Elektronik Sigara’da şok açıklama: Hücre DNA’sına zarar veriyor
Elektronik sigaraların gençler üzerindeki tehlikeleri, Antalya'daki kongrede masaya yatırıldı. E-sigaraların zararları ve gençlerde kullanımı artıyor.
Son on yıl içerisinde, özellikle gençler arasında hızla yayılan elektronik sigaralar, az zararlı oldukları iddiasına rağmen ciddi sağlık riskleri taşıyor. Antalya'da düzenlenen Türk Toraks Derneği'nin 27'nci Yıllık Kongresi'nde, ergenler için büyük bir tehdit oluşturan yeni nesil tütün ürünleri masaya yatırıldı. Avrupa Solunum Derneği Bilimsel Komite Üyesi Prof. Dr. Andrew Bush ve Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı'ndan Doç. Dr. Pelin Duru Çetinkaya'nın katıldığı oturumda, bu ürünlerin solunum yollarının yanı sıra hücre DNA'sına verdiği zararlar tartışıldı.
Prof. Dr. Bush, elektronik sigara kullanımının bebekler ve hatta hamileler arasında dahi arttığını belirtti. Evdeki elektronik sigara sıvılarının içilmesi sonucu yaşanan zehirlenmeler, hatta 2-3 yaşındaki çocuklarda bile görülmeye başlandı. Bu ürünlerin bazılarının astım hastaları için kullanılan inhaler formunda ve esrar içerecek şekilde pazarlandığına dikkat çekildi. Bu cihazların kullanım yaşı giderek düşmekte olup, tütün ürünü kullanımının 10-11 yaşa kadar düşmüş olması, gelecekte akciğer kanseri görülme yaşını daha da erken bir zamana çekebilir.
E-SİGARALAR VE GENETİK ETKİLERİ
Prof. Dr. Bush'un sunumu, yapılan araştırmalar ışığında, e-sigaraların masum olmadığını ve bin 200'den fazla gende değişikliklere neden olduğunu ortaya koydu. Bu durum, e-sigaraların sağlık üzerindeki etkilerinin henüz tam olarak anlaşılamadığını gösteriyor.
ÇOCUKLARDA ELEKTRONİK SİGARA KULLANIMI
Doç. Dr. Çetinkaya, ülkede 10 yaşından itibaren elektronik sigara kullanan çocuklara şahit olduklarını ifade etti. Yapılan araştırmalara göre, çocukların yüzde 5'i düzenli, yüzde 20'si ise ara sıra bu ürünleri kullanıyor. Elektronik sigaraların ve sıvılarının içerdiği aromalar ve esrar gibi maddeler, çocuklar ve ebeveynler için tehlikeyi daha da artırıyor. Okullarda, öğrenciler bu ürünleri flash bellek gibi nesneler içinde gizleyerek kullanabiliyorlar.
ELEKTRONİK SİGARALARIN EVLERDE VE İŞ YERLERİNDE KULLANIMI
Doç. Dr. Çetinkaya, yaptıkları bir çalışmada, bireylerin yüzde 70'inin evlerinde, yüzde 40'ının iş yerlerinde bu ürünleri kullandığını gözlemledi. Eğitimcilerin ve ebeveynlerin bu durumun farkında olmaması, tehlikenin boyutlarını daha da artırıyor.
CİDDİ ÖNLEMLER GEREKLİ
Prof. Dr. Bush, e-sigaraların daha az zararlı olduğuna dair kanıtların olmadığını belirtti ve hatta bu ürünlerin daha fazla zarar verebileceği ihtimali üzerinde durdu. Sigara içme alışkanlığının ergenlik döneminde başlaması, yetişkinlik döneminde akciğer kanseri riskini ciddi şekilde artırıyor. Çocuk ve gençler arasında sigara kullanımının artış göstermesi, kanser görülme yaşını gelecekte daha genç nüfusta görebileceğimizin bir işareti. Prof. Dr. Bush, "Bu ürünlerin kullanımına yönelik ciddi önlemler alınmalı. Bir felaketin olmasını beklemeden, toplum sağlığına yönelik adımlar atılmalıdır" diyerek konuyu özetledi.
TEK KULLANIMLIK ÜRÜNLER VE PAYLAŞIMIN TEHLİKELERİ
Doç. Dr. Çetinkaya, okullarda yaygın olarak kullanılan Puff Bar gibi tek kullanımlık elektronik sigara ürünlerinin, çocuklar tarafından gruplar halinde paylaşıldığını vurguladı. Bu durum, akciğer, kalp damar sistemi ve kanser gibi ciddi sağlık sorunlarına ek olarak bulaşıcı hastalıkların yayılmasına da zemin hazırlıyor. "Sigara bırakma polikliniklerinde çalışan hekimlerden sadece bir kısmı bu tür ürünler hakkında hastalardan bilgi alıyor. Maalesef meslektaşlarımızın büyük bir kısmı bu konuda yeterince bilgi sahibi değil" diyerek eğitim ve farkındalık eksikliğine dikkat çekti.
ÇOCUKLAR VE EBEVEYNLER ARASINDA BİLİNÇ DÜZEYİ
Doç. Dr. Çetinkaya, çocukların yanı sıra ebeveynlerin de bu ürünlerin zararları konusunda yeterince bilgi sahibi olmadığını ifade etti. Elektronik sigara ve benzeri ürünlerin zararsız olduğu ve her yerde kullanılabileceği algısının, ebeveynlerin çocuklarına karşı tutumunu etkileyebiliyor. Ebeveynlerin, çocukları için ilaç kullanımı sırasında her detayı sorgularken, bu tür zararlı ürünler konusunda daha az sorgulayıcı olduğu görülmekte. Bu durum, toplum sağlığı için ciddi riskler taşımakta.
GELECEĞE YÖNELİK ADIMLAR VE ÖNERİLER
Tüm bu bulgular ışığında, ebeveynler, eğitimciler ve sağlık profesyonelleri için detaylı bilgilendirme programları ve eğitimler düzenlenmesi gerekiyor. Çocuklar ve gençler arasında elektronik sigara kullanımını önlemek için okullarda ve toplum genelinde farkındalık yaratıcı kampanyalar önem taşıyor. Ayrıca, bu ürünlerin satışı ve reklamı üzerindeki denetimlerin artırılması, genç nesillerin sağlığını korumak adına atılacak adımlar arasında yer almalı. Prof. Dr. Bush ve Doç. Dr. Çetinkaya, konferansta ortaya koydukları verilerle, elektronik sigaraların gençler üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekerek, toplum sağlığına yönelik ciddi adımların atılmasının gerekliliğini vurguladılar.
