Aşırı hava sıcaklıkları nedeniyle uluslararası ekonomi sekteye uğradı
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi'ne göre, 19. yüzyılın ortalarından itibaren hava kayıtlarının tutulmaya başladığı tarihten bu yana dünyanın en sıcak ayı Temmuz 2023 oldu.
Bu durum, dünya ekonomisine milyarlarca dolarlık kayıplar yaşatan etkileriyle borsa ekranlarına da yansımıştır.
ABD yönetimi, 2023'ün hava kayıtlarının başlamasından bu yana şimdiye kadarki en sıcak yıl olacağını söyledi.
Yılın ilk yarısında, özellikle Haziran ve Temmuz aylarında, El Nino olayı ve iklim değişikliğinin etkileri nedeniyle rekor sıcaklıklar yaşandı. İklim değişikliği ve El Nino koşullarının yol açtığı aşırı sıcak hava dalgaları tüm dünyayı etkisi altına alıyor. Bu durum deniz yüzeyi sıcaklıklarının da artmasına sebep oluyor.
El Nino, tropikal Pasifik Okyanusu'nun dönüşümü ve sıcaklığının yükselmesiyle meydana gelen periyodik bir iklim olayıdır ve dünya çapında dolaylı ısı etkilerine neden olur.
TEMMUZ AYINDA DÜNYA GENELİNDE REKOR SICAKLIKLAR YAŞANDI
İtalya'nın başkenti Roma, 18 Temmuz'da 42.9 °C ile tarihi en yüksek sıcaklık rekorunu kırdı.
ABD'nin Arizona eyaletinde bulunan Phoenix şehri, 19 gün üst üste 43 °C'nin üzerinde sıcaklık yaşadı.
Çin'de 52.2 °C ile yeni bir ülke genelinde sıcaklık rekoru kaydedildi.
Orta Doğu'da, Fas Meteoroloji Genel Müdürlüğü bazı bölgelerde 48 °C'ye kadar sıcaklıkların ulaştığını açıkladı, bu rakam Cezayir'in kuzeydoğusundaki Biskra şehrinde de aynıydı.
Mısır'da bazı bölgelerde sıcaklık 45 °C'ye ulaştı, Lübnan ve Filistin'de ise 44 °C'ye kadar yüksek sıcaklıklar yaşandı.
Suudi Arabistan Ulusal Meteoroloji Merkezi, ülkenin dört bölgesinde 46 ila 50 °C arasında rekor sıcaklıklar kaydetti.
Tarihin en yüksek sıcaklıkları, ABD'nin California eyaletinde bulunan Death Valley'de 56 °C, İran'ın Ahvaz şehrinde 54 °C, Kuveyt'in Mitrabah çölünde 53.9 °C, Irak'ın Basra şehrinde 53.9 °C ve Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki Al-Jazeer’da 52 °C olarak kaydedildi.
ORMAN YANGINLARI
2023 yılındaki yüksek sıcaklıklar, Kanada, Türkiye, Hırvatistan ve Akdeniz ülkelerinde orman yangınlarının patlak vermesine neden oldu.
Kanada'daki orman yangınları bu yaz 25 milyon dönüm alanın yok olmasına yol açtı, bu alan Portekiz'in toprak alanından daha büyük bir alandır.
Cezayir'de 16 ilde meydana gelen 97 yangında en şiddetlileri Bejaia, El Bayadh ve Jijel'de yaşandı ve çeşitli illerde toplamda 288 hektar ormanın tahrip olmasına yol açtı.
Yangınlar komşu Tunus'a da sıçradı ve Tabarka kıyısındaki Melloula'da 470 hektarlık ormanın "şiddetli" Akdeniz sıcak hava dalgası ile yok olmasına neden oldu.
Yunanistan'da Rodos, Korfu ve Evia bölgelerindeki yangınlar, WWF Yunanistan şubesinin tahminlerine göre 35 bin hektar ormanın tahrip olmasına neden oldu.
