Türkiye ile Katar Kabil Havaalanı’nı işletme konusunda anlaştı
Türkiye ile Katar'ın, Kabil Uluslararası Havaalanı’nın iki ülke ortaklığıyla işletilmesi konusunda anlaştığı bildirildi.
AA muhabirine konuşan diplomatik kaynaklar, son zamanlarda, Katar ve Türk heyetleri arasında havaalanının iki ülke ortaklığıyla işletilmesine ilişkin çeşitli görüşmelerin yürütüldüğünü belirtti.
Türk ve Katarlı şirketler arasında bu amaç doğrultusunda ve eşit ortaklık temelinde bir mutabakat zaptı imzalandığına işaret eden kaynaklar, söz konusu ortaklık anlaşmasının ise Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun 7 Aralık'taki Türkiye-Katar Yüksek Stratejik Komite Yedinci Toplantısı için Doha'da bulunduğu sırada yapıldığını aktardı.
Son olarak 7 Aralık'ta varılan anlaşma neticesinde, Türkiye'den teknik bir heyetin, Katar tarafıyla koordinasyon kurmak üzere Doha'ya geldiği ifade edildi.
Doha'daki görüşmelerin ardından, Türk ve Katarlı yetkililerden oluşan ortak heyetin, bugün Afganistan'ın başkenti Kabil’de olacağı ve havaalanının işletilmesine ilişkin anlaşmayı Afganistan Geçici Hükümeti yetkilileriyle görüşeceği; Afganistan tarafının talep ve beklentileri hakkında bilgi alacağı kaydedildi.
Türk-Katar heyetinin, Afganistan tarafıyla yapılacak görüşmenin akabinde durum değerlendirmesi yapması bekleniyor.
Türk-Katar ortak heyeti Afganistan'a hareket etti
Türkiye ve Katar, Afganistan'ın başkenti Kabil'de bulunan Uluslararası Hamid Karzai Havaalanı'nın işletilmesi konusunda anlaştı. Katar ve Türk heyetleri arasında havalimanının işletilmesi için görüşmeler sürüyordu. Yetkililer, anlaşmanın Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun 7 Aralık'taki Türkiye - Katar Yüksek Stratejik Komite Yedinci Toplantısı için Katar'ın başkenti Doha'ya gittiği esnada imzalandığını belirtmişti. 7 Aralık'ta varılan anlaşma neticesinde, Türkiye'den teknik bir heyetin, Katar tarafıyla koordinasyon kurmak üzere Doha'ya geldiği ifade edilmişti.
Doha'da gerçekleşen görüşmelerin ardından, Türk ve Katarlı yetkililerden oluşan ortak heyet bugün (23 Aralık) Kabil'e hareket etti. Heyetin, Afganistan Geçici Hükümeti yetkilileriyle görüşeceği; Afganistan tarafının talep ve beklentileri hakkında bilgi alacağı kaydedildi.
Daha önce de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan: “Bizim de Katar ile olan dayanışmamızda özellikle Taliban yönetiminin Afganistan'da örneğin bir havalimanının yönetimiyle ilgili Türkiye-Katar iş birliğiyle yönetilmesini teklif ediyorlar. Bizler de bunu gündemimize aldık. Bu konuyla ilgili görüşmelerimizi Katar'la da yürütüyoruz” demişti.
Türkiye Afganistan'da Beş Havalimanına Talip
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türk ve Katarlı yetkililerin Pazartesi akşamı (20 Aralık) Doha'da buluşacaklarını ve daha sonra Afganistan'da iktidarı elinde bulunduran Taliban'la Kabil havalimanının işletilmesi konusundaki resmi anlaşmayı ele almak üzere birlikte Kabil'e hareket edeceklerini bildirdi.
Ağustos ayında Taliban'ın Afganistan'da iktidarı ele geçirmesinden sonra Ankara’dan gelen açıklamalarda, güvenlikle ilgili talepler karşılandığı takdirde, Kabil Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı'nı Katar ile birlikte işletmeye açık olunduğu dile getirilmişti.
Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı, denize kıyısı bulunmayan, kış aylarıyla birlikte milyonlarca insanın açlıkla karşı karşıya kalabileceği Afganistan'ın dünyayla hava ulaşımında ana bağlantısını oluşturuyor.
Türk hükümeti, Kabil havalimanının faaliyetlerini sürdürebilmesi için Katar'la iş birliği yapıldığını belirtiyor. Reuters haber ajansı, Birleşik Arap Emirlikleri'nin de havalimanının işletilmesi konusunda Taliban'la görüşmelerde bulunduğunu bildirmişti.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, bir Türk ve bir Katar firmasının Afganistan'da aralarında Hamid Karzai Havalimanı'nın da olduğu beş havaalanının işletilmesi için bir mutabakat anlaşması imzaladığını söyledi, ancak diğer dört havalimanının hangileri olduğunu açıklamadı.
Malezya Dışişleri Bakanı Seyfeddin Abdullah'la Ankara’da Dışişleri Bakanlığı’nda düzenlediği ortak basın toplantısında konuşan Çavuşoğlu, "Bu çerçevede Afganistan geçici yönetimine ortak tekliflerde bulunacağız. Arkadaşlarımız bu gece (20 Aralık) Doha'ya gidiyor. Oradan birlikte Kabil'e gidecekler ve oradaki geçici yönetimle bu konuyu birlikte ele alacaklar" dedi.
Çavuşoğlu, "Şartlarımız uygun olursa, uyarsa havaalanlarını işletiriz Katar'la beraber. Tabii şartlar uymazsa da böyle illa işleteceğiz diye bir derdimiz yok. Sonuçta önümüzdeki günlerde bu netleşecek" şeklinde konuştu.
Katar, Ağustos ayında ABD Afganistan'dan çekilirken yaşanan karmaşık süreçte tahliye operasyonlarında büyük rol oynadıktan sonra Türkiye ile birlikte Hamid Karzai Havalimanı'nın işletilmesine yardımcı olmuştu. Ancak bazı kaynakların Kasım ayında Reuters haber ajansına verdikleri bilgiye göre Taliban henüz havalimanının işletmesi için resmi bir anlaşma yapmadı.
İslam İşbirliği Teşkilatı dışişleri bakanlarının, Pazar günkü toplantısına da değinen Çavuşoğlu, Afganistan'daki insani durumla ilgili olarak İslam Kalkınma Bankası'nın bir fon kurma kararı aldığını hatırlattı. Bakan Çavuşoğlu, İslam ülkelerinin dışişleri bakanlarıyla Kabil'e ortak ziyaret düzenleme olasılığının ele alınmaya devam ettiğini kaydetti.
Afganistan topraklarında herhangi bir yabancı güç istemediğini kaydeden Taliban, uluslararası arenada hiçbir ülke tarafından resmi olarak tanınmadı.
Afganistan’ın başkenti Kabil’deki Uluslararası Hamid Karzai Havaalanı, Afganistan için ana hava bağlantısı olması açısından önemli bir yere sahip. Taliban, eş zamanlı şekilde Haziran ayından itibaren Afganistan'da birçok ilçeyi, Ağustos ayında da vilayet merkezlerini ele geçirmişti.
Cumhurbaşkanı Eşref Gani'nin ülkeyi terk etmesi ve hükümet güçlerinin başkentten ayrılmasıyla Taliban, 15 Ağustos'ta başkanlık sarayı ve kamu binalarını ele geçirerek ülkede kontrolü sağlamıştı.