İntihar kapsülü nedir? İsviçre’de kullanılmaya başlandı
İsviçre'de ilk kez kullanılan intihar kapsülü Sarco, dört kişinin gözaltına alınmasına ve uluslararası tartışmalara neden oldu.
İsviçre'nin kuzeyindeki Schaffhausen kantonunda, kullanıcısına intihar etme imkanı tanıyan kapsül görünümlü bir cihaz ilk kez kullanıldı. Olayın ardından polis, dört kişiyi gözaltına alarak "intihara teşvik ve yardım etme" suçlamasıyla soruşturma başlattı.
İntihar Kapsülü Nedir?
3D yazıcıyla üretilen ve daha önce hiç kullanılmamış olan "Sarco" isimli intihar kapsülü, içinde oturan kişinin bir düğmeye basmasıyla havaya nitrojen gazı salıyor. Bu sayede oksijen seviyesi ölümcül düzeylere düşüyor ve kullanıcı birkaç dakika içinde bilincini kaybederek hayatını kaybediyor. Cihaz, kullanıcının kendi iradesiyle aktive ediliyor ve dışarıdan bir müdahale gerektirmiyor.
The Last Resort adlı kuruluşun sözcüsü, kapsülü kullanan kişinin bağışıklık sistemi ciddi şekilde zayıflamış 64 yaşındaki Amerikalı bir kadın olduğunu açıkladı. Kadının uzun süredir tedavi gördüğü ve yaşam kalitesinin ciddi oranda düştüğü belirtildi. Sözcü, kadının tüm psikiyatrik değerlendirmelerden geçtiğini ve kararının tamamen kendi isteği olduğunu vurguladı. Ölüm anında yanında sadece kuruluşun başkan yardımcısı Florian Willet'in bulunduğu ifade edildi.
Olayın ardından İsviçre polisi, Florian Willet, bir Hollandalı gazeteci ve iki İsviçreliyi "intihara teşvik ve yardım etme" suçlamasıyla gözaltına aldı. Hollanda'da yayın yapan Volkskrant gazetesi, gözaltına alınanlar arasında Sarco cihazının kullanımını fotoğraflamak isteyen bir fotoğrafçının da bulunduğunu duyurdu. Polis yetkilileri, soruşturmanın devam ettiğini ve cihazın yasal statüsünün incelendiğini belirtti.
"Ölümün bir insan hakkı" olduğunu savunan İsviçre merkezli The Last Resort kuruluşu, insanların kendi hayatları üzerinde karar verme özgürlüğüne sahip olması gerektiğini ileri sürüyor. Kuruluşun sözcüsü, "Amacımız, insanlara onurlu bir şekilde veda etme imkanı sunmaktır" dedi. Willet'in, Amerikalı kadının ölümünün "huzurlu, hızlı ve onurlu" bir şekilde gerçekleştiğini ifade etmesi, tartışmaları daha da alevlendirdi.
1990'lardan bu yana intihar üzerine çalışmalarıyla tanınan Avustralyalı eski hekim Philip Nitschke tarafından geliştirilen Sarco cihazının 3D yazıcıyla üretilebilmesi, cihazın kontrolsüz bir şekilde yayılabileceği endişesini doğuruyor. Uzmanlar, cihazın çocuklar ve akıl sağlığı yerinde olmayan kişiler tarafından da üretilebilme riskine dikkat çekiyor. Bu durum, toplumda ciddi etik ve güvenlik kaygılarına neden oluyor.
Olay, uluslararası alanda da geniş yankı uyandırdı. Birçok insan hakları örgütü ve tıp otoritesi, intihar kapsülünün kullanımına ilişkin endişelerini dile getirdi. Bazı uzmanlar, bu tür cihazların yasaklanması gerektiğini savunurken, bazıları da ötenazi ve yardımlı intihar konusundaki yasal boşluklara dikkat çekti. İsviçre hükümetinin, cihazın kullanımına yönelik yasal düzenlemeler üzerinde çalıştığı bildirildi.