Merdan: İran misilleme için ortamın soğumasını bekliyor / Al Ain Türkçe Özel
İran İsrail’e yönelik misilleme yapacak mı, yapacaksa ne zaman yapacak? Uluslararası İlişkiler Uzmanı Ali Samir Merdan, bu soruyu Al Ain Türkçe için cevapladı. İran’ın misilleme için ortamın soğumasını beklediğini söyledi.
Dünya bir haftadır diken üstünde. Haniye'nin öldürülmesinin üzerinden 1 hafta geçti. İran henüz bir misilleme gerçekleştirmedi. Ancak her an misilleme ihtimali söz konusu. Orta Doğu’daki gergin ortam devam ediyor. Peki zamanın geçmesi savaş ihtimalini azaltıyor mu? İran misilleme yapacak mı, yapacaksa ne zaman yapacak? Çankırı Karatekin Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Uluslararası İlişkiler Uzmanı Doktor Öğretim Üyesi Ali Samir Merdan, Orta Doğu’daki gerilimi Al Ain Türkçe’ye değerlendirdi. “İntikam soğuk yenen bir yemektir” dedi, İran’ın misilleme için ortamın soğumasını beklediğini söyledi.
İran ne zaman misilleme yapar?
İsmail Haniye’nin Tahran’da öldürülmesinin üzerinden bir hafta geçti. Peki zaman geçtikçe savaş ihtimali azalıyor mu? Ortamın soğuması tehlikeyi azaltıyor mu? Ali Samir Merdan, savaş ihtimalinin sürdüğünü düşünüyor. İran’ın misilleme konusunda kararlı olduğunu şu sözlerle vurguluyor;
“Savaş ihtimali devam ediyor. İran misilleme yapmakta çok kararlı. Arabulucular devreye giriyor, İran’a sürekli üst düzey ziyaretler yapılıyor. Savaş ihtimalini azaltmak için bu ziyaretler yapılıyor. Ama İran şu an geri adım atmıyor. İntikam soğuk yenen bir yemektir. İran’ın yakın zamanda bir misilleme yapacağını sanmıyorum. Ortam biraz daha soğuduktan sonra harekete geçeceğini ve misillemesini o zaman yapacağını düşünüyorum. İran, İsrail’in son hamlesine misliyle karşılık vermekte çok kararlı görünüyor. Bu karşılık illa topyekün bir saldırıyla olmayabilir. Üst düzey isimlere yönelik suikast şeklinde bir karşılık da görebiliriz.”
İsrail politikalarını değiştirir mi?
İsrail kanadına bakılacak olursa İsrail kendisine yönelecek her türlü saldırıya anında ve daha şiddetli karşılık vereceğini duyuruyor. Merdan’a göre bu İsrail’in uzun süredir uyguladığı bir politika:
“İsrail ateşkes konusunda hep ağır şartlar öne süren taraf oldu. Son dönemde yapılan hiçbir ateşkes teklifini kabul etmedi. Üstüne üslük gerilimi artıracak hamleler yaptı. Özellikle Netanyahu’nun ABD ziyaretinin ardından çok sert hamleler gördük. Ben Netanyahu hükümeti gidene kadar İsrail’in politikalarından geri adım atacağını düşünmüyorum. Netanyahu devam ettiği sürece Orta Doğu’da savaş ihtimali hep güçlü kalacaktır. İsrail bir savaş olmasından korkmuyor. Çünkü savaş sonrası vadedilmiş topraklara ulaşabileceğini düşünüyor. En kötü ihtimalle Filistin ve Gazze’yi kontrolü altına alarak kendi durumunu garantiye alacağını düşünüyor.”
Olası savaş kimler arasında ve nasıl olur?
Peki korkulan olur da bölgede bir savaş başlarsa bu savaşın niteliği ne olur? Doktor Öğretim Üyesi Ali Samir Merdan bu soruya şu cevabı veriyor?
“Savaş olursa, İran ve İran destekçileri ile İsrail arasında geçecektir. İsrail’in Lübnan’a girme ihtimali çok yüksek. İran’la İsrail arasında uzun bir mesafe olduğu için İran, desteklediği grupları devreye sokacaktır. Demir Kubbe’yi de göz önüne alarak İsrail’e coğrafi açıdan ulaşmak için rota ve yöntemler deneyecektir. Arada Irak ve Ürdün var. Bu iki ülke de savaş istemeyen ülkeler. Çünkü zaten çok iyi durumda değiller. Özellikle Ürdün savaşa girmese bile savaştan en çok etkilenecek ülke konumunda. Bu nedenle savaş olmaması için çaba harcıyor.
ABD İsrail’in bölgede rahat hareket edebilmesi için 20 yıllık politikaları hayata geçirdi. Irak’a girmesini bu kapsamda düşünebiliriz. Irak İsrail için bir tehlike olmaktan çıktı. Aynı şekilde Suriye de zayıflatıldı. Rejim değişmese de zayıfladı. Türkiye ile Suriye ilişkilerinin kesilmesi de bu konuda önemli bir nokta oldu."