Kazdağlı: Erdoğan’ın ziyaretiyle Mısır-Türkiye normalleşmesi belirginleşecek / Al Ain Türkçe Özel

Gazze konusundaki diplomatik çabalar, Türkiye-Mısır normalleşmesini hızlandırıyor. Geçici ateşkes anlaşması yakın zamanda devreye girecek. Gazeteci Yazar Celal Kazdağlı süreci Al Ain Türkçe’ye değerlendirdi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Mısır yönetimiyle Gazze'deki savaşın sona erdirilmesi, yaralıların tahliyesi ve yardımların ulaştırılması konusunda işbirliği içinde çalıştıklarını söyledi. Yakın zamanda bir Mısır ziyareti planladığını duyurdu. İsrail ile Hamas arasındaki geçici ateşkes anlaşmasının da devreye girmesi bekleniyor. Son gelişmeleri Gazeteci Yazar Celal Kazdağlı ile konuştuk.

Mısır ve Türkiye arasındaki işbirliği, ortaya çıkan bu yakınlaşma ilişkilerin normalleşmesine nasıl bir katkı sağlar?

Türkiye ile Mısır arasındaki ilişkiler İsrail’in Gazze saldırısıyla birlikte hızla gelişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Sisi ilk kez Riyad’da İİT ve Arap Birliği toplantısında görüştü ve çok samimi pozlar verdi. Bu görüşme zaten devam eden ikili ilişkileri ivmelendirdi. Gazze’ye yapılacak yardımlar ve çatışmaların sona erdirilmesi konularında Türkiye ve Mısır yakın çalıştı.

Geçici ateşkes anlaşmasının gündeme gelmesiyle birlikte perde arkasından yürüyen Mısır Türkiye ilişkileri şimdi açık bir şekilde kamuoyu önünde devam edecek gibi görünüyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Cezayir dönüşü uçakta yaptığı açıklama bunu gösteriyor. Erdoğan’ın kısa süre içerisinde Mısır’ı ziyaret etmesi bekleniyor.

Zaten uzun süredir Dışişleri Bakanlıkları Gazze konusu başta olmak üzere birlikte çalışıyordu. Mısır-Türkiye ilişkileri sadece İsrail-Hamas konusuyla sınırlı kalmayacaktır. Bu ilişki öncelikle kalıcı bir barış ve iki devletli bir çözümü hedefleyerek devam edecektir. Doğal olarak tüm bölgedeki gelişmeleri etkileyecek bir hal alacaktır. Normalleşme iyice belirginleşecektir.

Bölgenin iki güçlü ülkesi Türkiye ve Mısır’ın normalleşmesi bölge açısından önemli. İstikrar ve barışa büyük katkı sağlayacaktır. Erdoğan’ın ziyaretiyle beraber iki liderin basın önünde yapacağı açıklamalar yeni bir döneminin başladığının ilanı olacaktır.

Türkiye'nin Gazze'deki ateşkese yönelik herhangi bir rolü oldu mu, olduysa hangi noktalarda katkı sağlandı?

Türkiye’nin bu ateşkesin sağlanmasında rolü önemlidir. Üst düzeyde katkısı vardır. Hamas’la doğrudan görüşebilen birkaç ülkeden birisidir Türkiye... Kaldı ki müzakereleri yürüten ev sahibi konumundaki Katar’la Türkiye arasındaki ilişkiler de son dönemde oldukça üst düzeyde gelişmiştir.

Hamas’ın ikna edilmesi konusunda Türkiye Mısır’la birlikte aktif bir rol almıştır. Zaten Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın İİT ve Arap Birliği’nin görevlendirdiği Dışişleri Bakanları heyetinde olması, Londra ve Paris ziyaretlerinde yaptığı görüşmeler Türkiye’nin hem sahada hem sahnede olduğunu gösteriyor.

Ateşkesin bugün başlaması bekleniyordu. Ateşkes uygulamasında herhangi bir aksama olacak mı? Türkiye'nin bu süreçte olumlu bir rol oynama olasılığı var mı?

Ateşkesin cuma günü gerçekleşme ihtimali daha kuvvetli. Taraflar arasında esasa ilişkin bir sorun yok. Ayrıntılar nedeniyle biraz gecikme var. Bu ayrıntıların en önemlisi Hamas’ın serbest bırakacağı rehinelerin isim listesinin netleşmemesi... Burada taraflar arasında müzakere sürüyor.

Ayrıca 7 haftalık bir çatışmadan çıkan iki tarafın takası yürütebilecek bir mekanizmayı hemen kurması kolay değil. Lojistik ayrıntılar üzerinde çalışıldığı anlaşılıyor. Ama İsrail tarafı da net bir şekilde müzakerelerin ilerlediğini ve sürekli devam ettiğini ifade etti. Aslında İsrail rehinelerin isimlerini de açıkladı. Ama henüz Katar ve Hamas nihai imzayı henüz atmadılar. Ayrıntıların netleşmesi ve üzerinde anlaşılmasıyla bu imzalar da atılacaktır.

Bu arada çatışmaların sürüyor olması da hoş bir durum değil. En azından yavaşlaması beklenirdi. Bu da bize masada alınan kararın sahada uygulanmasının o kadar kolay olmadığını gösteriyor. Sahanın kendine has zorlukları ve mekanizmanın kurulması kısa sürede halledilecektir.

Türkiye’nin bu sürece son noktada bir katkısı beklenemez. Zaten süreç devam ediyor. Esasa ilişkin bir sorun yok. Bu noktada Türkiye’ye bir talep gelirse gereğini hemen yapacaktır. Türkiye ve Mısır gibi bölge ülkelerinin bundan sonraki hedefi ateşkesin kalıcı olmasını sağlamak ve iki devletli çözümün altyapısını oluşturmak olacaktır.