Nobel Ekonomi Ödülü 2025’in kazananları açıklandı
2025 Nobel Ekonomi Ödülü, inovasyon ve sürdürülebilir büyüme alanındaki katkılarıyla üç ekonomiste verildi. Anahtar kelime: Nobel Ekonomi Ödülü
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, 2025 Nobel Ekonomi Ödülü’nü inovasyon temelli ekonomik büyüme üzerine yaptıkları çalışmalar nedeniyle Joel Mokyr, Philippe Aghion ve Peter Howitt’e verdi. Akademi, ödülün bu üç ismin sürdürülebilir kalkınma ve teknolojik ilerleme konularındaki bilimsel katkılarına dayanarak takdim edildiğini açıkladı.
Sürdürülebilir büyüme ve yaratıcı yıkım vurgusu
Yapılan resmi açıklamada, Joel Mokyr’in özellikle teknolojik gelişmelerin ekonomik büyüme üzerindeki uzun vadeli etkilerini ortaya koyması nedeniyle ödüle layık görüldüğü belirtildi. Philippe Aghion ve Peter Howitt ise ekonomide yaratıcı yıkım mekanizmasının büyüme üzerindeki rolünü açıklayan teorileri nedeniyle Nobel ile onurlandırıldı. Akademi, bu çalışmaların, inovasyon temelli kalkınma politikalarının teorik altyapısını güçlendirdiğini ifade etti.
2024 Nobel Ekonomi Ödülü kurum teorisine verilmişti
Geçen yıl, 2024 Nobel Ekonomi Ödülü Türk ekonomist Daron Acemoğlu ile Simon Johnson ve James Robinson’a verilmişti. Bu ödül, kurumların ekonomik refah üzerindeki etkilerine dair yaptıkları kapsamlı analizler nedeniyle verilmişti. 2025 ödülü ise büyüme ekonomisine daha dinamik ve teknoloji odaklı bir perspektifle yaklaşan çalışmalara yöneldi.
Joel Mokyr kimdir?
Joel Mokyr, 1946’da Hollanda’nın Leiden kentinde doğdu. Lisans ve doktora eğitimini ABD’de Yale Üniversitesi’nde tamamladı. Ekonomik tarih alanında uzmanlaşan Mokyr, özellikle Sanayi Devrimi, teknolojik dönüşüm ve bilimsel ilerlemelerin ekonomik etkileri üzerine kapsamlı çalışmalar yaptı. Halen ABD’de Northwestern Üniversitesi’nde görev yapıyor. Mokyr, geçmişte de ekonomik tarih üzerine yayımladığı kitaplarla alanında önemli referanslar üretmişti.
Philippe Aghion’un çalışmaları
Fransız ekonomist Philippe Aghion, 1956 yılında Paris’te dünyaya geldi. Matematik ve ekonomi eğitimi aldıktan sonra Harvard Üniversitesi’nde doktorasını tamamladı. Aghion, yaratıcı yıkım teorisinin çağdaş temsilcilerinden biri olarak biliniyor. Şu anda College de France, INSEAD ve Londra Ekonomi Okulu (LSE) bünyesinde akademik faaliyetlerini sürdürüyor. Aghion’un çalışmaları, girişimcilik, rekabet ve inovasyon arasındaki ilişkilere odaklanıyor.
Peter Howitt’in akademik geçmişi
Kanadalı iktisatçı Peter Howitt, 1946 yılında doğdu. Eğitim hayatına Kanada'da McGill Üniversitesi'nde başlayan Howitt, doktora derecesini Northwestern Üniversitesi’nden aldı. Özellikle dinamik ekonomik modeller ve inovasyon temelli büyüme üzerine yaptığı araştırmalarla tanınıyor. Brown Üniversitesi'nde profesör olarak görev yapan Howitt, Nobel’i paylaştığı Aghion ile birlikte “Aghion-Howitt Büyüme Modeli”ni geliştirmişti. Bu model, yaratıcı yıkım kavramının ekonomideki rolünü açıklamada önemli bir çerçeve sunuyor.
