Putin’den AB ile ilişkilerde ve nükleer silah başlığında iki kritik imza!
Putin, Moskova'nın Yeni Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşması'ndaki (START) katılımının askıya alınmasını öngören yasayı ve Rusya'nın Avrupa Konseyi'nin uluslararası anlaşmalarından çekilmesini öngören tasarıyı imzaladı.
Rusya hükümetinin yasal düzenlemelerinin yayınlandığı sitede yer alan belgeye göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, imzaladığı yasayla Rusya'yı Avrupa Konseyi'nin uluslararası anlaşmalarından resmen çekti. Putin, Rusya'nın Avrupa Konseyi'nin uluslararası anlaşmalarından çekilmesini öngören yasa tasarısını 17 Ocak 2023'te parlamentonun alt kanadı Duma'ya sunmuştu.
Rusya liderinin çekilmeyi önerdiği belgeler, Avrupa Konseyi Tüzüğü, Avrupa Konseyi'nin İmtiyaz ve Muafiyetlerine Müteallik Genel Anlaşma ve ona ek beş protokol, İnsan Hakları ve Ana Hürriyetlerin Korunmasına Dair Sözleşme ve ona ek on protokol, Terörizmin Önlenmesine Dair Avrupa Sözleşmesi, Avrupa Sosyal Şartı, Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı olarak belirtilmişti.
26 yıl Avrupa Konseyi üyesi olarak kalan Rusya, 24 Şubat 2022'de Ukrayna ‘ya askeri müdahaleyi başlattıktan sonra “Avrupa ülkelerinin hasmane eylemlerini artırması” gerekçesi ile 15 Mart 2022'de Avrupa Konseyi'nden ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nden çekildiğini duyurmuştu.
NÜKLEER SİLAHLARDA DA KRİTİK ADIM ATILDI
Putin, öte yandan 21 Şubat'taki Federal Meclis konuşması sırasında kamuoyuna açıkladığı, Rusya'nın ABD ile imzalanan Yeni START anlaşmasındaki katılımının askıya alınmasını öngören kararını fiilen hayata geçirdi.
Rus lider, daha önce parlamentonun alt kanadı Duma ile üst kanadı Federasyon Konseyi'nde kabul edilen tasarıyı imzalayarak yasalaştırdı.
Yasanın açıklama notunda, "Rusya'nın 8 Nisan 2010'da Prag'da imzalanan Rusya ile ABD arasındaki Stratejik Saldırı Silahlarının Azaltılması Anlaşması'nın yürürlüğünü askıya alması öngörülmektedir" denildi.
Belgede ayrıca Rusya'nın nükleer silah anlaşmasına dönüşüne ilişkin kararın Rusya Devlet Başkanı tarafından alınacağının altı çizildi.
SON BÜYÜK SİLAH KONTROL ANLAŞMASI
Putin'in imzası, Rusya'nın Yeni START'tan çekildiği anlamına gelmiyor. Rusya, Moskova ve Washington arasındaki anlaşmanın tarafı olmaya devam ederken ABD'nin hasmane eylemleri nedeniyle yükümlülüklerini yerine getirmeyi geçici olarak askıya alıyor. Nitekim Putin, Federal Meclis'teki yıllık konuşmasında "Yeni START'taki katılımımızı askıya alıyoruz ama anlaşmadan çekilmiyoruz" demişti.
Rusya ile ABD, ellerinde bulundurdukları nükleer silahların sayısının belirli bir sınır içinde tutulmasını içeren Stratejik Saldırı Silahlarının Azaltılması Anlaşması’nın üçüncüsünü 2010’da imzaladı. Yürürlük süreci 10 yıl olan söz konusu anlaşma daha sonra 5 yıl için uzatılabilecekti. Nitekim Rusya Devlet Başkanı Putin, 2011’de yürürlüğe giren söz konusu anlaşmanın 5 yıl daha uzatılmasına 2021’de onay verdi. Bu, askıya alınmamış olsa, anlaşmanın 2026’ya dek yürürlükte kalacağı anlamına geliyordu.
Rusya ile ABD arasında yürürlükte kalan son büyük silah kontrol anlaşması olan Yeni START, önceki ABD Başkanı Donald Trump'ın süreyi uzatma müzakereleri sırasında Çin'i nükleer silah kontrol anlaşması imzalamaya çekmeye çalışması ve Pekin'den ret yanıtı alınca tüm müzakereleri sonlandırması yüzünden çökmenin eşiğine gelmişti.
