“Türkiye’nin gri listeden çıkması yatırımcıların gelişini kolaylaştırır” Al Ain Türkçe Özel
Ekonomist Ramazan Çınar, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in Türkiye’nin gri listeden çıkarılmasına ilişkin açıklamaları hakkında yaptığı değerlendirmelerde “Türkiye’nin gri listeden çıkması yatırımcıların gelişini ve finansmana erişimi kolaylaştırır
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, geçtiğimiz günlerde Türkiye’nin Mali Eylem Görev Gücü (FATF) tarafından belirlenen uluslararası standartlar çerçevesinde ‘kara paranın aklanması ve terörizmin finansmanıyla’ mücadelede azim ve samimiyetini kuvvetle sürdürdüğünü bu kapsamda, FATF tarafından belirlenen eksikliklerin giderilmesine yönelik çalışmalarına hız verdiklerini söyledi.
Bakanlık, Türkiye'nin, FATF "gri listesinden" çıkarılmasına yönelik çalışmalarını hızlandırdığını bildirdi.
FATF tarafından belirlenen 7 eksiklikten 5'i giderilirken, kalan 2 eksiklik konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığı koordinasyonunda ilgili Bakanlıklar ve kurumların yöneticileri, 10 Temmuz Pazartesi günü ilk toplantılarını gerçekleştirdi.
Toplantı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı, bir koordinasyon süreci başlattı. Buna göre, "aklama suçu ve terörizmin finansmanı" ile ilgili eğitim ve farkındalık çalışmaları hızlandırılacak. "Aklama suçu ve terörizmin finansmanı" ile ilgili bütün illerde ihtisas Cumhuriyet savcılıkları ve görevli mahkemeler oluşturulurken, kolluk tarafında soruşturma yapılma süreciyle ilgili rehberler hazırlandı. Farkındalığı artıracak eğitimler hızlandırılacak.
Ekonomist Ramazan Çınar, Şimşek’in açıklamalarını ve Türkiye’nin gri listeye alınması ile çıkarılmasının yatırımcılarla olan ilişkisine yönelik değerlendirmelerini Al Ain Türkçe ile paylaştı.
Çınar, “Türkiye'nin gri listeye alınmasının yabancı bankalar ve yatırımcılarla olan ilişkisine etkisi nelerdir?” sorumuza şu yanıtı verdi:
“ÖNEMLİ OLAN GÜVEN VERMEK VE ŞEFFAF OLMAK”
“Mali Eylem Görev Gücü (Financial Action Task Force – “FATF”) 1989 yılında suç gelirlerinin aklanması, terörizmin finansmanı ve kitle imha silahlarının finansmanının önlenmesi amacıyla İktisadi İş birliği ve Gelişme Teşkilatı (Organization for Economic Co-operation and Development – “OECD”) tarafından kuruldu. Ülkemiz de 1991 yılında buraya üye oldu. Yılda üç kez suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanıyla mücadelede (Anti Money Laundering & Counter Terrorist Financing- AML/CTF) yetersiz kalan ülkeler belirlenir ve listeleri açıklanır. Ülkemiz de 2021 Ekim ayında gri listeye alındığı belirtildi. Aslında bizim açımızdan da çok kötü bir durum çünkü listeye beraber alındığımız ülkelere baktığımızda Pakistan, Suriye ve Güney Sudan’ın da yer aldığını görüyoruz.
Kara para aklama, terörizmin finansmanı ve kitle imha silahlarının finansmanı ile mücadelede eksiklikleri olan ya da olduğuna kanaat getirilen ülkeler “gri listeye” alınırken eksikleri gidermeleri beklenir. İran ve Kuzey Kore ise FATF tavsiyelerine uymayı kabul etmeyen ülkeler olarak “kara listede” yer almaktadırlar. Gri listeye alınan ülkeler; yatırımcılar açısından daha temkinli yaklaşılan ülkelerdir. Ayrıca kredi değerlendirme kuruluşları sizleri daha riskli görür ve bu durum finansman maliyetinizi artırır. Ülkemizde bulunan bankların birçoğunun yabancı ortağı bulunmaktadır. Gri listeden çıkmamız onların daha fazla finansman sağlamalarına neden olacaktır. Bankaların burada daha rahat davranması diğer yatırımcıların da rahat hareket etmelerine neden olur. Aslında zincirleme bir durum söz konusu. Önemli olan güven vermek ve şeffaf olmaktır”
“Türkiye'nin FATF'nin gri listesinden çıkmasının ekonomi açısından önemi ve bu durumun ekonomiye olası etkileri nelerdir?” sorumuza ise Çınar, yatırımcıların gelişinin kolaylaşacağına işaret ederek şu yanıtı verdi:
“Yatırımcıların ülkemize gelişinin kolaylaşması sağlanır. Finansmana erişim noktası biraz daha kolaylaşır. Ülkeler arası uygulanacak ambargo ya da diğer olumsuz koşullardan etkilenmeyiz. İthalat ve ihracat noktasında çeşitli yaptırımlarla ve ek yükümlülüklerle (denetim, kontrol, ek vergi gibi) konulardan zorluklarla karşılaşabiliriz. Ekonomik etkisi açısından Pakistan’a bakacak olursak; 2018 yılında gri listeye alındıktan sonra bugüne kadar 35 milyar $ tutarında yabancı sermaye çıkışı oldu. Gri listeye alınmasının olumsuzluğu net bir şekilde görülmektedir.
“ÜLKEMİZ CİDDİ BİR ALTERNATİF OLARAK YER ALIYOR”
Ülkemizde de 2021 yılından sonra baktığımızda özellikle borsadaki yabancı payımız %40 seviyelerden %28 kadar gerilemiştir. Ekonomik getirisi olmadığı gibi mevcut yabancının da çıkmasına neden olmaktadır. Gri listeden çıktığımızda hem borsamıza hem de diğer doğrudan yatırımlara olumlu yansıması olacaktır. Sonuç olarak ülkemiz dolar bazında ucuz kalmıştır. Ukrayna-Rusya savaşı ve pandemide bozulan tedarik zincirinden dolayı ülkemiz ciddi bir alternatif olarak yer almaktadır. Bizim sadece bu durumu lehimize çevirmemiz için piyasaya güven vermemiz, şeffaf ve ön görülebilir politikalar izlememiz ve bunu da hukuk sistemi ile desteklememiz yeterli olacaktır”
Çınar, “Türkiye'nin FATF'nin gri listesinden hangi hallerde çıkar ve yakın zamanda listeden çıkma olasılığı ne düzeyde?” sorusunu ise şöyle yanıtladı:
“KISA SÜREDE LİSTEDEN ÇIKACAĞIMIZI DÜŞÜNÜYORUM”
“Seçim sonrası değişen politikalar ve yaklaşımlar sonucunda batı ile olan ilişkilerin düzelmeye başlayacağı anlaşılıyor. Onun haricinde diğer komşu ülkeler ile olan ikili ilişkilerin geliştirilmesi de olumlu olacaktır. Bu duruma ek olarak yapılan reformlar ve alınan kararlar da listeden çıkmamızı kolaylaştıracaktır. Daha önce de 2011 yılında gri listeye alınmıştık ve 2014 yılında tekrardan listeden çıkartılmıştık. Ben kısa sürede gri listeden çıkacağımızı ve bunun da hızlı bir şekilde yatırımlara dönüşeceğini düşünüyorum. 2014 yılında gri listeden çıktıktan sonra uluslararası doğrudan yatırımlar %32 artış ile 16,58 milyar dolar düzeyinde oldu”
