Türkiye’de yeşil enerjiye geçişi için yapılması gerekenler...
İklim Değişikliği Politika ve Araştırma Derneği’nin yeni raporu, Türkiye ve dünyadaki enerjide yeşil dönüşümün röntgenini çekti. Bu konuda atılması gereken adımlar da raporda yer aldı.
İklim Değişikliği Politika ve Araştırma Derneği, Dünya ve Türkiye’de yenilenebilir enerjinin durumu ve Türkiye’de ara karar vericilerin durum değerlendirmesi başlıklı bir rapor yayınladı.
Raporda, günümüzde iklim değişikliği ile mücadelenin her zamankinden daha önemli olduğu, çevresel sürdürülebilirliği desteklemek adına yenilenebilir enerjiye geçişin kritik olduğu vurgulandı.
Dünyada ve Türkiye’de son dönemde yenilenebilir enerjiye geçiş çabalarında bir ilerleme görüldüğü ancak bunu yaparken fosil yakıtlardan da uzaklaşılması gerektiği vurgulandı. Kurulu güç içerisinde halen fosil yakıtlara dayalı üretimin baskınlığının devam etmesinin, ülkelerin iklim hedeflerine ulaşmalarını da baltaladığı belirtildi.
Raporda bu konuda “Dünya genelinde özellikle Rusya-Ukrayna Savaşından itibaren hükümetler krizlerle baş etmede yine fosil yakıtlara yönelmeyi seçmiştir. Arkada kimseyi bırakmaksızın bir dönüşümün gerçekleştirilebilmesi toplumun her bir kesiminin büyük ya da küçük demeden adımlar atabilmesi ile mümkündür” denildi.
Dernek tarafından hazırlanan raporun, özellikle sürdürülebilirlik alanlarında politika oluşturuculara ve iş dünyasına rehberlik etmesini hedefleniyor.
Bu nedenle dünya genelindeki ve Türkiye'deki yenilenebilir enerjinin durumu üzerine literatür taraması yapıldı.
Raporda öne çıkan bazı bulgular şöyle;
“Dünya genelinde enerji talebi ve iklim değişikliği endişeleri artarken yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım da artmaktadır. Bu alanda özellikle güneş ve rüzgar enerjisinden elektrik üretimi öne çıkmaktadır. Türkiye’de bu küresel dönüşüm geç başlamış ancak kısa sürede enerji sektöründe önemli adımlar atılmıştır.
Dünya’da ve Türkiye’de enerjiden kaynaklı salımlar gün geçtikçe artmaktadır. Bu durum, Türkiye’nin yeneilenebilir enerji potansiyeli dikkate alındığında elektrik arzı ve tedarikinde yenilenebilir enerji kaynaklarının kurulu gücünün artırılması ve fosil yakıtlara dayanan üretim modelinden uzaklaşılması mümkündür. Ancak ülkenin kalkınma anlayışının fosil yakıtlara dayandığı son Kalkınma Planında yer alan hedeflerle doğrulanmıştır.
Ulus aşırı ticaret hacmine sahip olan şirketlerin sürdürülebilirlik hedeflerini güçlendirmelerine yönelik olan talep üretim zincirinde pay sahibi olan tüm işletmelerin de kendilerini yeniden inşa etmeleri sürecini gerekli hale getirmiştir. Bu nedenle şeffaflık araçları ve uygun finansman kaynaklarından faydalanmalarının önemi gittikçe artmaktadır.
Yenilenebilir enerjinin düşük karbon salımı, yerel ekonomiyi kalkındırma, sürdürülebilir enerji üretimini destekleme ve uzun vadede enerji maliyetlerini azaltma avantajları vurgulanmıştır.
Yenilenebilir enerji projelerini güçlendirmek için teşviklerin ve vergi indirimlerinin genişletilmesi, lisans ve ruhsat süreçlerinin hızlandırılması ve uygun finansman kaynaklarının bulunması gerekliliği vurgulanmıştır.
Yenilenebilir enerji projelerine odaklanan yatırım fonları veya enerji portföylerinin oluşturulmasına yönelik bir ihtiyaç ifade edilmiştir.
Devlet destekli teşvikler ve hibe programlarının, yenilenebilir enerji yatırımlarını teşvik etmede önemli bir rol oynadığı belirtilmiştir.”