Güney Afrika'da tarihi seçim! İlk kez koalisyon hükumeti kurulacak
Güney Afrika'da, 1994 yılında başlayan ve apartheid rejiminin sona ermesiyle simgelenen demokratik dönüşümün sembolü Afrika Ulusal Kongresi (ANC), 30 yıl sonra ilk kez parlamentoda çoğunluğu kaybetti.
29 Mayıs Salı günü Güney Afrika Cumhuriyeti'nde yapılan parlamento seçimlerinde, ilk demokratik seçimlerin ardından sürekli iktidarda olan Afrika Ulusal Kongresi (ANC), büyük bir darbe aldı. Güney Afrika Seçim Komisyonu'nun (IEC) ilk açıklamalarına göre, sayılan oyların yüzde 99.5'i ile ANC, oyların yalnızca yüzde 40.21'ini alarak parlamentodaki çoğunluğunu kaybetti. Bu, ANC için bir dönüm noktası olarak kabul ediliyor.
Ana muhalefet partisi Demokratik İttifak (DA), oyların yüzde 21.63'ünü kazanarak güçlü bir ikinci sıraya yerleşti. Seçimlerde üçüncü sırayı ise yüzde 14.61 oy ile eski Devlet Başkanı Jacob Zuma liderliğindeki Ulusun Mızrağı (MK) aldı.
Bu seçimlerde katılım oranı ise yüzde 58.59 olarak kaydedildi. Katılımın nispeten düşük olması, seçmenler arasında mevcut siyasi partilere duyulan güvensizliği yansıtıyor olabilir.
Güney Afrika'da yapılan son seçimler, ülkenin siyasi tarihinde yeni bir sayfa açtı. Ulusal Meclis'teki oylamalarla belirlenen ve halkın doğrudan katılımıyla gerçekleşmeyen devlet başkanlığı seçim süreci, yıllardır Afrika Ulusal Kongresi'nin (ANC) hakimiyetindeydi. Ancak bu sefer, seçim sonuçları beklenmedik bir tablo ortaya koydu.
Güney Afrika'da, devlet başkanı halkın doğrudan oylarıyla değil, Ulusal Meclis tarafından gerçekleştirilen oylama ile seçiliyor. Bu sistemde, partilerin parlamentoda elde ettikleri oy oranına göre sandalye dağılımı yapılıyor ve milletvekilleri yeni dönemde kimin devlet başkanı olacağına karar veriyor. Apartheid döneminin sona ermesinden sonra 1994 yılında demokratik seçimlerle iktidara gelen Nelson Mandela'nın partisi ANC, uzun yıllar boyunca mecliste çoğunluğu elinde tutmuştu.
Son seçimlerde, Cyril Ramaphosa'nın liderliğini yaptığı ANC, parlamentoda ilk kez çoğunluğu sağlayamadı. Bu durum, hiçbir partinin tek başına hükümeti kuracak çoğunluğa ulaşamaması anlamına geliyor. Ekonomik durgunluk, artan işsizlik oranları ve kesintiye uğrayan elektrik tedariği gibi sorunlar nedeniyle iktidar partisine olan destek azalmış görünüyor. 2019 seçimlerinde %57.5 gibi bir oy oranı alan ANC'nin, bu oranlarda ciddi bir düşüş yaşaması, ülkede koalisyon hükümeti kurulmasını kaçınılmaz kılıyor.