Tahıl Anlaşması'nın İptali: Erdoğan da Putin'i haklı bulabilir
Rusya’nın tahıl anlaşmasını askıya almasının ardından, bir yandan tahıl fiyatlarında yeniden artışa geçerken, Türkiye’den de geri dönüş için kimi adımlar atılıyor. Ankara’nın atabileceği adımları ve sonuçlarını Rusya uzmanı Aydın Sezer ile konuştuk
Rusya, geçmişte uygulanmasına yönelik çok sayıda eleştiri getirdiği tahıl anlaşmasını askıya aldı. Moskova’nın bu adımında Rus gemilerine yönelik İHA saldırısının ‘bardağı taşıran son damla” olarak önemli payı olduğu da ifade edildi.
Rusya uzmanı Aydın Sezer bu durumu, “Karadeniz Filosu gemilerine yapılan saldırılardan önce bile Ukrayna tahıl anlaşmasının devam etmeyeceği yönünde zaten spekülasyonlar yapılmaktaydı. Son saldırı, ki Rusya bu saldırının arkasında da Batılı ülkeleri sorumlu tutuyor, Rusya'nın tahıl anlaşmasını askıya alması kimse için sürpriz olmadı.” ifadeleri ile aktardı.
Sezer, anlaşmada arabulucu olarak yer alan Türkiye’nin atabileceği adımlara ilişkin de, “Türkiye'nin tahıl anlaşmasının askıya alınmasıyla ilgili olarak yapabileceği ilk şey Rusya nezdinde temasa geçerek, Moskova’yı yumuşatma çabası olacaktır. Ancak, bu konuda Türkiye'nin başarılı olabileceğini beklemiyorum. Zira, daha önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna tahılının Avrupaya gidiyor olmasıyla ilgili açıklamasında, Batı'yı suçladığını ve bu konuda anlaşmanın resmen sponsoru olan Erdoğan ile görüşeceğini belirtmişti. Bu açıklamadan sonra Erdoğan, Rusya'yı ve Putin'i haklı bulduğunu açıklamıştı.” ifadelerini kullandı.
“ERDOĞAN DA PUTİN’İ HAKLI BULMUŞTU”
Putin’in, Erdoğan’ın da haklı bulduğu eleştirileri, anlaşma öncesinde Batılı ülkelerin, yoksul ülkelerin tahıl krizi yaşayacağına, Rusya’nın buna sebep olduğuna yönelik açıklamalarına rağmen, Ukrayna tahılının hemen tamamının Batılı ülkelerce alınmasına yönelikti. Sezer, Rusya’nın bu eleştirileri çerçevesinde yeni adımlar atılabileceğinin de altını, “Bundan sonraki süreçte, Rusya, ancak Ukrayna tahılının sadece Türkiye üzerinden fakir ülkelere girmesinin önünü açabilir. Yani, Türkiye'ye ancak fakir ülkelere re-export veya transit ticaret yapması kaydıyla yeni bir formül geliştirilebilir. Ancak bunun mümkün olup olmayacağı da Erdoğan ile Putin arasında yapılacak görüşmelere bağlı. “ bu ifadelerle çizdi.
ANLAŞMANIN AKSAYAN İKİNCİ AYAĞI GÜÇLENEBİLİR
Sezer, Rusya’nın bununla birlikte anlaşmaya yönelik bir diğer eleştirisinin de giderilebileceğine değindi: Öte yandan, Ukrayna tahıl anlaşmasının ikinci ayağı olan, Rusya'nın tahıl ve gübresinin de satışıyla ilgili daha somut adımlar atılması gündeme gelebilir. Türkiye, Rus tahıl ve gübresi için de aynı rolü, -transit ticaret veya re-export - üstlenebilir.”
Sezer, Batı’nın bu anlaşmadan rahatsız olmasına rağmen adım atmakta güçlük çekeceğine ilişin de şunları söyledi: Batı'nın bu yönde engelleme şansı olabileceğini düşünmüyorum zira, söz konusu anlaşmanın öznesi ‘fakir ülkeler’ olacak. Batı’nın bu yönde bir tepkisi olursa, Erdoğan çok sert bir şekilde karşılık verecektir diye düşünüyorum.
