AlAin News Kaynaklarına Göre: Hamas–İsrail Görüşmelerinin Perde Arkası Ortaya Çıktı
Temkinli bir iyimserlik ve karmaşık hesaplamalar arasında, Hamas ile İsrail arasındaki dolaylı görüşmeler sürüyor. Ancak hâlâ tam bir uzlaşıya ulaşılmasını engelleyen farklılıklar devam ediyor.
Dün, pazartesi günü, Mısır’ın Şarm eş-Şeyh kentinde, iki yıldır devam eden Gazze savaşına son vermek amacıyla ABD Başkanı Donald Trump’ın planının uygulanmasına yönelik dolaylı müzakereler başladı.
Görüşmelerin detaylarına hâkim Filistinli kaynaklar AlAin News’e “Müzakereler gece yarısından sonraya kadar olumlu bir şekilde devam etti” dedi.
Buna rağmen, bu atmosferin içinde kaynaklar “hâlâ yapılması gereken çok iş var” ifadelerini kullandı.
Kaynaklar ayrıca “Bir ilerleme yaşandığını söylemek için henüz erken, çünkü taraflar arasındaki farklılıklar hâlâ mevcut. Ancak müzakereler olumlu bir şekilde devam ediyor” değerlendirmesini yaptı.
*Bugünkü ve yarınki görüşmelerin seyri*
Kaynaklar, görüşmelerin salı günü de devam edeceğini belirtti.
İsrail heyetinin başkanı, Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer’in yarın, çarşamba günü görüşmelere katılması planlanıyor.
Ayrıca, ABD Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve ABD Başkanı Donald Trump’ın damadı Jared Kushner’in de yarın görüşmelere katılması bekleniyor.
İsrailli bir yetkili Haaretz gazetesine yaptığı açıklamada, “Tüm taraflar müzakerelere ciddi bir şekilde yaklaşıyor ve anlaşmaya doğru ilerlemeye istekli olduklarını gösteriyor” dedi.
Aynı yetkili, “Görüşmelerin amacı, birkaç gün içinde uygulanabilecek bir anlaşmaya varılıp varılamayacağını belirlemektir” diye ekledi.
*Anlaşmazlık noktası*
Haaretz gazetesine konuşan bir diğer İsrailli kaynak, hâlâ devam eden temel anlaşmazlık noktasının, serbest bırakılacak Filistinli güvenlik tutuklularının seçimi olduğunu belirtti.
İsrail tarafı, bu liste üzerinde “veto hakkı” talep ediyor.
Başbakan Binyamin Netanyahu, ülkesinin Hamas’ın özel kuvvet üyelerini, yani 7 Ekim 2023’te İsrail’e yönelik saldırılara katılan kişileri serbest bırakmayacağını, Hamas’ın taleplerine rağmen, daha önce açıkça belirtmişti.
Filistinli kaynaklar AlAin News’e daha önce, Hamas’ın, Mervan el-Bergusi, Ahmed Saadat, Abdullah el-Bergusi, Hasan Selame, İbrahim Hamid ve Abbas es-Seyyid gibi önde gelen mahkûmların serbest bırakılmasını talep ettiğini söylemişti.
Trump planı, müebbet hapis cezası almış 250 tutuklunun serbest bırakılmasını içeriyor ve bu da adı geçen isimleri kapsıyor.
İsrail geçmişte müebbet cezası almış mahkûmları serbest bırakmış, ancak çoğunu sınır dışı etmişti.
Aynı kaynaklar, Hamas’ın 1700 kişilik Gazze listesinin de anlaşmaya dahil edilmesini istediğini, bu kişilerin savaş sırasında Gazze’den tutuklandığını ve Hamas’ın özel birimi mensubu oldukları iddiasıyla gözaltına alındıklarını ifade etti.
İsrail, bu tutukluları “yasadışı savaşçılar” olarak tanımlıyor ve onları Negev Çölü’ndeki Ketziot Cezaevinde çok sıkı koşullar altında tutuyor.
*“Sarı hat” meselesi*
Bu bağlamda Haaretz gazetesi, Hamas’ın, Beyaz Saray’ın onayladığı haritada gösterilen İsrail ordusunun ilk çekilme hattı, yani “sarı hat” konusunda da bazı itirazları olduğunu aktardı.
Gazete, “Bu hatların amacı Hamas’a Gazze içinde göreceli bir hareket özgürlüğü sağlayarak, hayatta olan rehinelerin yerlerinin tespit edilmesi ve cenazelerinin toplanmasını kolaylaştırmaktır” ifadelerini kullandı.
Ancak fiilen, İsrail ordusu “sarı hat” olarak sınıflandırılan bölgenin büyük bir kısmında bulunmuyor.
İsrail, Beyt Lahya ve Gazze kentinin bazı bölgelerini işgal etmeye devam ediyor, ancak orta bölge olan Bureyc, Deyr el-Belah, Nusayrat ve Magazi kamplarında bulunmuyor.
Ayrıca Gazze’nin güneyindeki Han Yunus’taki askeri varlığı da tam değil.
Trump planı, Gazze’den kademeli bir şekilde çekilmeyi öngörüyor.
“Sarı hat” bölgesine çekilme, İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasıyla bağlantılı.
Sonraki aşamalarda ise Arap, uluslararası ve İslam ülkelerinden oluşacak güçlerin Gazze’ye konuşlandırılması planlanıyor.
Bu çekilme için belirli bir takvim bulunmuyor. Hamas, net bir zaman çizelgesi belirlenmesinde ısrar ediyor ve İsrail’in tek taraflı olarak çekilme tarihine karar vermesine karşı çıkıyor.
Hamas, İsrail’in Gazze’de Lübnan’daki durumu tekrarlamasından da endişe ediyor.
Zira yaklaşık bir yıl önce yürürlüğe giren ateşkese rağmen, İsrail ordusu hâlâ Lübnan’ın güneyinde beş noktada bulunuyor ve özellikle güney bölgelerinde neredeyse her gün saldırılar düzenliyor.
