Nerden buldun yasası geri geliyor! Lüks harcamalar mercek altında
Yeni vergi düzenlemesi, lüks yaşantı içinde olan fakat gelirini düşük gösteren bireyleri mercek altına alıyor. Giderleri, gelirinden yüzde 20'den daha gazla olanlara hesap sorulacak.
Yeni vergi reformu tasarısı, gelirini gizleyerek lüks içinde yaşayan vatandaşlara yönelik sıkı tedbirler içeriyor. Bu kapsamda, Maliye Bakanlığı'nın gelir ve harcama tutarları arasında yüzde 20'den fazla uyumsuzluk saptadığı mükelleflerden detaylı bilgi talep edileceği belirtildi. Bu durum, vergi kaçakçılığının önlenmesi ve adil bir vergi sisteminin tesisi adına atılan önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Maliye Bakanlığı, mükelleflerin beyan ettikleri gelirler ile gerçekleştirdikleri lüks harcamalar arasındaki çelişkileri detaylı bir şekilde inceleyecek. Vergi mükellefleri, seyahatler, lüks otel giderleri gibi yüksek harcamalarını nasıl karşıladıklarını açıklamak zorunda kalacaklar. Bu süreçte, mükelleflerin harcamalarıyla gelirleri arasındaki uyumsuzluk yüzde 20'yi geçtiği takdirde, bu farkın vergilendirilmesi gündeme gelecek.
Tasarı, lüks yaşam sürdüren fakat gelirini düşük gösteren bireyler için yeni bir çağrı başlatıyor. Maliye Bakanlığı tarafından yapılacak olan risk analizi ile, gelir beyanlarındaki uyumsuzlukları tespit eden mükelleflerden "Özel Gider Bildirimi" talep edilecek. Ayrıca, açıklanamayan lüks harcamalar için vergi incelemeleri de başlatılacak. Bu, vergi kaçırma ve ekonomik adaletsizlikle mücadelede önemli bir adım olarak görülüyor.
Bülent Ecevit'in başbakanlığı döneminde yürürlüğe giren ancak 2003 yılında kaldırılan "Nereden Buldun" yasası, mükelleflerin harcamalarının kaynağını sorgulayan bir uygulamaydı. Bu yasa, şüpheli mali hareketlerin araştırılmasında kullanılmış, ancak daha sonra kaldırılmıştı. Şimdi benzer bir mekanizmanın, modernize edilmiş bir şekilde geri dönüş yapması gündemde.
Yeni taslak düzenleme ile birlikte Türkiye, gelir ve harcama arasındaki dengesizlikleri tespit etmekte daha etkin yöntemler kullanmayı hedefliyor. ABD, İtalya ve Batı Avustralya'daki uygulamalar örnek alınarak hazırlanan bu sistem, mükelleflerin harcama ve servet düzeylerinin gelirleriyle uyumlu olup olmadığını mercek altına alacak.
Özel Gider Bildirimi, mükelleflerin gelirlerinin yanı sıra yaptıkları harcamaların da belgelendirilmesini gerektiren bir sistemdir. Taslak düzenlemeye göre, gelirleri ile harcamaları arasında yüzde 20 ve üzeri bir uyumsuzluk tespit edilen mükellefler bu durumu açıklamak zorunda kalacak. Açıklama yapılamayan durumlar ise doğrudan vergi incelemesine tabi tutulacak.
Bu düzenleme, özellikle gelir ile harcama arasında belirgin farklar olan mükellefleri hedef alıyor. İncelemeye alınacak olanlar arasında lüks gayrimenkul ve araç sahipleri, yüksek miktarlarda kira ve aidat ödeyenler ile çocuklarına pahalı eğitim harcamaları yapanlar bulunuyor. Bu adımlar, mali suçlarla mücadele çerçevesinde değerlendiriliyor.
2025 yılından itibaren uygulamaya konulması öngörülen bu düzenleme ile Maliye Bakanlığı, mükelleflerin finansal hareketlerini daha yakından izleyebilecek. Bu sayede, mali disiplin ve şeffaflığın artırılması amaçlanıyor.
Mükelleflerin harcama ve gelirlerini gözlemlemek için 'mükellef hesap kartı' sistemi devreye sokulacak. Bu kart, tüm mali hareketlerin kayıt altında tutulmasını sağlayarak, herhangi bir mali uyumsuzluğun hızla tespit edilmesine olanak tanıyacak.