Orta Doğu’da barış için umut noktaları neler? / Al Ain Türkçe Özel

Gazze savaşının yıldönümünde Orta Doğu’nun geleceği için çok da iyimser yorumlar yapılmıyor. Orta Doğu Uzmanı Haydar Oruç, Al Ain Türkçe’ye bu konuda bir projeksiyon çizdi. Kötümser senaryonun yanı sıra umut noktalarını da anlattı.

Gazze savaşının başlamasının üzerinden bir yıl geçti. O günden bu yana Orta Doğu’da durum daha da kötüleşti. İsrail saldırılarını hava ve karadan Lübnan’a taşımış durumda. Suriye’ye de hava saldırıları gerçekleştiriyor. İran’la da bir misilleme döngüsü içinde. Tüm bunlar Orta Doğu’nun gelecek projeksiyonlarını karamsarlaştırıyor. Peki Orta Doğu için gelecek projeksiyonları nasıl çiziliyor? İsrail’in durması veya durdurulması konusunda umut noktaları neler? Türkiye için risk hangi boyutta? Tüm bu soruları Orta Doğu Uzmanı Haydar Oruç’a sorduk.

Haydar Oruç’un Al Ain Türkçe’nin sorularına verdiği cevaplar şöyle;

ULUSLARARASI SİSTEM İSRAİL’İ DURDURAMIYOR

Mevcut durumdan bölge için çeşitli gelecek senaryoları çiziliyor. Gelecek senaryosu çizmeden önce mevcut durumun iyi anlaşılması adına bir çerçeve çizer misiniz?

“Geldiğimiz noktada, bir yılı tamamlayan süreçte İsrail Gazze’de 42 bin civarı kişinin ölümüne, 100 bine yakın kişinin yaralanmasına neden oldu. Uluslararası hukuku hiçe sayarak bu saldırıları gerçekleştirdi. Gazze’deki hedeflerinin bir kısmına ulaştığını düşününce kuzeye döndü. Lübnan’da eylülden itibaren saldırılarını artırdı. Gazze’de yaşananların bir benzerini Beyrut’un belli bölgelerinde yaşatıyor. Bu süreçte dünya, İsrail’i durdurma konusunda etkisiz kaldı. Bunca uluslararası hukuk ilkesine rağmen İsrail’in durdurulamaması mevcut sistemin yetersizliğini de ortaya koymuş oldu. Ukrayna’da Rusya’ya karşı büyük bir cephe oluşturan, yaptırımlar uygulayan Batı, daha büyük saldırıların olduğu Gazze’de yaşananlara karşı İsrail’e hiçbir şey yapmadı, hatta arkasında durdu. Bu ortamda ‘İsrail’i kim durdurur?’ sorusu sorulduğunda akla gelen ilk cevap ABD. Ancak ABD başından bu yana İsrail’e desteğini sürdürüyor. İsrail’i durduracak uluslararası bir mekanizma da olmadığı için bölgenin geleceğine ilişkin kötümser senaryolar öne çıkıyor.”

TÜRKİYE İÇİN DE TEHDİT VAR MI?

İsrail saldırıları ne kadar sürebilir ve nerelere ulaşabilir? Türkiye için de İsrail’in saldırı riski var mı? Bu konuda yakın gelecek konusunda nasıl bir projeksiyon çizersiniz?

“İsrail saldırılarına devam edecek gibi görünüyor. Nerde duracağı belli değil. Bu geleceğe yönelik bize karamsar bir tablo çiziyor. İsrail’in Lübnan’ın güneyiyle sınırlı olduğunu söylediği kara harekatını bugün itibariyle genişlettiğini görüyoruz. Lübnan’la sınırlı kalacak mı, yoksa Suriye’ye de yayılacak mı, bunu şu an net olarak göremiyoruz. Suriye’nin durumunun iyi olmaması endişeleri artırıyor. Zira Suriye’nin şu an tek başına İsrail’e cevap verme kapasitesi yok. Uluslararası sistemin durdurmak yerine İsrail’e vadedilmiş topraklar hayalini gerçekleştirmek için fırsat sunduğunu görüyoruz. Bu durum Türkiye’yi de endişelendiriyor. İsrail, Lübnan’dan sonra Suriye’yi de işgal girişiminde bulunursa Türkiye için de bir tehdit ortaya çıkar.”

ORTA DOĞU'DA BARIŞ İÇİN UMUT NOKTALARI

Orta Doğu’da bundan sonra neler olabilir? Türkiye bu noktada nasıl hareket eder? Barışın sağlanması, İsrail’in saldırılarını durdurması konusunda umut noktaları neler?

“Türkiye İsrail’in attığı adımları yakından takip ediyor. Bu noktada İsrail’in Suriye konusunda atacağı adımlar ve İran’a yapacağı misillemenin boyutları önemli. İsrail ile İran arasındaki misilleme döngüsünün kırılıp kırılmayacağı önemli. Geleceğe yönelik projeksiyon çok olumlu değil. Çatışmaların derinleşmesi artması ihtimal dahilinde. İsrail’in nerede duracağı önemi. Suriye’de mi duracak sonrasında mı duracak görmek gerekiyor. Türkiye’nin tehditler karşısında hazırlık yapması gerekiyor.

Umarım tablo bu kadar karamsar devam etmez. Umut noktası İsrail’in hem ekonomik, hem siyasi hem askeri anlamda gücünün sınırlarına gelmiş ve yorulmuş olması. Bölge ülkeleri İsrail karşısında bir blok oluşturursa, İsrail hem yorulmuş olması hem de karşısındaki bloğun gücüyle saldırılarını sonlandırabilir. Karşısında bir güç olmadığı sürece saldırılarına devam edecek gibi görünüyor. Ama az önce de dediğim gibi İsrail yorulmuş durumda...” 

-------------------------------------

İSRAİL SALDIRILARINI GENİŞLETİYOR