TMMOB Raporu: Maden faciasının sebebi ihmal!
Amasra’da meydana gelene, 41 hayatını kaybettiği maden faciası, madenlerdeki iş güvenliği konusunun bir kez daha gündeme getirdi.
14 Ekim’de Bartın’ın Amasra ilçesinde yaşanan maden faciasında 41 işçi hayatını kaybetti. Türkiye’yi yasa boğan olayın ardından ihmaller yine kamuoyunun en sık tartıştığı konulardan bir tanesi oldu. Akıllardaki soru ise; ‘Maden faciasında ihmal var mı?’
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Maden Mühendisleri Odası’nın 2010 ve 2020 yılları arasını kapsayan “Madencilikte Yaşanan İş Kazaları” raporundaysa madencilik alanındaki ihmallere ilişkin çarpıcı veriler bulunuyor.
Alınmayan önlemlere dikkat çekilen rapor, TMMOB Maden Mühendisleri Odası İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Komisyonu tarafından hazırlandı.
Raporda, “Geçen 10 yıl içerisinde kilometre taşı niteliğinde pek çok olay yaşanmış olsa da iş kazalarında gözle görülür bir iyileşme olmadı. Üstelik bundan 10 yıl önce yayımlanmış olan raporumuzda Soma’da yaşanması olası bir faciaya işaret edilmiş olduğu halde, gerekli tedbirlerin alınmamış olması nedeniyle maalesef 2014 yılında Soma’da ülke tarihinin en büyük faciası yaşandı. Alınmayan önlemler başta Afşin-Elbistan’da, Ermenek’te, Şirvan’da ve Şırnak’ta olmak üzere ülkemizin dört bir yanında maden emekçilerinin hayatlarına mal olmaya devam etti” denildi.
KAYITDIŞI OCAKLAR DİKKAT ÇEKİYOR
Raporda, 2010 yılından 2020 yılına kadar Türkiye’de iş kazaları sebebiyle 13.852 can kaybının meydana geldiği ve tüm madencilik sektörü dikkate alındığında bu can kayıplarından 1042’sinin madencilik sektöründe meydana geldiği ifade edildi.
Kazaların önlenebilir olduğunun vurgulandığı raporda şu ifadelere yer verildi:
“Bununla birlikte bilimsel yaklaşımı ve insanın yaşam hakkını kar hırsının önünde tutmak gerekmektedir. Madencilik sektöründe yaşanan kazaların başlıca nedenleri son derece bilindik ve günümüzün bilim ve teknikleriyle önlenebilir konulardır”
Rapora göre, madencilik ve taş ocakçılığı faaliyet kodunda 2010-2019 dönemi için senelik kayıt dışı istihdam oranı ortalama yüzde 6,62.
Özellikle Zonguldak’taki kayıt dışı faaliyet yürüten yeraltı kömür madenciliğinde bu oranın çok daha yüksek olduğu biliniyor. 2014-2019 yılları arasında yalnızca Zonguldak’ta kayıt dışı faaliyet gösteren ocaklarda yaşamını yitiren işçilerin sayısı 23 olarak kayıtlara geçti.
Rapora göre;
-Türkiye’de madencilik sektöründe 2010-2020 yılları arasında 1042 emekçi yaşamını yitirdi.
-Madencilik sektöründe görülen kaza sayısının tüm sektörlerdeki toplam kaza sayısına oranı yüzde 5.
-Madencilik sektöründe görülen meslek hastalıkları sayısının tüm sektörlerdeki toplam meslek hastalıkları sayısına oranı yüzde 19.
-Madencilik sektöründe kazaların yüzde 77’si kömür ocaklarında meydana geldi.
-Belirtilen tarihler arasında, madencilik sektöründe ölümlerin yüzde 55’i kömür madenlerinde meydana geldi.
-Türkiye’de kayıtlara geçen meslek hastalıklarının yüzde 19’u madencilik sektöründe, madencilik sektöründe kayıtlara geçen meslek hastalıklarının da yüzde 73’ü kömür madenlerinde görüldü.