Mehmet Ceyhan: AIDS ile ilgili Türkiye'de yol alınmadı AL-AiN Türkçe Özel
Prof.Dr.Mehmet Ceyhan, 1 Aralık Dünya AIDS gününde AL-AiN Türkçe'den Tuğba Yıldırım'a konuştu. Ceyhan,"AIDS ile ilgili Türkiye'de çok fazla yol alınmadı. Bilinçlerdirme programları yapılması lazım" dedi.
Dünya AIDS Günü her yıl 1 Aralık'ta gerçekleşiyor.
AIDS NEDİR?
HIV (İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü), doğrudan bağışıklık sistemine zarar veren bir virüs olup bu virüsü taşıyan insanlar “HIV pozitif” olarak adlandırılır. HIV, vücut direncini azaltarak insanların kolayca hasta olmasına neden olur. AIDS (Edinilmiş Bağışıklık Yetersizliği Sendromu) ise HIV virüsünün bağışıklık sistemini zayıflatmasından sonra ortaya çıkan hastalık hâlidir.
HIV enfeksiyonu, ilk defa ortaya çıktığı 1980’li yıllardan bu yana tüm dünyada artarak yayılmaya devam etmektedir. HIV enfeksiyonu, korunmasız her türlü cinsel temas, ortak enjektörlerle damar içi madde kullanımı ve enfekte kan ve kan ürünlerinin verilmesiyle ya da anneden bebeğe gebelik döneminde, doğum sırasında veya doğum sonrasında emzirmeyle bulaşabilmektedir. Bulaşma yollarının çeşitliliğine bağlı olarak HIV enfeksiyonu tüm yaş gruplarında görülebilmektedir.
HIV NASIL BULAŞIR?
Önceleri yalnızca cinsel yolla bulaştığı sanılan HIV’nin, orofaringeal ve gastrointestinal mukoza, kan yolu, plasenta, emzirme gibi başka yollarla da bulaşabileceği saptanmıştır. HIV, kan ve kan ürünleri, ejakülat veya diğer cinsel sıvılar üzerinden insandan insana bulaşır. Ayrıca plasenta ya da süt yoluyla anneden bebeğine bulaşabilir.Öksürükle, hapşırıkla ya da el sıkışmak gibi olağan temaslarla bulaşmaz.
SON 10 YILDA 8 KAT ARTTI
Sivil toplum kuruluşları ve uzman hekimlerin katkılarıyla hazırlanan COVID-19 Dönemi Sonrası HIV Politikaları Raporu’na göre yıllık yeni HIV vaka sayısında, son 10 yılda Türkiye, 8 kat artış ile dünya çapında en üst sıralarda yer aldı. Sayı, diğer pek çok ülkede ise sabit kalmış ya da azalma eğilimine girmişti. Türkiye’de vaka sayısı 1985-2021 yılları için 32 binin üzerine çıktı. Türkiye’deki enfekte birey sayısının, saptanamayan vakalarla birlikte, en az iki kat daha fazla olduğu tahmin ediliyor.
"TÜRKİYE'DE ÇOK FAZLA YOL ALINMADI"
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan konuya ilişkin değerlendirme yaptı.
Prof. Dr.Ceyhan, "Bir tane vaka bazen onlarca kişiye bulaştırabiliyor. Önlemlerin en önemlisi, tanıyı erken koyup, o insanları toplumla temasları engellemek. Bu konuda Türkiye'de çok fazla yol alınmadı. Önlemler alınmadığı için sayılar arttı. Çocuklarda AIDS vakaları, yetişkinler kadar artmıyor. Halkta bilinç sıfır. Devletin bu konuda faaliyetlerinde hiçbir şey yok. Birinci yapılması gereken şey, erken tanı. Bulaşımında engelenmesi için erken tedavi şart. Tedaviye ne kadar erken başlanırsa o kadar iyi. Blinçlendirme programı yapılması gerekiyor" dedi.