Selahattin Demirtaş için 8 Ekim Tahliye İddiası: AİHM Kararı Ne Anlama Geliyor?

Eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın 8 Ekim’de tahliye edilebileceği öne sürülüyor. Ancak sürecin nasıl ilerleyeceği, AİHM kararına Türkiye’nin itiraz edip etmeyeceğine bağlı.
Yaklaşık dokuz yıldır Edirne Cezaevi’nde tutuklu bulunan eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın 8 Ekim’de tahliye olabileceği iddia ediliyor. İddianın odağında, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Temmuz 2025’te açıkladığı üçüncü “hak ihlali” kararı bulunuyor. Türkiye’nin bu karara yönelik itiraz süresi 8 Ekim Çarşamba günü sona erecek.
Demirtaş’ın avukatı Mahsuni Karaman, AİHM kararına itiraz edilmemesi halinde tahliyenin mümkün olabileceğini belirterek, bu tarihi “sürecin turnusol kağıdı” olarak nitelendirdi. Ancak itirazın yapılmaması, Demirtaş’ın otomatik olarak serbest bırakılacağı anlamına gelmiyor.
AİHM’in Kararı ve Sürecin Hukuki Boyutu
AİHM, Temmuz 2025’te aldığı kararda Demirtaş’ın tutukluluğunun siyasi amaç taşıdığını ve çeşitli hak ihlallerinin meydana geldiğini belirlemişti. Türkiye’nin karara karşı üç aylık itiraz hakkı bulunuyor. Eğer itiraz süreci başlatılmazsa, karar kesinleşecek ve Demirtaş’ın tahliyesine yönelik yasal zemin oluşacak. Ancak bu durum, uygulamada doğrudan tahliye anlamına gelmiyor.
Daha önce AİHM’in verdiği iki ayrı “hak ihlali” kararının ardından yapılan tahliye başvurularının tamamı reddedilmişti. Bu nedenle uzmanlar, olası bir tahliyenin yine mahkeme kararına ve iç hukuk uygulamalarına bağlı olacağını vurguluyor.
Diyarbakır Barosu’ndan Uygulama Çağrısı
Diyarbakır Barosu, yaptığı yazılı açıklamada AİHM kararının derhal uygulanması çağrısında bulundu. Açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 8 Temmuz 2025 tarihli kararında, Sayın Selahattin Demirtaş'ın 2019 yılında yeniden tutuklanmasının hukuki temelden yoksun ve esasen siyasi saiklerle gerçekleştirildiği sonucuna varmıştır. Mahkeme, bu tutuklamanın özgürlük ve güvenlik hakkı, makul sürede yargılanma hakkı ile tutukluluğun yargı denetimine tabi tutulması hakkını ihlal ettiğini belirtmiştir.”
AİHM’in Demirtaş Hakkındaki Önceki Kararları
AİHM bugüne kadar Selahattin Demirtaş hakkında üç kez “hak ihlali” kararı verdi. Mahkeme, 20 Eylül 2019’da başlayan tutukluluk sürecinin “hukuki değil, siyasi nedenlere dayandığı” sonucuna varmıştı. Ayrıca, 22 Aralık 2020 tarihli kararda Kobani olayları ve milletvekilliği dokunulmazlığı da değerlendirilmiş; kararın uygulanış süreci Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından izlenmeye devam etmişti.
Feti Yıldız’ın Açıklaması
Konuya ilişkin açıklama yapan MHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Feti Yıldız, CNN Türk’e yaptığı değerlendirmede şunları söyledi:
“Ben davayı bilmiyorum. Bildiğim Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları var. Anayasamızın 90. maddesi, 'usulüne uygun alınmış uluslararası anlaşmalara uymak zorundadır' der. Yani Anayasa’nın 90. maddesi orada dururken, elbette bazı şeyler yapmak gerekir diye düşünüyorum.”
Yıldız’ın bu sözleri, AİHM kararlarının uygulanması yönünde bir siyasi irade beklentisine işaret olarak değerlendirildi.