Lula Çin’de: Brezilya geri döndü, dolar egemenliğinden kurtulalım!
Yoğun bir mücadele sonrasında Brezilya’da iktidara geri dönen Lula’nın Çin ziyareti başladı. Solcu lider, ABD dolarının egemenliğinden kurtulmaları gerektiğini söyledi.
Latin Amerika'yı 2000'lerin başında saran sol kuşağın önemli liderlerinden biri olan ve 1 Ocak'ta Brezilya devlet başkanlığına geri dönen Lula da Silva, göreve gelmesinin hemen ardından hızlı adımlar atmaya başladı. ABD ile müttefiklerinin Rusya-Ukrayna politikalarını eleştiren Lula, bunun ardından da Brezilya'nın BRICS'teki öncü rolünü canlandırıp, UNASUR'a yeniden girip ortak Latin Amerika para birimi çalışmalarını başlatmasının ardından Çin'i ziyaret etti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un dolar hegemonyasına karşı sarf ettiği, "Avrupa, ABD dolarının hakimiyetine bağımlılığını azaltmalı" sözlerini daha da ileri taşıyan Lula, gelişmekte olan ülkelere uluslararası ticarette dolar yerine ulusal para birimlerine geçmeleri çağrısı yaptı.
Bugün Pekin'in Tiananmen Meydanı'nda Halk Kahramanları Anıtı'na çelen koyan Brezilya Devlet Başkanı, ardından Büyük Halk Salonu'nda Başbakan Li Qiang'la biraraya geldi ve sonrasında Devlet Başkanı Şi Cinping'le görüşmeye geçti.
Dün Çin ziyaretine Şanghay şehrinden başlayan Latin Amerika'nın en büyük ekonomisinin lideri, kendisinin el vermesiyle 2011-16 arası Brezilya Devlet Başkanı olan Dilma Rousseff'in 'BRICS bankası' olarak da bilinen Yeni Kalkınma Bankası'nın (NDB) başına atanması münasebetiyle düzenlenen etkinlikte yarım saatlik bir konuşma yaptı, Huawei ve diğer dev Çin şirketlerinin merkezlerini ziyaret ederek yöneticileriyle görüştü.
“BREZİLYA GERİ DÖNDÜ”
NDB konuşmasında aşırı sağcı selefi Jair Bolsonaro'dan farkını "Brezilya geri döndü. Brezilya'nın önemli dünya kararlarında yer almadığı zamanlar geçmişte kaldı. Açıklanamayan bir yokluğun ardından uluslararası sahneye geri döndük" diye ortaya koyan Lula, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'dan oluşan BRICS grubunun ticarette dolara alternatif para birimi araması çağrısında bulunarak şunları söyledi:
“Her gece kendime şu soruyu soruyorum: Neden tüm ülkeler ticaretlerini dolara dayandırmak zorunda? Neden kendi para birimimizle ticaret yapamıyoruz? Altın standardının ortadan kalkmasından sonra doların (rezerv) para birimi olduğuna kim karar verdi?"
"Herkes tek bir para birimine bağımlı" diye yakınan solcu lider, 'Brezilya ile Çin, Brezilya ve diğer ülkeler arasındaki ticari ilişkileri finanse edecek bir para birimi' önerisini dile getirdi:
"BRICS bankası gibi bir banka neden Brezilya ile Çin, Brezilya ile diğer BRICS ülkeleri arasındaki ticareti finanse edecek bir para birimine sahip olamıyor?... Bugün ülkeler, kendi para birimleriyle ihracat yapabilecekken, ihracat yapmak için dolar peşinde koşmak zorunda kalıyor."
Portekizce "NDB'yi oluşturma kararı, gelişmekte olan ülkelerin ortak eyleminde bir kilometre taşıydı... Bu bankanın oluşturulması, gelişmekte olan ülkeler birliğinin dünya için ilgili sosyal ve ekonomik değişiklikleri üretme yeteneğine sahip olduğunu gösterdi" tweetini atan Lula, konuşmasında da şu vurguları yaptı:
"NDB, Küresel Güney'in büyük bankası olmak için tüm şartları yerine getiriyor. İlk kez, başlangıç aşamasında gelişmiş ülkelerin katılımı olmaksızın küresel ölçekte bir kalkınma bankası kuruldu. Bu nedenle, geleneksel kurumlar tarafından gelişmekte olan ekonomilere dayatılan koşullulukların prangalarından özgür. Ve dahası: Projeleri yerel para biriminde finanse etme imkanına sahip."
Uluslararası Para Fonu'nu (IMF) 'kurtarma' kredileri karşılığında Brezilya'nın komşusu Arjantin gibi nakit sıkıntısı çeken ülkelere halkı vuran aşırı sert tasarruf tedbirleri dayattığını da hatırlatan solcu lider, şöyle konuştu:
"Hiçbir banka, IMF'nin şu anda Arjantin'de yaptığı veya uzun süre Brezilya'da ve her üçüncü dünya ülkesinde yaptığı gibi ülkelerin ekonomilerini boğmamalı. Hiçbir lider ülkesi borçlu diye boğazına bıçak dayalı halde çalışamaz."
Brezilya Devlet Başkanı, 'BRICS bankasının' IMF'ye alternatif oluşturmasından "Yükselen ekonomilerimizi, bizi yönetmek isteyen geleneksel finans kurumlarına boyun eğmekten kurtarabilir" diye söz etti.
Çin ziyaretinde Lula'ya eşlik eden 40 kişilik heyette yer alan Brezilya Maliye Bakanı Fernando Haddad da 'Brezilya'nın gelişmekte olan ülkelerin doların kullanımını devre dışı bırakmaları için ticaret mekanizmaları oluşturmayı amaçladığını' belirtti. Haddad "Bunun avantajı, ticari işlemlerin, illa ki işlemde yer almayan bir ülkenin para biriminde yapılmasının dayattığı deli gömleğinden kaçınmaktır" dedi.
Brezilya'yı 2003-2010 arasında da yöneten 77 yaşındaki Lula, şubatta ABD'yi ziyaret ederek Başkan Joe Biden'la görüşmüştü.
