Özgen: NATO’nun yardımı Ukrayna savaşını uzatır / Al Ain Türkçe Özel
Ukrayna’nın NATO’ya üyeliği geri dönülemez bir yola girdi. NATO Ukrayna’ya 43,3 milyarlık silah yardımı yapacak. Doç. Dr. Cenk Özgen bu kararların sonuçlarını Al Ain Türkçe’ye değerlendirdi. “NATO yardımı savaşı uzatır” dedi.
Giresun Üniversitesi Öğretim Üyesi, Uluslararası İlişkiler ve Güvenlik Uzmanı Doç. Dr. Cenk Özgen NATO Zirvesi’nde alınan kararları Al Ain Türkçe’ye değerlendirdi. Ukrayna’nın NATO üyeliğinin savaş bitmeden mümkün olmadığını söyleyen Özgen, yeni askeri yardımların da Ukrayna-Rusya savaşını uzatacağını belirtti. Özgen Türkiye ve Macaristan’ın savaşı bitirme gayretlerini de değerlendirdi.
Doç. Dr. Cenk Özgen’in Al Ain Türkçe’nin sorularına verdiği cevaplar şöyle;
UKRAYNA YAKIN ZAMANDA NATO’YA ÜYE OLABİLİR Mİ?
Washington'da yapılan NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nin sonuç bildirgesinde Ukrayna'nın gelecekte NATO üyesi olması için "geri dönülemez bir yola girildiği" belirtildi. Ukrayna’nın NATO üyeliği konusunda yaşanan bu gelişmeler nasıl sonuçlar doğurur?
“Mevcut savaş durumu devam ederken ben Ukrayna’nın NATO’ya üye olabileceğine ihtimal vermiyorum. Çünkü NATO’nun temel kaidesi üye devletlerden birine yapılacak saldırının tüm üyelere yapılmış kabul edilmesi. Dolayısıyla mevcut durumda Ukrayna’nın NATO’ya alınması demek NATO’nun doğrudan savaşa girmesi anlamına gelir. Ve hiçbir NATO ülkesi buna sıcak bakmayacaktır. Savaş hali devam ederken veya ateşkes sağlanmış olsa bile bir barış anlaşması yapılmadan Ukrayna’nın NATO’ya üyeliğinin gerçekleşeceğine ihtimal vermiyorum. Ama Ukrayna’nın NATO’ya alınmasını isteyen ülkeler olabilir. Mesela Polonya. Polonya Rusya’yı ciddi bir tehdit olarak algılıyor ve Ukrayna’yı tampon devlet olarak görüyor.”
ASKERİ YARDIMLAR SAVAŞI NASIL ETKİLER?
NATO’nun Ukrayna’ya önümüzdeki yıl yapacağı F-16 savaş uçaklarını da kapsayan 43,3 milyar dolarlık yardım da zirvede onaylandı. Bu yardım savaşı nasıl etkiler? Rusya’nın tepkisi ne olur?
“Ukrayna 2022’de başlayan savaş sürecinde, başta Amerika olmak üzere Batı’dan çok ciddi yardımlar aldı. Ukrayna gibi askeri gücü sınırlı olan bir ülkenin Rusya’ya karşı savaşı devam ettirebiliyor olmasının altında batıdan aldığı askeri yardım var. “Amatörler strateji konuşur, profesyoneller lojistik” sözünü hatırlatmakta fayda var. Bir savaşın sürdürülebilmesinin temelinde lojistiğin devamlılığı vardır. Yeni yardım paketine baktığımız zaman, yine çok ciddi ölçüde Ukrayna’ya sahada askeri anlamda kazanımlar sağlayacak olan silah sistemlerinin Ukrayna’ya verilmesinin planlandığını görüyoruz. Bu noktada şunu hatırlamak lazım. Rusya son günlerde sahada Ukrayna’ya karşı belli bir üstünlük elde etmişti. Ve bu üstünlüğün verdiği güçle kendi lehine olacak bir barış masası kurulmasına yeşil ışık yakmıştı. Çünkü savaşın uzaması onun da çok arzu ettiği bir durum değil. Dolayısıyla bu tip yardımlar aslında savaşın daha da uzayacağını işaret ediyor. Aslında bu yardımların yapılmasının temelinde savaşın devam ettirilmesi hedefi var. Neden? Rusya bu savaşın devam etmesiyle enerjisini sürekli harcamış oluyor. Bu da baktığımız zaman ABD başta olmak üzere bazı NATO ülkeleri açısından olumlu bir durum...
Rusya Ukrayna savaşını sadece bir NATO Rusya meselesi olarak görmemek lazım. Küresel anlamda bir mücadeleyle bağlantılı bir durum. ABD küresel alanda kendisine rakip olarak Çin’i görüyor. Rusya ile Çin arasındaki olumlu ilişkileri de göz önüne alarak olası bir savaşta Çin’in güçlü müttefiklerden yardım alamamasını sağlamaya çalışıyor. Rusya’nın sürekli bir savaşta enerjisini harcıyor olması stratejik açıdan ABD’nin de arzu ettiği bir durum...”
TÜRKİYE VE MACARİSTAN’IN GİRİŞİMLERİ SAVAŞI BİTİREBİLİR Mİ?
Cumhurbaşkanı Erdoğan Rusya-NATO çatışmasına neden olacak adımlardan kaçınılması gerektiğini vurguladı. 2026’daki NATO zirvesine de Türkiye ev sahipliği yapacak. Macaristan Başbakanı Viktor Orban da NATO Zirvesi öncesi Ukrayna, Rusya ve Çin’i ziyaret etti. Rusya-NATO gerilimini Türkiye ve Macaristan önleyebilir mi? Bu iki ülke ne yapabilir?
“Türkiye ve Macaristan savaşın sonlandırılması noktasında, barış anlaşması konusunda belli inisiyatifler üstleniyor ve üstlenmeye devam edebilir. Olumlu rol oynayabilirler. Ancak ne Türkiye ne de Macaristan tek başına bu savaşı sonlandıracak noktaya gelemeyecektir. Savaşın sonlandırılması için batı ülkelerinde de savaşın bitirilmesi iradesinin oluşması gerekiyor. Ancak bu şartta bu girişimler netice verebilir. Olabildiğince diplomasiyi açık tutmak lazım ancak yakın zamanda bu savaşın bitme ihtimalini olası görmüyorum. Çünkü savaşın bitmesi için gerekli şartlar henüz oluşmuş değil.”
