TİM verilerinin detayları | Hangi kolların payı arttı, hedefler ne?
Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre Türkiye’nin 2022 yılı ihracatı 254,2 milyar dolar ile rekor kırdı. Peki hangi sanayi kollarının payı arttı ve ne hedefleniyor?
Ticaret Bakanlığı’nın katkısıyla Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından kurumun 30’uncu, Cumhuriyet’in 100’üncü yılı dolayısıyla bir veri haritası çıkarıldı.
Veriler, 1923 yılında 50,8 milyar dolan ihracatın, 2022 yılında 254,2 milyar dolar ile rekor seviyeye ulaştığını ortaya koydu.
Verilere göre Türk ihracatçılar eylül ayında 187,5 milyar dolarlık dış satıma imza attı. Hedef ise Orta Vadeli Program’da da çizildiği üzere 255 milyar dolar.
TİM verileri, ihracatın rekor kırmasında rol oynayan sanayi kollarına ilişkin bilgiler de verdi.
“MAMUL ÜRÜNLERİN PAYI YÜZDE 3,7 DÜZEYİNDEYDİ”
TİM Başkanı Mustafa Gültepe, Cumhuriyet'in ilan edildiği 1923'te Türkiye'de sanayi üretiminin yok denecek kadar azlığına dikkat çekerek o dönemde mevcut sanayi tesislerinin iç tüketimi dahi karşılayamayacak düzeyde olduğunu dile getirdi.
Gültepe, "Dolayısıyla 1923'te 50,8 milyon dolarlık ihracatımızın ağırlıklı bölümünü buğday, arpa, fındık, kuru incir, kuru üzüm, pamuk, yün, afyon, zeytinyağı, ham ipek gibi tarım ve hayvancılığa dayalı ürünler oluşturuyordu. Mamul ya da yarı mamul ürünlerin ihracattaki payı ise yüzde 3,7 düzeyindeydi” dedi.
Atatürk'ün Cumhuriyet'le birlikte "Her fabrika bir kaledir" sloganıyla ulusal sanayinin de temellerini attığını vurgulayan Gültepe, ağırlıklı olarak iç tüketim ihtiyacını karşılamaya yönelik üretim sayesinde Türkiye'nin 1930-1946 döneminde dış ticaret fazlası veren bir ülke konumunda olduğunu kaydetti.
TEKNOLOJİNİN PAYI BÜYÜDÜ
Gültepe, önemli imalat sanayi kollarından hazır giyim ve tekstilin ihracata liderlik ettiğini belirterek 1983'ün 5,7 milyar dolar, 1993'ün 15,3 milyar dolar, 2003'ün ise 47,3 milyar dolar ihracatla kapatıldığını anlattı.
Gültepe, son 20 yılda da hem ihracatın hem de ihraç ürünlerinde yüksek ve orta yüksek teknolojili ürünlerin payının arttığını belirtti.
Toplam ihracatın yaklaşık yüzde 40'ını yüksek ve orta yüksek teknolojili ürünlerin oluşturduğunu ifade eden Gültepe, 27 sektör, 61 ihracatçı birliği ve 115 bini aşan ihracatçıyla yeryüzünde adım atmadıkları ülke ya da bölge bulunmadığını söyledi.
HEDEFLER NELER?
Ekonomi başta olmak üzere tüm alanlarda 100 yılda çok büyük mesafe kat edilse de önlerinde halen uzun bir yol, başaracakları çok iş olduğunu vurgulayan Gültepe, şunları kaydetti:
"İhracat ailesi olarak Cumhuriyetimizi ikinci 100 yılında çok daha güçlendirmek, milletimizin refahını artırmak için üzerimize düşen sorumluluğu biliyoruz. Bu bilinçten hareketle 29 Ekim 1923'tekinden farksız bir heyecan, azim ve kararlılıkta yolumuza devam ediyoruz. Ülkemizin mevcut potansiyeli ve donanımlı insan kaynağımızla çok daha fazlasını başarabileceğimizi biliyoruz.
Bu öz güvenle ikinci yüzyıla girerken Türkiye'yi ihracatta ilk 10 ülke arasına çıkarma vizyonunu benimsedik. 2026'da 302 milyar dolarlık ihracat hedefini yeni süreçte ilk önemli sınav olarak değerlendiriyoruz. Hedeflerimize ulaşabilmemiz için kilogram birim değerimizi en kısa sürede 2 doların üzerine taşımamız gerekiyor. Birim değeri artırmanın yolu yüksek teknolojinin imkanlarını kullanmaktan, inovasyondan, tasarımdan ve markalaşmaktan geçiyor”
İNOVASYON HARİTASI ÇIKARILACAK
Öte yandan TİM, ‘Türkiye İnovasyon Haritası’ da çıkardı. Harita ile ülkedeki yeni fikirlerin veya buluşların ticaret, endüstri ve hizmet gibi ekonomik alanlara uygun hale getirilip uygulanmasını hedefliyor.
Harita, girişimcilerin ve ihracatçıların rehberi niteliğinde olacak. Projeyle "özgün bir model" olarak tanımlanan CISNATCorporate Innovation System and Network Analysis Tool (Kurumsal İnovasyon Sistemi ve Ağ Analiz Aracı) kullanılarak ihracatçı firmaların mevcut inovasyon kapasitesinin ve performansının tespit edilmesi amaçlanıyor.
25 KASIM'DA AÇIKLANACAK
Çalışmanın, Türkiye'de inovasyonun yaygınlaşmasına, bu alanda etkin politikaların geliştirilmesine ve inovasyonun geleceğine yol gösterici bir katkı sağlaması öngörülüyor. Basılı rapor ve dijital haritanın ana çıktı olarak çalışma tamamlandıktan sonra hazır hale getirilmesi, sonuçların ise 23-25 Kasım'da etkinlikleri yapılacak Türkiye İnovasyon Haftası'nda açıklanması planlanıyor.
