallerinin biraz altıda yağış alacak, diğer bölgelerde ise mevsim normalleri seviyesinde yağış göreceğiz.
Ocak ayında yurdun orta bölümleri mevsim normallerinden daha sıcak bir ay geçirecek. Diğer bölgelerde ise mevsim normallerinde bir kış var. Yağış açısından da neredeyse tüm bölgeler mevsim normalleri miktarınca yağış alacak.
Şubat ayına baktığımızda Yurdun tamamı mevsim normallerinin üzerinde, hatta orta bölgelerin daha da üzerinde sıcak bir şubat ayı geçireceğini görüyoruz. Yağış düzeyi de normaller seviyesinde olacak.
Yani MGM verileri, son dönemin en soğuk kışı olmasını bırakın, tam tersini normalin üstünde sıcak bir kış olacağını gösteriyor. Ben bu tür iddiaların dikkat çekmek için ortaya atıldığını düşünüyorum.”
‘BİR AY SONRA KAR YAĞACAK’ TAHMİNLERİ SAĞLIKLI MI?
İstanbul uzun yıllardır kar yağışına hasret. Bu kapsamda bir ay sonrasına ilişkin İstanbul’a kar yağacağı söyleniyor. Bu konuda sizin yorumunuz ne olur?
“Şu anda 1 ay sonrası için kesin olarak kar yağıp yağmayacağını söyleyecek bir teknoloji yok. Bu konuda dünyada öne çıkan kuruluşlar bile 15 günlük tahminler yapıyor. Onların da doğruluk oranları çok yüksek değil. Bir ay sonrası için yapılacak tahminler hiç sağlıklı değil. Ancak yapanlar var. Bu tahminler tutmazsa unutuluyor, tutarsa ‘Ben söylemiştim’ deniyor. Ancak bunların bilimsel bir dayanağı yok.”
