Hakan Çınar: Dengeler eskisi gibi olmayacak
Dünya yazarı Dr. Hakan Çınar, son yıllarda ülkeler arasında yaşanan çatışmaların güçlü ülkelerin ekonomik kaygılarından kaynaklandığını belirterek “Dengelerin pek de eskisi gibi olmayacağını söyleyebilirim” ifadelerini kullandı.
Dünya yazarı Dr. Hakan Çınar, “3. Dünya savaşının öncü sarsıntıları” başlıklı bir yazı kaleme aldı.
Yazısında son yıllarda ticaret savaşları yerine küresel savaşların konuşulduğunu belirten Çınar, ‘3. Dünya savaşı patlar mı?’ sorusuna yanıt aradı.
“Son iki yıldır ekonomik sıkıntılardan söz ederken bir yandan ortaya çıkan sıcak savaşlar, ister istemez bu soruların ortaya çıkmasına sebep oluyor. Dolayısı ile gelişmeler her geçen gün 3.dünya savaşı endişesini daha da arttırıyor” diyen Çınar, Rusya-Ukrayna Savaşı ile 7 Ekim’de Hamas’ın saldırılarıyla başlayan İsrail-Hamas çatışmalarına da değindi.
“SAVAŞ KISA SÜREDE SONA ERMEYECEK”
Çınar, “İsrail’in Filistin meselesinde önceliği Filistin'den tümüyle bir varlık ve bir mesele olarak kurtulmak. Bunu en çok isteyenler sadece İsrail’in sağcı güçleri mi elbette o da ayrı bir konu. Filistin'in varlığı İsrail'in kurucuları ve mirasçıları için bir ahlaki, siyasi ve güvenlik sorunuydu ve halen de öyle kabul edildiğini görebilmek zor değil. Hamas’ın sivillere yönelik kabul edilemez saldırısı, tam da İsrail’in bu hedefine ulaşmak için ekmeğine yağ sürer niltelikte. Bu durum, savaşın kısa sürede sona ermeyeceğini ortaya koyduğu gibi, farklı coğrafyalara sıçrama riskini de daha fazla doğurmakta” dedi.
Çınar şunları kaydetti:
“ABD’nin verdiği destek, Biden’ın bu dönemde İsrail’e yaptığı ziyarette topyekün bir girişimin olduğunu ortaya koymakta. Kutuplaşma şu anda çok belirgin bir şekilde olduğu için, bir 3.dünya savaşına dönüşme riskinin varlığından söz etmek mümkün. İsrail ve ABD’nin oluşturduğu birlikteliğe, başta İngiltere’nin başını çektiği ittifakı ve Avrupa Birliği, diğer tarafta ise Rusya, Çin ve İran’dan oluşan müttefikler. Üstelik oluşabilecek bir olası savaşın en ön cephesinde Lübnan’ın, ardında da İran’ın desteği olduğunu görebilmek mümkün.
Ticaret savaşlarında Hindistan ile yakınlaşmaya çalışan ve bu durumdan hiç de memnun olmayan bir Çin’in, olası bir savaşta tüm dengeleri değiştirmesi mümkün. Kuzey Kore’nin de böyle bir ittifakta gözünü karartacağının da tüm dünya farkında. Olası bir 3.dünya savaşının yolda olduğunu kuvvetli bir ihtimal olarak görüyor musun derseniz, görmediğimi söyleyebilirim.
“SOĞUKKANLILIĞIMIZI KORUMAMIZ DAHA DOĞRU OLACAK”
Zira yazımın başında da belirttiğim gibi, artık savaşların toprak uğruna değil, ekonomik gücü koruma veya arttırma amaçlı olduğunu hepimiz görebiliyoruz. Türkiye olarak şu ana dek var olan soğukkanlılığımızı korumamız elbette daha doğru olacaktır. Duruşumuz; gerek mazlum Filistin halkına olması gerektiği gibi yardım anlamına gelirken, gerekse batı ile olan ilişkimize de zarar verebilecek bir nitelik taşımayacaktır.
Sakin durmayla birlikte arabulucu rolünü sürdürmemiz de ülkemiz için son derece önemli bir husus. Zira böylesi bir dönemde Türkiye’nin savaşın bir oyuncusu haline gelmesi, büyük sorunları da beraberinde getirir. Dünya zor bir dönemeçten geçiyor. Ekonomilerde pandemi ile başlayan bu çalkalanmanın ileride büyük savaşlara yol açabileceğini önceki yazılarımı okuyanlar veya beni izleyenler iyi bilirler.
Savaşların tümüyle güçlü ülkelerin ekonomik kaygıları sebebiyle oluştuğunu ve milliyetçilik veya toprak alma gibi kaygıların olmadığı düşünüldüğünde, bu gibi kaos ortamlarından kurtulmak da kolay olmayacaktır. Zannetmeyin ki İsrail’in de, ABD’nin de derdi farklı, ana sebep tümüyle gücün etkisini koruyabilmek. Sular diner mi zaman içerisinde bilinmez ama dengelerin pek de eskisi gibi olmayacağını rahatlıkla söyleyebilirim”