Sezer: İsrail’den Türkiye’ye bir doğalgaz hattı, alternatifleri de varken gerçekçi değil! Al Ain Türkçe Özel
İsrail’den Türkiye ve Avrupa'ya uzanarak, Rus doğalgazına bağımlılığı azaltacak bir hat projesi yeniden gündede. Bunu Al Ain Türkçe’ye değerlendiren Sezer, hattın şimdilik verimli olmadığını, ancak başka projelerin hayata geçirilebileceğini söyledi.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun, Türkiye üzerinden Avrupa'ya doğalgaz boru hattı inşa etmeti planladığı ifade ediliyor. Bu hamlenin, Türkiye-İsrail ilişkilerini canlandırabilirken, Avrupa'nın Rus gazına olan bağımlılığını da azaltabileceği değerlendiriliyor. Türkiye'nin bu projedeki rolü, bölgesel enerji dinamiklerini ve Türkiye-Avrupa ilişkilerini derinden etkileyebileceği yorumları yapılıyor.
Söz konusu projeyi Al Ain Türkçe’ye değerlendiren Aydın Sezer, “Öncelikle, İsrail’den Türkiye’ye bir doğalgaz boru hattı inşası başlığı neredeyse 10 yıldır gündemde. Bu başlık iki ülke ekipleri tarafıdan Berat Albayrak’ın Enerji Bakanlığı döneminde üzerinde çalışılan bir başlık olmuştu. Proje o dönem verimli bulunmamış ve rafa kaldırılmıştı.” diyerek, söz konusu tartışmanın geçmişini de anımsattı.
“HATTIN VERİMLİLİĞİ ÖNÜNDE POLİTİK ENGELLER VAR”
Hattın verimli bulunmaması başlığına da değinen Sezer, “İsrail’deki sahaları işleten Chevron, Güney Kıbrıs kıta sahanlığında kalan sahalarda da faaliyet yürütüyor. Bu proje, ülkeler kadar sahayı işleten şirketin de maddi anlamda verimli ve uygun bulması ile hayata geçebilir. Bu hayata geçirilecekse, Güney Kıbrıs sahalarından çıkartılan gazın da bu hat üzerinden Türkiye’ye getirilmesi gerekiyor, yani verimlilik için bu şart.” ifadelerini kullandı. Bunun önünde politik engeller olduğunu belirten Sezer, “Ama Türkiye’nin Güney Kıbrıs’ı tanımaması sebebi ile bu da pek mümkün gözükmüyor. Ayrıca, İsrail’den Türkiye’ye gelecek bir hat, Güney Kıbrıs’ın kıta sahasından da geçmesi gerekiyor.” dedi.
“İSRAİL GAZI, ASLINDA TÜRKİYE’YE GELİYOR”
Türkiye’nin, İsrail gazını Mısır üzerinden aldığını da belirten Sezer, “Türkiye halen Mısır’dan LNG ithal ediyor. Bu gaz Güney Kıbrıs ve İsrail gazını da içeriyor. Türkiye bu gazın en büyük ikinci alıcısı durumunda.” derken, bir diğer alternatife de işaret ediyor, Arap Boru Hattı.
“SURİYE İLE UZLAŞI GEREKİYOR”
Sezer, Mısır’dan başlayan bu kara hattının da Kilis’te son bulduğunu anımsattı: “Ürdün, İsrail, Suriye, Lübnan’ı kapsayan, Türkiye Kilis’te son bulan uzun yıllardır gündemde olan bir hat var. Hat, Suriye’ye kadar geliyor. Halep-Kilis arasında yer alan 65 km kısımı da tamamlanmış durumda. Suriye ile Türkiye’nin olası barışının ardından Doğu Akdeniz gazı Türkiye’ye de gelmiş olacak.”
Bugün tartışılan boru hattı için çıkar sahibi firmalar olduğunu ve hattın sık sık gündeme getirilmesinde bunun da ciddi bir payı olduğunu belirten Aydın Sezer, “Bu haberlerin bu firmaların manipülasyonu ile sürekli gündeme geldiğini düşünüyorum. Bu anlamda esas söz sahibi başta Chevron olmak üzere ABD merkezli şirketler olduğunu unutmamalı.” dedi.
Sezer, hattın mevcut siyasi ilişkiler çerçevesinde verimli olacağını düşünmediğini belirtirken, “Ama, gelecekte Güney Kıbrıs ile Türkiye arasında ilişkilerde bir değişim olursa, hat verimli hale gelebilir ve ancak o durumda işlerlik kazanabilir.” ifadelerini kullandı.
