Bayram öncesi pek çok hizmette fiyatlar arttı | Fiyat artışında kriz mi yoksa fırsatçılık mı etkili? Al Ain Türkçe Özel
Ramazan Bayramı öncesi pek çok hizmete gelen fiyat artışlarını Ekonomist Haluk Levent Al Ain Türkçe için değerlendirdi. Levent, “Krizin yanı sıra fırsatçılık yapanlar var” dedi.
Ramazan Bayramı öncesi vatandaşlarda alışveriş telaşı başladı. Alışveriş merkezlerindeki yoğunluk da buna bağlı olarak arttı. Bayram iznini tatile giderek değerlendirmek isteyen vatandaşlar ise bütçelerine göre otel ve pansiyon arayışına girdi.
Ancak her bayram öncesi olduğu gibi bu bayramda da otobüs, uçak biletleri ve ikramlıklar başta olmak üzere birçok kaleme zam geldi. Bayram öncesi yaşanan fiyat artışlarında ekonomik krizin yanı sıra fırsatçıların da etkisi oldu.
Bayram öncesi 400 lira civarında seyreden Eskişehir-Diyarbakır arası otobüs biletleri, 700 lirayı gördü. Ahmet Yıldırım isimli otobüs firması yetkilisi “Ayın 15’inden itibaren gelen yolcuların doğu illerine seyahatleri yüzde 60-70 civarında zamlı” dedi. İstanbul-İzmir arası otobüs biletleri ise 300-350 civarında seyrederken bayram öncesi 430-550 lira seviyelerine yükseldi.
TURİZM MERKEZLERİNDE BAYRAM YOĞUNLUĞU
Bayram sebebiyle turistik bölgelerde yoğunluk yaşanırken otel ve pansiyon fiyatları da neredeyse iki katına çıktı. Popüler tatil beldelerinden biri olan İzmir’in Çeşme ilçesindeki otellerde, oda kahvaltılı fiyatlar bin 300 liradan başlayarak 5 bin liraya kadar yükseldi. Muğla’nın Bodrum ilçesinde ise bu fiyatlar 20 bin liraya kadar ulaştı.
Türkiye’nin en önemli turizm bölgelerinden biri olan Kapadokya’da da otellerin doluluk seviyesi yüzde 75’e ulaştı. Kapadokya’da pansiyon ve otellerin tek kişilik günlük fiyatları 850 liradan başlayıp 5 bin liraya kadar çıkabiliyor.
Aynı şekilde İstanbul’a olan yakınlığı sebebiyle de tercih edilen Çanakkale’nin Ayvacık ilçesi, Balıkesir’in birçok ilçesi yerli turistler tarafından rağbet gördü. Ayvalık’ta ise yoğunluğun arefe günü itibarıyla yüzde 65 seviyesine çıkması bekleniyor. Yine bu bölgelerde de konaklama ücretleri bayram sebebiyle arttı.
TATLI FİYATLARI İKİ KATINA YÜKSELDİ
Baklava başta olmak üzere neredeyse tüm tatlı çeşitlerinin de fiyatları arttı. İstanbul Şekerci Pastacı, Helvacı, Tatlıcı ve Şekerli Mamüller Esnaf Odası Başkanı Aykut Şener, “Cevizli baklavanın kilosu 190 TL, fıstıklı baklavanın ise 240 liradan başlıyor” dedi.
“BAZI ÜRETİCİLER FİYAT ARTIRIYOR”
Şener, bazı üreticilerin bu fiyatları 700-800 liraya kadar yükselttiğinin altını çizerek “Fiyatının yüksek olması kaliteli olduğu anlamına gelmiyor. Bazı üreticiler fıstıklı baklavayı 700-800 liradan satıyor. Bunlar abartı fiyatlar, fıstığın fiyatı belli, şekerin fiyatı belli. Bunları makul bulmuyoruz” ifadelerini kullandı.
GIDA FİYATLARINDA DURUM NE?
Gıda fiyatlarında ise durum bayram öncesi olduğu noktada seyrediyor. Öte yandan Tarım Kredi Kooperatif marketlerinde sabit fiyat uygulaması 1 ay daha uzatıldı. Tarım Kredi, Ramazan ayı başında temel gıda ve temizlik ürünlerinde başlatılan yaklaşık 900 ürünü kapsayan ‘sabit fiyat’ kampanyasını 1 ay daha uzattığını duyurdu.
Kampanya, pirinç, nohut, fasulye, mercimek, ayçiçek yağı, salça, zeytin, çay, şeker, Et ve Süt Kurumu’na ait et gibi temel gıda ürünleri ile deterjan, sabun çeşitleri, peçete, kağıt havlu gibi temizlik malzemelerini kapsıyor.
“GELİRLER YETERLİ OLURSA BU ZAMLAR KARŞILANABİLİR”
Ekonomist Haluk Levent, fiyatlardaki söz konusu artışı Al Ain Türkçe’ye değerlendirdi. “Mesele hayat pahalılığı meselesi” diyen Levent, fiyat artışında yoğun talebin etkili olduğunu söyledi.
Levent, “Arz birden artarsa fiyatlar da artar elbette. Bunun etkisinin çok yüksek olmaması beklenir ama alım gücü düşük. Alım gücü yüksek olursa bu zamları karşılayabilecek seviyede olabiliriz” dedi.
“FIRSATÇILIK SAYABİLECEĞİMİZ EYLEMLERDE BULUNANLAR VAR”
Otel ve pansiyon sahiplerinden örnekler veren Levent, “Bir oteliniz var ve hele bu otel deniz kıyısındaysa fiyatlandırma artıyor. Fiyatlandırma da insanların o otel ve pansiyonlara gidebilecek durumlarına göre belirleniyor. Bu fiyatlandırma insanların izinli olduğu günlerde artıyor.
Krizin yanı sıra ‘fırsatçılık’ olarak sayabileceğimiz eylemlerde bulunanlar da var. Zaten fiyatlar artıyor diye fiyat artıranlar var. Ancak buna izin vermemek, önlem almak gerekir. Çünkü işletmeler de zor durumda kalabiliyor”