Suriye ve Türkiye’den yetkililer Moskova’da bir araya geliyor
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov toplantının Nisan ayının başında gerçekleşeceğini doğruladı. Suriye Hükümeti’ne yakın Al-Vatan gazetesi, toplantının 3-4 Nisan’da yapılacağını aktardı.
Şam ile Ankara arasında ilişkileri başlatma ve yeniden köprüler kurma girişimleri yavaş da olsa devam ediyor. Moskova; Rusya, Türkiye, İran ve Suriye dışişleri bakan yardımcıları ve parlamenterlerini bir araya getirecek diplomatik düzeyde, dört yönlü diyalog kurmak için yoğun çaba sarf ediyor.
- Esad: “Erdoğan’la bir şartla görüşebilirim”
- Erdoğan'dan, Suriye lideri Beşar Esad ile görüşme açıklaması
Yakında Moskova’da yapılacak toplantı, Suriye ile Türkiye arasındaki ilk siyasi teması temsil ediyor. Daha önce Moskova, Suriye ve Türkiye savunma bakanları ile ilgili güvenlik kurumları başkanlarını bir araya getirmiş, toplantı güvenlik-askeri bir niteliğe bürünmüştü.
TOPLANTI NE ZAMAN?
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov toplantının Nisan ayının başında gerçekleşeceğini doğruladı. Suriye Hükümeti’ne yakın Al-Vatan gazetesi, toplantının 3-4 Nisan’da yapılacağını aktardı.
Al-Ain News'e bilgi veren kaynaklara göre, birkaç kez ertelenen dörtlü toplantı tarihinin belirlenmesi, Rusya öncülüğündeki diplomatik turlar ve temaslar neticesinde gerçekleşti. Rusya, iki tarafın kabul edebileceği formüller sunmaya çalıştı. Özellikle Şam’ın, Türkiye'nin topraklarını terk etmesini istemesi, İdlib ve Halep'in kuzeyindeki bölgeleri kontrolünde tutan militanları desteklemeyi bırakması konusunda ısrar etmesi, Rusya’nın, iki tarafın kabul edebileceği formüller arayışına girmesine neden oldu.
Duruma vakıf bu kaynaklara göre, toplantı tarihinin açıklanması, Rusya'nın bu formüllere ulaşma çabalarının başarısını ortaya koyuyor. Toplantının, 2011'den bu yana tıkalı olan Şam ile Ankara arasında beklenen normalleşme sürecini biraz daha hızlandıracağı tahmin ediliyor.
HIZLI SONUÇ BEKLENMİYOR
Rusya'nın, Şam ile Ankara arasında siyasi bir kapı aralama çabalarıyla ilgili istişare ve temaslar ve yakalanan ivmeye rağmen, bu toplantının mutlu sonla biteceğinden bahsetmek aşırı iyimserlik olur değerlendirmesi yapılıyor.
Türkiye uzmanı Suriyeli Sarkis Kasarjian, Al-Ain News ile yaptığı röportajda, “Şam bu görüşmenin doğrudan ve hızlı sonuçlanacağına pek inanmıyor, çünkü Ankara ile uzun ve haklı bir güven krizi var. Ancak Şam'ı cesaretlendiren şey, bu toplantının dörtlü bir çerçevede gerçekleşiyor ve taraflardan da en azından ikisinin güvenilir müttefik olması. İşte bu, masaya oturmak için teşvik edici bir faktör, ancak güven yüzünden eksik kalıyor.” değerlendirmesini yaptı.
“Türkiye, Rusya'nın coşkusundan mümkün olduğunca yararlanmaya çalışacak ve seçimlerden önce dışişleri bakanları toplantısına ulaşmak için bastıracaktır” diyen Kasarjian, Türkiye seçimlerinden yaklaşık bir buçuk ay önce gerçekleşecek olan bu toplantının, Suriye transit geçişi üzerinden Körfez ülkeleriyle ticari ilişkilerin yanı sıra, özellikle Suriyeli mültecilere yönelik politikalar ve ekonomi açısından, içeride Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a koz vereceği değerlendirmesinde bulundu.
Mevcut verilere göre, bu toplantıya çok itibar edilmemesi gerektiğini söyleyen Kasarjian, ancak dörtlü görüşmenin başlı başına bir başlık olduğunu ve Suriye-Türkiye ilişkilerinde önemli bir kapı araladığını düşündüğünü söyledi. Kasarjian: “Şu anda olan şey, Rusya'nın görüşleri yakınlaştırma ve en azından bu toplantıdan bir sonuç bildirgesi veya olumlu bir açıklama yapılmasını sağlama girişimidir” vurgusunu yaptı.
Rusya'nın açıklamalarına ve toplantının tarihiyle ilgili basında çıkan haberlere rağmen, Şam resmi açıklama yapmayarak, toplantıya ilişkin sessizliğini koruyor.
NORMALLEŞME YOLU UZUN
Al-Ain News’e konuşan, Suriye Parlamento üyesi ve uluslararası hukuk profesörü Hayreddin Akkam, görüşmenin gerçekleşmesi durumunda, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın bahsettiği koşullara göre olacağını ve bunların başında Türkiye’nin Suriye topraklarından çıkması olduğunu söyledi. Akkam ayrıca, herhangi bir siyasi gelişmeyi de Şam'ın koşullarının gerçekleşmesine bağladı.
Akkam: "Şam, Türkiye'nin Suriye topraklarından daha önce çekilmeyeceğini biliyor. Ancak en azından yol haritasında belirli son tarihlerle ve Rus garantileriyle çekilme garantileri olmalıdır. Bu garantiler olmadan Türklerle görüşmelerin ilerlemesi zor ve bu görüşmelerle herhangi bir sonuç alınamaz." dedi.
Türkiye, terör örgütü olarak gördüğü PKK üyelerini hedef aldığını söylediği kuzey Suriye'de bir askeri operasyon yürütürken, Şam, Türk askeri varlığını bir "işgal" olarak nitelendiriyor.
