Peru’da parlamenter darbeye karşı direniş sürüyor, ölü sayısı artıyor
Peru'da, Cumhurbaşkanı Pedro Castillo’nun 7 Aralık'ta görevinden azledilip cezaevine gönderilmesinin ardından başlayan protesto gösterilerinde ölü sayısı 18'e çıktı.
Peru’da seçilmiş solcu Başkan Pedro Castillo’nun parlamenter darbe ile görevinden azledilerek cezaevine gönderilmesinin ardından halkın başlattığı direniş devam ediyor. Başta başkent Lima olmak üzere Apurimac, Ancash, Ayacucho, Cajamarca, Cusco, Moquegua, Puno ve San kentlerinde sokaklara inen göstericiler, polisle çatıştı. Çatışmalarda 9 kişi daha hayatını kaybetti, böyle darbenin yapıldığı 7 Aralık’tan bu yana hayatını kaybedenlerin sayısı 18’e yükseldi. Ayrıca, resmi açıklamalara göre 216’sı polis olmak üzere 426 kişi de yaralandı.
Eylemlerin kitlesel olduğu ve askerin de müdahale ettiği Ayacucho ile Apurimac kentleri, 13 ölümle en çok can kaybının yaşandığı şehirler olarak dikkati çekiyor.
Ulusal İnsan Hakları Koordinatörü'nün (CNDDHH) Twitter hesabından yapılan açıklamada, yetkililere tepki gösterilerek "Bir ölüm daha olmasın, Ayacucho'daki olayların soruşturulmasını ve suçluların cezalandırılmasını talep ediyoruz. Askeri müdahaleye son verilmesini istiyoruz, bu suçlardan ülkenin en yüksek siyasi makamları sorumludur" ifadeleri kullanılmıştı.
CASTİLLO: TALİMATI ABD VERDİ
Devrik lider Castillo, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, askerlerin ABD Büyükelçisinin Hükümet Sarayı'nı ziyaretinin ardından sokaklara sürüldüğünü anımsattı ve kararın arkasında ABD’nin olduğunu ifade etti.
HALK, BAŞKAN CASTİLLO’NUN SERBEST BIRAKILMASINI VE GÖREVİNE İADESİNİ TALEP EDİYOR
Ülke genelindeki olağanüstü hal ilanının ardından silahlı kuvvetlere bağlı binlerce asker, Lima'nın merkezinde konuşlandırıldı.
Protestocular, ülkenin yeni Cumhurbaşkanı Dina Boluarte'nin istifasını, gözaltında bulunan Castillo'nun bırakılmasını ve göreve iadesini, Kongre'nin kapatılarak seçim takviminin derhal belirlenmesini talep ediyor.
ATANMIŞ CUMHURBAŞKANI DARBEYE KARŞI ÇIKANLARI SUÇLADI
Darbenin ardından göreve atanan Cumhurbaşkanı Boluarte ise "Protestocu kılığına girmiş şiddet yanlılarının ülkemizi tehlikeye atmaya çalıştığı son olaylara rağmen bir anne ve Cumhuriyet'in ilk kadın cumhurbaşkanı olarak size söylüyorum, ülkenin güvenliği için çalışma taahhüdümü bir kez daha teyit ediyorum" sözleriyle olaylara tepki göstermişti.
Boluarte, dünkü açıklamasında Ulusal Seçim Jürisi ile yapılan istişarelerin ardından genel seçimler için yeni tarihin Aralık 2023 olabileceğini duyurmuştu. Hükümet, şiddet olayları ve protestolar nedeniyle 14 Aralık'ta ülke genelinde 30 günlüğüne OHAL ilan etmişti.
Boluarte ise istifa etmesi için kendisini günlerdir protesto eden göstericilere 14 Aralık'ta diyalog çağrısında bulunmuştu.
NE OLMUŞTU?
Peru’nun devrik Cumhurbaşkanı Castillo, hükümeti devirmekle suçladığı Kongre tarafından 'kalıcı ahlaki yetersizlik' suçlamasıyla görevinden azledilmişti. Castillo'nun görevinden alınması yönündeki karar, 7 Aralık'taki genel kurul toplantısında 6 aleyhte, 10 çekimser oya karşı 101 lehte oyla kabul edilmişti. Kongrede Castillo'nun görevden azledilmesi kararına gerekçe olarak 'kamu fonksiyonlarını gaspetmeye, devlet yetkilerinin işleyişini engellemeye ve anayasal düzeni ihlal etmeye çalışmak' gösterilmişti.
Pedro Castillo, Kongreyi feshetme ve ulusal acil durum hükümeti kurma kararının ardından gözaltına alınmıştı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Boluarte, Castillo'nun görevinden alınmasının ardından ülkenin yeni cumhurbaşkanı olarak 8 Aralık'ta yemin etmişti.
Boluarte, 11 Aralık'taki açıklamasında, bu siyasi çatışmanın ülke için sağlıklı olmadığına dikkati çekerek "Birkaç gün içinde Kongreye erken seçim önerisini getireceğim. Cumhurbaşkanı olarak görevim çoğunluğun iradesine uymaktır" ifadesini kullanmıştı.
Birleşmiş Milletler (BM), 12 Aralık'taki açıklamasında, Peru'da devam eden hükümet karşıtı protestolarda şiddetin arttığını ve durumun daha da kötüye gidebileceğinden endişe duyduğunu bildirmişti.