Irak’ta elektrik krizi.. Neden Güneş enerjisinden yararlanmıyor?
İklim değişikliğinden etkilenen petrol zengini Irak'ın halkı, günlük olarak on saate kadar sürebilen elektrik kesintilerine sık sık maruz kalıyor.
Yaz aylarında sıcaklığın 50 dereceye çıkmasıyla durum daha da kötüleşiyor.
Güneşe enerjisini tercih ettiler
Bağdat gibi büyük kentlerin gürültüsünden uzakta Kürdistan Özerk Bölgesindeki Süleymaniye kentinin güneyinde yer alan dağlık Hazar Merd köyü sakinleri, evlerinin çatılarına güneş panelleri yerleştirdi.
33 yaşındaki köylü Daniyar Abdullah, "Güneş enerjisi sistemini kurduktan sonra gerçekten dinlendik. Buzdolabı, televizyon, klima, çamaşır makinesi ve elektrikli süpürge gibi tüm ihtiyaçlarımızı karşılıyor” dedi.
Abdullah, 2018 yılında güneş panelleri için 2.800 dolar ödediğini söyledi. Abdullah, geçmişte jeneratör kullandıklarını ancak sürekli bozulduğunu ve köyde elektrik kesintilerinin günde 12 ila 13 saate ulaştığını belirtti.
Abdullah, başka köylerden birçok arkadaşının da güneş enerjisi sistemi tercih ettiğini söyledi.
Güneş enerjisine teşvik
Süleymaniye Valiliği Elektrik Müdürlüğü sözcüsü Sirvan Muhammad Mahmut’un açıklamalarına göre Irak Kürdistan bölgesinin ikinci büyük şehri Süleymaniye'de elektriğe abone olan 600 bin ev bulunduğu, bunlardan yalnızca 500'ünde güneş enerjisi sistemi kurulduğu belirtildi.
Ancak Mahmut, bölgesel parlamentonun 2021 yılında güneş enerjisi kullanıcılarına yönelik elektrik faturalarını düşürme kararının ardından 2021 yılından bu yana güneş enerjisi sistemlerine olan talepte bir artış gözlemlendiği söyledi.
Ticari aboneler için büyük avantaj
Bu karar, özellikle faturaları genellikle ev faturalarından yüksek olan ticari şirket sahipleri için faydalı geldi.
Mahmut, Kürdistan Bölgesi'nin genel olarak 75 megavat kapasiteli üç güneş enerjisi santrali kurmayı hedeflediğine dikkat çekti.
Genel olarak, onlarca yıldır süren çatışmalar sonucunda altyapısı bozulan Irak'ın, ihtiyacını karşılamak için 32 bin megavattan fazla enerjiye ihtiyaç var. Ancak ülkenin elektrik santralleri yalnızca 24 bin megavat civarında üretim yapabiliyor.
Irak, yılda 3 bin saatten fazla güneş ışığı alıyor. Ancak buna rağmen elektrik ihtiyacının yüzde 98’ini fosil yakıtlardan karşılıyor.
Hükümetin hedefi 2030 yılına kadar elektrik üretiminin üçte birini yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlamak. Bağdat, 2021 yılında BAE şirketi ‘’Masdar’’ ile bin megawatt üretim kapasiteli beş güneş enerjisi santrali inşa etmek için bir anlaşma imzalamıştı.
Halkı teşvik etme yolları
Irak Merkez Bankası, sakinleri güneş enerjisi sistemleri kurmaya teşvik etmek amacıyla 2022'de evler ve özel şirketler de dahil olmak üzere özel sektöre yönelik sübvansiyonlu kredileri güvence altına almak için bir trilyon dinar (yaklaşık 750 milyon dolar) tahsis ettiğini duyurdu. Ancak yenilenebilir enerji alanında uzman ve Bağdat Yenilenebilir Enerji Merkezi başkanı Muhammad al-Dulaimi "Bu proje, bankaların işbirliği yapmaması nedeniyle gecikiyor" dedi.
Bağdat'taki ‘’Güneş Gezegeni’’ Enerjisi Şirketi'nin CEO'su Ali Al-Amiri, güneş enerjisinin önemi konusunda "kültür eksikliği" olduğuna inandığını söyledi.
Al-Amiri, bu yıl şirketin 12 güneş paneli sistemi kurduğunu ve fiyatların "4.500 dolardan" başlayıp "6.000 dolara" ulaştığını söyledi.
Amerikan Rockefeller Kuruluşunda enerji uzmanı olan Ali Al-Saffar, "Irak'taki en kötü güneş enerjisi sahasının, Almanya'daki en iyi sahanın üçte ikisini aşan kaynak sağlama kapasitesine sahip olduğunu" söyledi.