2000 yıldır kırılmıyor! Tuzla fay hattı için 7.1 şiddetinde deprem uyarısı
Uzmanlar, İzmir'deki Tuzla fay hattı için kritik bir uyarıda bulundu. 2000 yıldır kırılmayan ve 7,1 büyüklüğünde deprem üretme potansiyeli taşıyan bu fay hattı, "yakın zamanda kırılabilir" denilerek dikkatleri üzerine çekti. Peki, Tuzla fay hattı nerede?
Türkiye, 6 Şubat 2023'te Kahramanmaraş merkezli gerçekleşen yıkıcı depremlerle sarsıldı. Bu felaketin ardından ülkemizde depremsellik ve fay hatları üzerine araştırmalar hız kazandı. Son olarak uzmanlar, İzmir'de bulunan Tuzla fay hattı için kritik bir uyarıda bulundu. 2000 yıldır kırılmayan ve 50 kilometre uzunluğundaki bu fay hattının yakın zamanda kırılabileceği ve 7,1 büyüklüğünde bir deprem üretme potansiyeline sahip olduğu belirtildi. Peki, İzmir'i bekleyen deprem riski ne? Tuzla fay hattı nerede? Depreme hazırlık için neler yapılmalı?
İzmir'deki Tuzla Fay Hattı Tehlikesi
Dokuz Eylül Üniversitesi'nden Prof. Dr. Hasan Sözbilir, İzmir ve çevresindeki fay hatları üzerine 6 yıldır sürdürdükleri çalışmalardan bahsetti. İzmir, Güzelbahçe, Yağcılar, Seferihisar ve Tuzla fay hatlarının incelendiği bu çalışmalarda, her bir fayın deprem üretme potansiyeli ve tekrarlama aralığı belirlendi.
Sözbilir, İzmir fay hattının son depremini 1688 yılında yaşadığını ve bu fayın deprem tekrarlama aralığının yaklaşık 1000 yıl olduğunu belirtti. Dolayısıyla İzmir fay hattının yakın gelecekte kırılma ihtimali düşük. Ancak Tuzla fay hattı için durum farklı. Yaklaşık 2000 yıldır kırılmayan ve 50 kilometre uzunluğundaki Tuzla fay hattı, İzmir için önemli bir deprem riski oluşturuyor.
Tuzla Fay Hattının Özellikleri ve Deprem Riski
Tuzla fay hattı, İzmir'in en uzun fay hatlarından biri. Doğanbey'den başlayıp Bornova'ya kadar uzanan bu fay hattı, yaklaşık 50 kilometre uzunluğa sahip. Uzunluğu nedeniyle 7,1 büyüklüğünde bir deprem üretme potansiyeli taşıyan Tuzla fay hattı, 2000 yıldır kırılmamış olması sebebiyle yakın zamanda kırılabilir.
Bu durum, İzmir'in depremsellik açısından hassas bir konumda olduğunu gösteriyor. Tuzla fay hattının kırılması durumunda, İzmir ve çevresinde ciddi hasarlar meydana gelebilir.
Depreme Hazırlık ve Kentsel Dönüşümün Önemi
Tuzla fay hattı ve olası deprem riski göz önüne alındığında, alınması gereken önlemler büyük önem taşıyor. Prof. Dr. Sözbilir, Türkiye'nin 1999 depreminden sonra depremsellik konusunda önemli adımlar attığını ancak son depremlerin hazırlıklı olunmadığını gösterdiğini belirtti.
Depreme hazırlık için öncelikle toplumun bilinçlendirilmesi gerekiyor. Deprem anında ve sonrasında yapılması gerekenler konusunda eğitim ve tatbikatlar yapılmalı. Ayrıca kentsel dönüşüm projeleri hızlandırılmalı, binaların depreme dayanıklılığı artırılmalı.
İzmir için Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından hazırlanan İl Afet Risk Azaltma Planı'nda (İRAP) belirtilen 127 eylemin tamamlanması gerekiyor. Fay hatları, zemin özellikleri ve bina yapıları detaylı bir şekilde analiz edilmeli.
İzmir'in özellikle denize yakın bölgelerinde sıvılaşma tehlikesi yüksek. Bu nedenle zemin iyileştirme çalışmaları da büyük önem taşıyor.
Manisa Fay Hattı İçin Risk Düşük
Son günlerde gündeme gelen Manisa'daki deprem riskiyle ilgili olarak Prof. Dr. Sözbilir, Manisa fay hattının yakın gelecekte deprem üretme potansiyelinin olmadığını belirtti. Manisa fay hattı, son depremini 1845 yılında yaşamış ve deprem tekrarlama aralığı yaklaşık 900 yıl. Dolayısıyla Manisa fay hattı için yakın bir risk bulunmuyor.
Ancak Manisa il sınırları içerisinde 31 adet daha fay hattı bulunuyor ve bu fay hatlarının özellikleri tam olarak bilinmiyor. Bu nedenle Manisa ve çevresinde de deprem riski devam ediyor.