Medya seçime nasıl hazırlanıyor?
Pazar günü yapılacak seçime sadece siyasi partiler ve seçmen hazırlanmıyor. Medya kuruluşları da büyük bir hazırlık içinde. Hürriyet yazarı Hande Fırat, Anadolu Ajansı’nın seçim sonuçları konusundaki hazırlıklarını yazdı.
Hürriyet Gazetesi yazarı Hande Fırat seçim sonuçlarının basın kuruluşlarına ulaşmasını sağlayacak olan Anadolu Ajansı’ndaki seçim çalışmalarını anlattı. Sistemin nasıl işlediğini, doğrulama mekanizmalarının ne olduğunu, siber saldırılara karşı hangi önlemlerin alındığını yerinde inceledi ve yazısına taşıdı.
Hande Fırat’ın yazısı şöyle;
Seçime giderken
- 206 bin 555 sandık - 61 milyon 441 bin 882 seçmen; bunun yüzde 50.59’u kadın, yüzde 49.41’i erkek - 1 milyon 32 bin 61 kişi ilk kez oy kullanacak.
Bu pazar günü Türkiye yerel seçimlere gidiyor. Bu seçimde de biz gazeteciler işbaşında olacağız; sizlere verileri ve gelişmeleri anında aktarabilmek amacıyla...
ANADOLU AJANSI TAKİP SİSTEMİ
Seçim akşamı verileri Yüksek Seçim Kurulu’nun yanı sıra bazı ajanslar ve siyasi partiler de topluyor. Her seçim ilk anda farklı farklı veriler gelse de sonuçlar illâ ki aynı rakamda birleşiyor. Ancak süreçte sistemin nasıl işlediğini bilmeyenler ya da bunu kötü niyetli bir şekilde kullanmak isteyenler nedeniyle ne yazık ki tartışmalar yaşanabiliyor. CNN Türk ve Kanal D’nin ortak yayınında da kullanacağımız Anadolu Ajansı (AA) verilerinin nasıl toplandığını, nasıl bir kontrol sürecinden geçirildiğini Genel Müdür Serdar Karagöz ve ekip arkadaşlarından bazı gazeteci meslektaşlarımla yerinde dinledik. Bu brifingi sizlerle de paylaşmak isterim. Anadolu Ajansı’nın seçim verisi toplama sistemi iki ana kaynağa dayanıyor:
- 1. Kaynak: 2500 AA çalışanı sahada görev yapacak. İstanbul ve Ankara gibi büyükşehirlerde AA çalışanları verileri toplayacak.
- 2. Kaynak: Araştırma şirketi çalışanları da sahada olacak.
- Sandık sonuç verileri, AA yazılım ekibinin ürünü olan özel mobil uygulama ve yükleme ile verilecek.
- Seçim verisi toplama işleminde AA, Amazon ve Microsoft ile de işbirliği yapacak.
- Sandık sonuç tutanaklarının ıslak imzalı fotoğrafları cep telefonu ile özel bir programla kayıt altına alınacak, sonra da ‘optik karakter tanıma’ sistemi ile taranarak dijital ortama aktarılacak.
- Sistem için kontrol mekanizması da oluşturuldu. Sandık başından gönderilen veriler optik karakter tanıma sistemi ile okunduktan sonra, Ankara’daki genel müdürlük binasındaki kontrol sorumluları tarafından kontrol edilecek. Sandık sonuç tutanağı fotoğrafı ile sisteme işlenen sonuçlar karşılaştırılacak. Veride herhangi bir hata varsa düzeltme yapılacak.
- Elde edilen veriler bu sürecin sonunda müşterilerine yansıtılacak.
SİBER SALDIRILAR İÇİN ÖNLEMLER ALINDI
Sistem 2023 seçimlerinde de kullanıldı. Hangi sandık başında kim, hangi ıslak tutanağı girdi, kim kontrol etti, bunların hepsi sistemde olası bir manipülasyona karşı görülebiliyor. Sadece bu değil, AA olası siber saldırılara karşı da çok geniş güvenlik önlemleri aldı. Özellikle yurtiçinden yapılabilecek olası bir siber saldırıya karşı emniyet güçleri ile birlikte oluşturulan güvenlik sistemi çerçevesinde, siber saldırı gerçekleştirmeye çalışanın anında yeri tespit edilebilecek.
ANLAMLI VERİLERLE AÇIKLAMANIN ÖNEMİ
Doğal olarak veriler taşradan daha hızlı geliyor. Metropollerden ise daha sonra geliyor. Veriyi erken vermek, sonuçları ilk dakikalarda yorumlamak yanıltıcı sonuca neden oluyor. Bu seçimde...
- Büyükşehir ve il...
- İlçeler...
- İl genel meclisi olmak üzere üç ayrı tutanak olacak. Sonuçların sayılması, imza altına alınması, itirazları da düşünürsek zaman alacak. Benim anladığım seçim yasaklarının erken kaldırılması durumunda anlamsız ve tartışmaya neden olan veriler ekranlarda boy gösterecek. Bu nedenle tartışmaları önlemek için YSK’nın seçim yasağını uygun bir saatte kaldırması gerekir ki, verilerin yoğunluğu düşünülünce, bunun 19.00 olması gerektiği düşünülüyor; tüm kanalların da bu saate uymasında büyük fayda var.
SİYASİ PARTİLERE DÜŞEN GÖREV
Tartışmayı yaratan bir başka konu ise, her siyasi partinin sandığa sahip çıkmamasından kaynaklanıyor. Bakın, yukarıda yazdım. Türkiye genelinde tam 206 bin 555 sandık kuruluyor. Her siyasi partinin bu rakamın iki katı kadar insanı (yedekleme de yaparak) görevlendirmesi gerekiyor.
BİTİRİRKEN AA’DAN HABERLER...
Anadolu Ajansı 104. yaşına giriyor. Genel Müdür Serdar Karagöz rekabet alanını uluslararası arena olarak belirledi. Bu nedenle de hedefleri dünyayı dünyaya anlatmak. Karagöz, “Amacımız AA’yı medya ve teknoloji şirketine çevirmek. Şu an dördüncü sıradayız ancak hedefimiz Reuters ve AP’nin ardından ilk etapta üçüncü sıraya yerleşmek” dedi.
MUHABİR KİTABI YENİLENDİ
Habercinin temel kitabı “Muhabir” de yenilendi. Alan muhabirliği, görsel habercilik, dijital habercilik, medya hukuku güncel örneklerle ayrıntılarıyla anlatılıyor. Her iletişim öğrencisinin hatta her muhabirin mutlaka okumasını tavsiye ederim.
İLETİŞİM BAŞKANLIĞI DA BASIN MERKEZİ KURACAK
Pazar günü yapılacak seçimler için Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı da ulusal ve uluslararası basın mensuplarına yönelik Ankara ve İstanbul’da “basın merkezi” kuracak. Seçimlerin Türkiye’nin yanı sıra uluslararası kamuoyunda da ilgiyle takip edileceğinden yola çıkan Başkanlık, kurulacak basın merkezleri ile ulusal ve uluslararası basın mensuplarının seçime ilişkin gelişmeleri sağlıklı ve hızlı şekilde takip etmelerine katkı sunmayı amaçlıyor.
