Petrol fiyatları için gerilim yükseliyor
Enerji firmaları gelir rekorları kırarken, piyasada fiyat artışı yaratacak hamleler yapan siyasiler ile, karları katlanan firmalar arasında sorumluluk tartışması da büyüyor.
Financial Times, son çeyrekte dünyanın en büyük enerji şirketlerinden bazılarının gelir rekoru kırdığına dikkat çekti. ABD Başkanı, şirketleri “kapitalistim ama bu kadarı da fazla” sözleri ile eleştirdi.
ABD Başkanı Joe Biden da yüksek kârlar açıklayan petrol şirketlerini "savaştan fayda sağlamakla" suçlayarak, "Üretimi artırıp Amerikalıların maliyetlerini azaltmalarına yardımcı olun" dedi.
"Karları inanılmayacak kadar yüksek" diyen Biden, son 6 ayda en büyük 6 petrol şirketinin toplam karının 100 milyar dolardan fazla olduğuna vurgu yaptı.
“BEN DE KAPİTALİSTİM AMA…”
Biden, söz konusu şirketlerin yüksek karlarını tüketiciye yansıtması halinde petrol fiyatlarının 50 sent daha aşağı düşeceğini ve ABD’deki operasyonlara yatırması durumunda ise fiyatların daha da aşağı çekilebileceğini kaydetti. Şirketlerin karlarının Amerikalı tüketicilere yansıtılarak rahatlama yaratılması yerine hissedarlara ve yöneticilerin maaşlarına gittiğini belirten Biden, "Ben bir kapitalistim, şirketlerin adil karları ile ilgili bir sorunum yok ama bu kadarı da yeter" ifadesini kullandı.
Biden, şirketleri suçlarken, savaşın bahane haline getirildiğini de söyledi, "Petrol şirketlerinin bugün rekor karları, yeni veya yenilikçi bir şey yaptıkları için değil; bu kazançları Ukrayna’daki savaşın beklenmedik bir sonucudur. Bu acımasız çatışmanın beklenmedik sonucu Ukrayna'yı harap ediyor ve dünya çapında 10 milyonlarca insana zarar veriyor. Böyle bir savaş zamanında ve tarihi karların elde edildiği bir dönemde yöneticilerin ve hissedarlarının kendi dar çıkarlarının ötesinde hareket etme sorumluluğu vardır" dedi.
“DAHA FAZLA VERGİ ÖDEYECEKLER”
Petrol şirketlerinin üretim ve rafinaj kapasitesini artırarak ABD’ye yatırım yapma ve tüketiciler için fiyatları düşürme fırsatı olduğuna işaret eden Biden, "Bunları yapmazlarsa fazla karları için daha yüksek vergi ödeyecekler ve başka kısıtlamalarla karşılaşacaklar" şeklinde uyarıda bulundu.
ÜÇÜNCÜ ÇEYREK BİLNÇOLARI DİKKAT ÇEKTİ
Biden’ın ekstra kar eden enerji şirketlerine yönelik ek vergi çağrısı Exxon Mobil ve Chevron gibi şirketlerin geçen hafta açıkladığı üçüncü çeyrek bilançolarının ardından geldi. ABD'li enerji şirketi Exxon Mobil’in geçen hafta açıkladığı finansal sonuçlarına göre, şirket yılın üçüncü çeyreğinde 19,7 milyar dolarlık rekor kar elde etmişti. Exxon Mobil’in geçen yılın aynı döneminde elde ettiği kar 6,8 milyar dolar seviyesinde kaydedilmişti. Büyük petrol üreticilerinden Chevron’un karı da üçüncü çeyrekte yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 84 artışla 11,2 milyar dolara ulaşmıştı.
BİDEN’A KATILMADILAR
Devon Energy’nin CEO’su Rick Muncrief konu ile ilgili yorumunda, “Bize gelip, ‘bu büyük temettülerden hoşlanmıyoruz. Büyüme modeline geri dönmenizi istiyoruz’ diyen hissedarlarımız olmadığı sürece stratejimizi değiştirmemiz mümkün değil” dedi.
Occidental Petroleum CEO’su Vicki Hollub da, “Üretimi artırma ihtiyacı hissetmiyoruz. Şu anda en iyi kıymetli şeyin kendi hissemize yatırım olduğunu düşünüyoruz” ifadelerini kullandı.
YAPTIRIMLAR PETROL DEVLERİNE YARADI
Enerji fiyatları nedeniyle ABD ve Avrupa’da enflasyon oranları 40 yıldır görülmeyen seviyelerde bulunuyor. Rusya-Ukrayna savaşının ardından dünyanın en büyük petrol üreticilerinden olan Rusya’ya uygulanan batı yaptırımları nedeniyle arz sorunlarının yaşanması petrol fiyatlarını artırdı.
Petrol ve akaryakıt fiyatlarının artması ise enflasyonu tetikledi. Lojistik, üretim gibi pek çok alanda akaryakıt kullanılması mal ve hizmetlerin fiyatlarının artmasına sebep oldu. ABD Başkanı Joe Biden, petrol arzının artırılarak fiyatların düşmesi yönünde pek çok girişimde bulunsa da girişimleri şu ana kadar yanıtsız kaldı.
