Türkiye Cumhuriyeti 101 yaşında! İşte kuruluşun ilk belgeleri
Türkiye Cumhuriyeti, kuruluşunun 101. yıl dönümünü büyük bir coşku ve gururla kutluyor. 29 Ekim 1923 tarihinde ilan edilen Cumhuriyet, Türk milleti için yeni bir dönemin, bağımsızlık ve özgürlüğün simgesi olarak tarihteki yerini aldı.
Türkiye Cumhuriyeti, kuruluşunun 101. yıl dönümünü, yani 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı'nı büyük bir coşkuyla kutluyor. 29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyet'in ilanı ile Türk milleti için yeni bir devir başlamıştı. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, "En büyük eserim" dediği Cumhuriyet'in temellerini atarak, "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir" ilkesini hayata geçirmişti.
101 yıl önce bugün, 1. Meclis binasında toplanan TBMM, "Türkiye Devleti'nin şekli hükümeti, Cumhuriyet'tir" maddesini kabul ederek Türkiye Cumhuriyeti'ni resmen ilan etti. Bu tarihi karar, "Yaşasın Cumhuriyet!" sesleri ve alkışlarla karşılandı. Cumhuriyet'in ilanı, tüm dünyaya 101 pare top atışıyla duyuruldu.
Yeni Türkiye'ye Cumhuriyet'i getiren kararın orijinal belgesinde şu sözler yer alıyor;
"Hakimiyet, bila kaydu şart milletindir. İdare usulü halkın mukadderatını bizzat ve bilfiil idare etmesi esasına müstenittir. Türkiye Devleti’nin şekli hükümeti, Cumhuriyet'tir."
İLK CUMHURBAŞKANI SEÇİLDİ
Genel Kurul aynı gün yeni Cumhuriyet'in ilk Cumhurbaşkanı'nı da seçti. 158 milletvekilinin tamamının oyuyla Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı oldu. Alkışlar arasında kürsüye çıkan Atatürk, Meclis Genel Kurulu'na seslendi:
Milletimiz haiz olduğu özelliklerini ve liyakatini hükumetinin yeni ismiyle medeniyet dünyasına daha çok kolaylıkla göstermeye muvaffak olacaktır. Türkiye Cumhuriyet'i, cihanda işgal ettiği mevkiye layık olduğunu eserleriyle ispat edecektir. Türkiye Cumhuriyet'i mesut, muvaffak ve muzaffer olacaktır."
Cumhuriyet Bayramı kutlamaları, Türkiye'nin dört bir yanında ve yavru vatanlarda coşkuyla devam ediyor. Vatandaşlar meydanlara akın ederken, her yer Türk bayraklarıyla donatıldı. Atatürk ve silah arkadaşlarını anma törenleri düzenleniyor, marşlar ve şarkılarla Cumhuriyet coşkusu yaşanıyor.
Cumhuriyet'in kuruluşunun tarihi belgeleri, Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı'nda özenle saklanıyor. Atatürk'ün "En büyük eserim" dediği Cumhuriyet'in ilanına giden yolda atılan adımlar, Lozan Antlaşması'nın imzalanması, Ankara'nın başkent olması gibi önemli gelişmeler bu belgelerde gün ışığına çıkıyor. 101 yıl önce atılan temeller üzerinde yükselen Türkiye Cumhuriyeti, ikinci yüzyılında da "mesut, muvaffak ve muzaffer" olmaya devam edecek.
