Kazdağlı: Seçmen Altılı Masa’nın ruhunu yaşattı / Al Ain Türkçe Özel
31 Mart’ta muhalif seçmen oylarını CHP’de topladı. Küçük partiler eridi. Al Ain Türkçe’ye konuşan Gazeteci Yazar Celal Kazdağlı’ya göre bu, sistemin suçu değil partilerin başarısızlığı... Seçmen Altılı Masa’nın ruhunu yaşattı...
Türkiye, uzun yıllar konuşulacak bir seçimi geride bıraktı. CHP 1977 yılından bu yana ilk kez birinci parti olurken küçük partilerin oyları dibe vurdu. Bu noktada seçmen çok bilinçli tercihler yaparak herkese mesajlar verdi. Ancak bazı yorumculara göre yeni hükümet sistemi, küçük partileri eritip, büyük partileri öne çıkarıyor. Peki bu yorum doğru mu? Konuyu Gazeteci Yazar Celal Kazdağlı ile konuştuk.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile küçük partilerin eridiği, büyük partilerin oylarını artırdığı yorumları yapılıyor. Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz?
Görünüşte öyle gibi duruyor. Oylar iki partide toplandı, diğerleri küçük oylar aldılar. Ama bu, Türk seçmeninin ikili bir yapıya gitmek istediği anlamına gelmiyor. Zeten küçük partiler seçim sonuçlarını etkileyen roller oynadılar. Birçok seçim bölgesinde bu küçük partilerin oylarıyla başkanlığın hangi partiye gideceği belli oldu.
Burada sistemin küçük partileri erittiğinden ziyade, bu partilerin başarısızlığından söz etmek gerekiyor. Küçük partiler başarılı olamadı büyük partiler öne çıktı demek daha doğru...
Peki neden böyle oldu? Neden küçük partiler başarısız oldu, bütün oylar büyük partilerde toplandı?
Devam eden bir konjonktürün sonucu olarak millet, birinin gitmesi için öbürünün yanında toplandı. Mesela Şanlıurfa’da Yeniden Refah’ın yanında toplandı. Doğudaki illerde DEM’in etrafında toplandı. Sivas’ta BBP’nin etrafında toplandı... YRP minimum olan oy oranını yüzde 6,5 seviyesine çıkardı. Bundan sonra yükselebilecek bir momentumu yakalamış oldu. Bunlara baktığımızda, sistemde küçük partilere yer yok demek doğru değil.
Bir önceki seçimde Altılı Masa’da yer alan partiler bu seçimde adeta kayboldu. Ancak bir başka açıdan bakıldığında Altılı Masa sandıkta devam etti. Bu konuyu nasıl yorumlamak lazım?
Deva, Gelecek, Saadet, Demokrat Parti ve İyi Parti, bu seçimde kritik bir hata yaptı. Altılı Masa ittifakı seçmende oluştu, ama bu partiler ittifakın dışında kalmayı tercih etti. Tam da ittifakın bir parçası olabilecekken, İstanbul’un ilçelerinde ya da bazı illerde seçime kendi logolarıyla girebilecekken bunu yapmadılar, bir siyasi körlük yaşadılar. Bunun sonuçları da onlar için ağır oldu.
CHP bu seçimde Altılı Masa ile oluşturulan ittifak ruhuyla mı kazandı? Seçmen Altılı Masa’nın ruhunu mu yaşattı?
CHP’nin bu seçimi kazanması 6’lı masanın ruhuyla oldu. Masadakiler masayı terk etti ancak seçmen, masanın ruhuna sahip çıktı ve yaşattı. Bu tamamen seçmenin oluşturduğu bir ittifak oldu. Bu bir selin sonucuydu. CHP’nin bunda çok fazla bir katkısı olmadı. Eğer birisinin kazanmasının istemiyorsanız, onun dışındaki en güçlüyü destekleyin mantığı seçmene yerleşti.