Nesrin Nas: ‘’İktidar seçimi öne alıyor çünkü ekonomik olarak köşeye sıkıştı’’ Al Ain Türkçe Özel

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir dizi vergi indirimi ve yapılandırmalar açıkladı. Vergi paketlerinin seçim yatırımı ve bütçe açığı konularına ilişkin Ekonomist Nesrin Nas, Al Ain Türkçe’den Merve Öney’in konuya ilişkin sorularını yanıtladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, kabine toplantısı sonrasında, “ Cumhuriyet tarihinin en büyük vergi paketi” olarak değerlendirilen vergi düzenleme ve aflarını açıkladı.

Açıklanan vergi paketinin, seçim yatırımı ile birlikte oluşan bütçe açığına katkı sağlayacağı da değerlendirilirken, Ekonomist Nesrin Nas, Al Ain Türkçe’den Merve Öney’in konuya ilişkin sorularını yanıtladı

Hükümetin seçim arifesinde seçmenin kısa vadede gözünü boyayacak her türlü hamleyi yapma imkanı olduğunun altını çizen Nesrin Nas, “2022’de enflasyon nedeniyle ciddi bir dolaylı vergi geliri elde ettiler. Artan fiyatlar nedeniyle KDV ve ÖTV gelirleri çok arttı. 2022 yıl sonu bütçe açığı orta vadeli programda 460 milyar lira öngörülmüştü. Gerçekleşme 119 milyar lira oldu. 2023 için de 659 milyar lira açık öngörülüyor. İkisi toplanırsa yaklaşık olarak, 1 trilyona yakın devasa bir açık verecek manevra alanları var. Bu nedenle vergi afları, ücret artışları, 2 milyondan fazla yurttaşı ilgilendiren EYT düzenlemesi, 250 milyar liralık kredi garanti fonu destek paketi, doğalgazda indirim, elektrik fiyatını sabit tutma veya indirim yapma ve seçmenin kısa vadede gözünü boyayacak her türlü hamleyi yapma imkanları var.”dedi.

‘’MERKEZ BANKASI REZERVLERİ EKSİ 55 MİLYAR, GENÇ KUŞAKLARIN GELECEĞİ İPOTEK ALTINDA’’

Merkez Bankası rezervlerinin eksi 55 milyar dolar civarında olduğunu ifade eden Ekonomist Nas, “Ancak şunu unutmayalım ki halen hazine çok yüksek faizlerle borçlanıyor ve ithalat yapacak döviz de sınırlı. Türkiye’nin üretimi ithalata bağımlı. Ara malının yüzde 72’si ithal. Dolaysıyla döviz açığı en yakıcı sorun. Merkez Bankası rezervleri halen eksi 55 milyar dolar. Bu da genç kuşakların geleceğinin ipotek altına alınması demek oluyor. Kısa sürede gelir artışları, vergi afları, prim afları vb. yapsalar bile 20 yıllık AKP döneminde ekonomi çok daha ağırlaşmış sorunlarla yüz yüze. En hayati sorunlardan biri de kur seviyesi. Enflasyon nedeniyle üretim maliyetleri artıyor, ihracat zorlanıyor. İhracatçı 1 dolar 22 lira olmalı, TL devalüe edilmeli diyor. Bu da yeniden enflasyonun yükselmesi anlamına gelir. İktidarın seçimi öne çekmesinin temel sebeplerinden biri ekonomide iyice köşeye sıkışmış olmasıdır. Ekonomide tam bir çöküş yaşanmadan ve parasal aldanma sürerken seçime gitmek istiyor.”diye konuştu.

‘’FAKİR DE ZENGİN DE AYNI EKMEĞİ ALIP AYNI VERGİYİ ÖDER GELİR DAĞILIMI İYİCE BOZULUR’’

Her aftan sonra vergi toplamanın zorlaşacağının altını çizen Nesrin Nas, “Bütün bu aflar sicil, vergi, prim affı gibi… Bütün bunların hepsi ahlaki risk içerir. İktisatta buna moral hazard denir. Her af bu riski yükseltir. Her aftan sonra yeni vergi toplamak zorlaşır. Çünkü vatandaş her seçim öncesinde yeni af beklentisine girer ve vergi ve prim borçlarını, cezaları ödemez. Bu da bütçe kalitesinde bozulmaya yol açar. Gelir ve kurumlar vergisi gibi doğrudan vergiler ve cezaları tahsil edemeyen devlet haliyle dolaylı vergilere yüklenir, bu da gelir dağılımını daha da bozar. Fakir de zengin de aynı ekmeği alıp aynı vergiyi öder ve gelir dağılımı iyice bozulur.”şeklinde konuştu.

‘’BU AFLARLA FAKİRDEN ALINIP ZENGİNE GELİR AKTARIMI YAPILIYOR’’

Vergi aflarını ‘fakirden alıp zengine gelir aktarma’ olarak da değerlendiren Nas,

“Dolaylı vergilerin enflasyonist etkisi de cabası. Kaldı ki bu son yapılan vergi afları, prim afları sıradan vatandaşları ilgilendirmiyor. Şirketler, konut, araç sahipleri, işçi çalıştıranlar yani belli bir gelir standardının üzerindekileri ilgilendiren aflar bunlar. Sonuçta zaten düşük gelirli çoğunluk yine dolaylı vergileri ödemek zorunda kalıyor. Yani bu aflarla fakirden alınıp zengine gelir aktarımı yapılıyor. Bütçe açığı da vergilerle değil borçlanma yoluyla finanse edildiğinde Hazinenin ödeyeceği yüksek faiz de yoksulun sırtına kalıyor.

Sonuç olarak kısa vadede bu aflar sınırlı bir kesimi mutlu edecek, çoğunluğun sırtındaki yükü artıracaktır.”dedi.