Evrende Yeni Bir Gizem: İlk 'Kara Delik Üçlüsü' Keşfedildi
Bilim insanları evrende ilk kez bir 'kara delik üçlüsü' gözlemledi ve bu keşif, kara deliklerin nasıl oluştuğuna dair bildiklerimizi yeniden düşünmemizi sağlayabilir.
Kara delikler, evrenin en gizemli oluşumları arasında yer alıyor. Bu gizemli yapıların nasıl oluştuğu ise astrofizikçilerin uzun süredir üzerinde çalıştığı bir konu. Şimdiye kadar, kara deliklerin çoğunun, bir yıldızın süpernova adı verilen devasa bir patlama ile çökmesi sonucu oluştuğu düşünülüyordu. Ancak yeni yapılan bir keşif, bu teoriyi derinden sarsacak cinsten.
Bilim insanları, Dünya'dan yaklaşık 8.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan V404 Cygni adlı kara deliği incelerken şaşırtıcı bir durumla karşılaştı. V404 Cygni ve etrafında dönen yıldızın yanı sıra, sisteme çok daha uzak bir yıldızın daha bağlı olduğu ortaya çıktı. Bu keşif, ilk kez bir 'kara delik üçlüsü'nün gözlemlenmesi anlamına geliyor ve kara deliklerin evrimi hakkındaki bildiklerimizi yeniden gözden geçirmemizi gerektirebilir.
İkili sistemlerde sıklıkla gözlemlenen kara delikler, şimdiye kadar hep bir yıldız, nötron yıldızı veya daha küçük bir kara delikle yörüngesel ilişki içinde bulunuyordu. Ancak V404 Cygni sistemindeki üçlü yapı, bu kalıbın dışına çıkıyor. Hesaplamalar, sistemdeki uzak yıldızın, V404 Cygni kara deliği bir süpernova patlamasıyla oluşmuş olsaydı, sistemden çoktan fırlamış olması gerektiğini gösteriyor. Uzak yıldızın hala kara deliğin yörüngesinde bulunması, V404 Cygni'nin kademeli bir çöküş süreciyle oluştuğuna işaret ediyor.
MIT astrofizikçisi ve çalışmanın başyazarı Kevin Burdge, bu keşfin kara delik evrimini anlamada "heyecan verici" bir gelişme olduğunu belirtiyor. Burdge, "Çoğu kara deliğin, yıldızların şiddetli patlamalarla çökmesiyle oluştuğunu düşünüyorduk, ancak bu keşif bu varsayımı sorgulatıyor,” diyerek yeni olasılıklara dikkat çekiyor.
Nature dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, Güneş'in dokuz katı kütleye sahip V404 Cygni, 1992 yılında keşfedildiğinden beri bilim dünyasının ilgi odağı olmuş durumda. Sistemdeki yıldızlardan biri kara deliğe sadece 6,5 günde bir tur atarken, diğer yıldız çok daha uzak bir yörüngede dönüyor.
Bilim insanları, V404 Cygni örneğinin, kara deliklerin yalnızca süpernova patlamaları sonucu değil, aynı zamanda dev yıldızların yavaş ve kademeli çöküşleriyle de oluşabileceğini gösterdiğini düşünüyor. Bu yeni teori, astrofizik alanında yeni soruların kapısını aralıyor ve kara deliklerin gizemini daha da derinleştiriyor.