Kıbrıs'ta adanın tarihindeki en uzun sıcak hava dalgasının etkisiyle yaklaşık 20 hektarlık alanın yok olmasına neden olan orman yangınları meydana geldi.Türkiye'nin Antalya, Manisa ve Kütahya illerindeki yangınlar sırasıyla 180 hektar alanın Antalya'da yok olmasına yol açtı.
Ayrıca, İtalya'nın Sicilya, Palermo, Partinico, Misilmeri, Bologna ve Sfalu bölgelerindeki yangınlar ile Hırvatistan'daki Dubrovnik bölgesindeki yangınlar güçlü rüzgarlar ve yüksek sıcaklıklar nedeniyle meydana geldi.
100 milyar dolar.. Amerika'nın kayıpları
Son sıcak hava dalgası, dünya genelinde birçok ülkede büyük ekonomik kayıplara neden oldu ve tarım ve turizm sektörlerini olumsuz etkiledi.
Amerikan Atlantik Konseyi tarafından yapılan bir çalışmaya göre, Amerika Birleşik Devletleri'nde, son sıcak hava dalgasının ülkenin dört bir yanındaki ekonomik kayıpları 100 milyar dolara kadar ulaşabilir ve ülkenin üçte birlik nüfusunu etkiliyor.
Çalışma, tarım, inşaat, kamu hizmetleri ve madencilik sektörlerinin, Amerika Birleşik Devletleri'nde rekor düzeydeki sıcaklıklardan ve ısının etkisinden en çok etkilenen sektörler olduğunu belirtti.
Son sıcak hava dalgaları, İspanya'daki zeytinler ve Çin'deki pamuk dahil olmak üzere tarım ürünlerinde büyük düşüşlere neden oldu ve Meksika'da hayvanların telef olmasına yol açtı.
2 milyar dolar… Hindistan’ın kayıpları
Hindistan Devlet Bankası'nın raporuna göre, Hindistan'daki sel felaketleri de şimdiye kadar yaklaşık 2 milyar dolarlık ekonomik zarara yol açtı.
Sıcak hava dalgası nedeniyle, birçok ülke elektrik kesintilerine gitmek zorunda kaldı ve bu durum, yoğun sıcaklık altında enerji talebinin artmasıyla, bu ülkelerin ekonomileri üzerinde belirgin bir etkiye sahip oldu.
Mısır,sıcak havadan dolayı artan talebi nedeniyle elektrik yükünü azaltmak amacıyla yıllardır ilk defa dönüşümlü elektrik kesintilerine gitmek zorunda kaldı.
Cezayir, yoğun sıcaklığın etkisiyle, birçok şehirde elektrik ve su kesintileri yaşadı ve bu durum iki hafta boyunca devam etti.
Gazze Şeridi'ndeki sıcak hava dalgası, elektrik kesintilerinin daha da kötüleşmesine neden oldu ve serinlemek için elektriğe ihtiyaç duyan sakinlerin protesto çağrılarına yol açtı.
AŞIRI SICAKLIKLARIN TURİZM ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Son sıcak hava dalgası, dünya genelindeki turizm sektörünü de olumsuz etkiledi. Aşırı sıcaklıkların, İspanya, İtalya, Mısır, Türkiye ve Yunanistan gibi dünyanın ünlü turistik bölgelerinden turistleri uzaklaştırabileceğine dair endişeler söz konusu.
Yunan yetkililer, zaten büyük orman yangınlarından etkilenen Rodos adasının kuzeyine güvenli bir şekilde yaklaşık 10 bin turisti tahliye etmek zorunda kaldı.
Avrupa Birliği'ndeki birçok havayolu şirketi ve tur şirketi hisseleri düştü, çünkü Avrupalı havayolu şirketleri yangınlarla etkilenen Rodos adasına yönelik uçuşları iptal etti.
Aşırı sıcaklıklar, dünya genelindeki havayolu şirketlerini ve havalimanlarını yakıt yüklerini azaltmaya, yolcuları veya bagajları reddetmeye veya gündüz uçuşlarını iptal etmeye ve sıcaklıklar düşene kadar akşamı beklemeye zorladı.