Uzmanlardan uyarı: Kırılmayan faylar deprem riski için 6 ile uyarı!
Uzmanlar, kırılmayan fay segmentleri üzerindeki stres birikiminin deprem riski oluşturduğunu belirterek, özellikle Bingöl, Adıyaman, Malatya, Gaziantep, Hatay ve Adana için acil önlem çağrısı yaptı.
Elazığ’da 8 Kasım’da meydana gelen 5 büyüklüğündeki depremin ardından uzmanlar, fay uçlarındaki enerji transferinin yeni depremler tetikleyebileceği konusunda uyardı. Henüz kırılmayan sismik kaynaklar nedeniyle özellikle Bingöl, Adıyaman, Malatya, Gaziantep, Hatay ve Adana illerinde acil önlemler alınması gerektiği vurgulandı.
Geçmiş depremler gelecekteki riskin habercisi olabilir
Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Jeoloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Doğu Anadolu Fayı’ndaki son depremleri değerlendirdi. 24 Ocak 2020’de Elazığ’da meydana gelen 6,8 büyüklüğündeki depremin, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremlerini tetiklediğini belirten Sözbilir, “Bu süreçte Pütürge segmenti kırılmış, ardından Erkenek, Pazarcık, Narlı ve Amanos segmentleri boyunca 7,8 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmişti. Deprem, Hatay Havalimanı’na kadar uzanan bir kırılma yaratmıştı.” dedi.
Sözbilir, “24 Ocak 2020 yüzey kırığının güney ucu ve 6 Şubat 2023 yüzey kırığının kuzey ucu arasındaki bölge, 16 Ekim 2024’te Malatya-Kale depremiyle hareketlendi. Yaklaşık bir ay sonra, Pütürge segmentinin kuzeydoğu ucundaki Palu segmentinde yeni bir deprem meydana geldi.” ifadesini kullandı.
“Palu segmenti uzun süredir büyük deprem üretmiyor”
Sözbilir, Palu segmentinin tarihsel olarak büyük depremler ürettiğini hatırlatarak, “995, 1789 ve 1874 yıllarında 7 büyüklüğüne varan depremler yaşandığını biliyoruz. Ancak son 100 yılda daha küçük, 5 büyüklüğü civarında depremler gerçekleşti. Palu segmenti 200 yılı aşkın süredir yıkıcı nitelikte büyük bir deprem üretmedi.” dedi.
Sözbilir, segmentin asismik nitelikte krip yaptığına dair ölçümler bulunduğunu belirterek, “Bu segment sismik boşluk kategorisinde değerlendiriliyor ve büyük bir deprem üretme potansiyeli taşıyor.” ifadesini kullandı. Ayrıca, Palu’dan başlayıp Adıyaman’a kadar uzanan Adıyaman fayının da diri olduğunu ve 7 büyüklüğünde deprem üretebileceğini söyledi. Bu nedenle Adıyaman fayının düzenli olarak izlenmesi gerektiğini vurguladı.
“Fay segmentleri üzerindeki stres birikimi devam ediyor”
Prof. Dr. Hasan Sözbilir, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremlerinin ardından Çardak ve Doğanşehir faylarının uçlarındaki Malatya fayı, Savrun ve Saimbeyli faylarının halen stres biriktirmeye devam ettiğini ifade etti. Ayrıca, Narlı fayı güneyindeki Sakçagöz, Yesemek ve Hacıpaşa faylarının da Ölüdeniz fayına ait segmentler olduğunu ve bu faylar üzerinde de stres birikiminin sürdüğünü belirtti.
Sözbilir, henüz kırılmayan sismik kaynaklar nedeniyle özellikle Bingöl, Adıyaman, Malatya, Gaziantep, Hatay ve Adana illerinde deprem hazırlıklarının artırılması gerektiğini vurguladı. “Halkın bilinçlendirilmesi de hayati önem taşıyor.” diyerek sözlerini tamamladı.
