Türkiye’deki ‘gıda enflasyonu sorunu’ seçim sonuçlarına göre değişir mi? Al Ain Türkçe Özel
Gıdada Türkiye ile dünya arasındaki makas açılmaya başladı. Dünya genelinde gıda fiyatları düşerken, Türkiye'de ise artmaya devam ediyor. TÜİK’in verilerine göre Türkiye’de gıda fiyatları kesintisiz olarak 31 aydır artıyor.
Dünya’da gıda fiyatları düşerken, Türkiye’de yükselmesini Al Ain Türkçe’den Merve Öney’e yorumlayan Ekonomist Emrah Lafçı, konunun yanlış politikalardan kaynaklandığını savundu.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) açıkladığı Küresel Gıda Fiyat Endeksi son bir yılda yüzde 21 düştü. Son iki yıla bakıldığında Türkiye’deki gıda enflasyonu yüzde 187 oldu.
Dünya’da düşüşe geçtiği halde Türkiye’de özellikle son yıllarda artan gıda enflasyonunun yol açtığı kriz, et fiyatlarının altın ile eş değer seviyelere yükselmesi, 14 Mayıs’ta gerçekleşecek kritik seçimlerin bu konuda bir değişim yaratıp yaratmayacağına dair akıllarda soru işareti bıraktı.
Ekonomist Emrah Lafçı, mevcut iktidarın seçimi kazanması durumunda fiyatlarda yükseliş beklendiğini savunarak, ‘’Şuan dünyada gıda fiyatları azalıp bizde arttığına göre demek ki burada mikro anlamda gıdayla ilgili, tarımla ilgili yanlış bir politika uygulanmış.’’ dedi.
Ekonomist Emrah Lafçı, Türkiye’de artan gıda enflasyonuna ilişkin sorularımızı yanıtladı:
DÜNYADA GIDA FİYATLARI 12 AYDIR DÜŞERKEN, TÜRKİYE'DE 31 AYDIR NEDEN YÜKSELİYOR?
Dünya’daki gıda fiyatları dolar cinsinden bizdeki TL cinsinden şuan ki söyledikleriniz dolar yükselmiyor olmasına rağmen böyle. Yükselseydi daha da aratacaktı o da iktidar politikasının başarısızlığın göstergesi.
CUMHUR İTTİFAKI’NIN SEÇİMİ KAZANMASI DURUMUNDA GIDA FİYATLARINDAKİ EĞİLİM NASIL OLUR?
Eğer bu politikalar devam ederse cumhur ittifakı kazanırsa seçimi yüksek fiyatlı et yemeye, süt ürünlerine yumurta veya buğday yemeye devam edeceğiz. Çünkü bunlar son bir sene değil daha öncesinde de gıda fiyatları dünyada çok yükseliyordu.
Mevcut iktidar bizdeki gıda fiyatlarının yükselmesini dünyadaki gıda fiyatlarının yükselmesine bağlıyordu. Ama dediğiniz gibi bunun tersi bir durum olmasına rağmen, şuan dünyada gıda fiyatları azalıp bizde arttığına göre demek ki burada mikro anlamda gıdayla ilgili, tarımla ilgili yanlış bir politika uygulanmış. Burada hep okuyoruz zaten gıda ile ilgili doğrudan yazanlardan.
Yem konusunda, anaç hayvanların kesime gönderilmesi konusunda teşvikli bir sübvansiyonların yanlış verilmesi çok önemli.
MİLLET İTTİFAKI SEÇİMİ KAZANIRSA GIDA FİYATLARINDAKİ ARTIŞI DURDURABİLİR Mİ?
Millet ittifakının kazanması durumunda onların paylaştıkları programlarında açıkça yazıyor birtakım şeyler. Bir de İYİ Parti’nin Genel Başkan Yardımcısı Bilge Yılmaz’ın muhtemel millet ittifakı iktidarında ekonomi bakanı olma iddiası var kendisinin, parti de bunu yalanlamıyor.
Orada değindiği bir konu var, söylediği şey şu ‘’Herkesin toprağına uygun şekilde ekim yapmasını teşvik edeceğiz.’’ Yani işte, bir yerde pirinç ekilmesi gerekiyorsa toprağa orada gidip de ayçiçeği ekiliyorsa o yanlış bir yöntem bu fiyatları yükseltir. O zaman ne yapacağız, orada pirinç ekmesi gerekiyorsa pirinç ekmesi gerekiyorsa ona karışmayacağız aksine teşvik edeceğiz diyor.
Bu şekilde teşvik mekanizmalarıyla, doğru politikalarla tabi bu sadece ekonomiyle ilgili değil tarımla ilgili bir şey, daha iyi olabileceğini düşünüyorum. Çünkü son, 2018’den beri bu iş çok bozuldu. Diğer alanlardaki bozulmayla beraber burası bir değil açıkçası.
GIDA FİYATLARININ DÜŞMESİ İÇİN HANGİ EKONOMİ POLİTİKALARIN UYGULANMASI GEREKİYOR?
Karar verilmesi gereken noktalardan bir tanesi şu, gıda üretimi için mazot ve gübre ithal. Mazot zaten ithal, gübrenin de bir kısmı içeride üretiliyor, önemli bir kısmı doğalgazla üretiliyor. Burada da dünya enerji fiyatlarının bize yardımcı olması lazım. Ayrıca yurt dışından ithal ettiğimizde de kurun seviyesi önemli orada, şimdi kur baskılanıyor, seçimden sonraki kurdaki yükselme işimizi zorlaştırabilir. Bunun için kurun da çok artmaması lazım, gıda fiyatlarının çok yükselmemesi için.