El-Sisi’nin Türkiye ziyaretinin yansımaları neler olacak? Al Ain Türkçe Özel
Mısır Cumhurbaşkanı Abdel Fattah El-Sisi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın davetlisi olarak bugün Türkiye’ye geldi. Orta Doğu Uzmanı Haydar Oruç, ziyarete ilişkin değerlendirmelerinde “İlişkiler ileriye taşınabilecek bir potansiyele sahiptir” dedi.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdel Fattah El-Sisi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın davetlisi olarak bugün Ankara’ya geldi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Ankara Esenboğa Havalimanı'nda karşılanan El-Sisi için Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde resmi tören düzenlendi. Karşılama heyetinde Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da yer aldı.
Ziyaret, 12 yıl aradan sonra Mısır’dan Türkiye’ye cumhurbaşkanı düzeyinde ilk ziyaret olması sebebiyle dikkat çekiyor. İletişim Başkanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre ziyaret kapsamında, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 14 Şubat'ta Kahire'ye gerçekleştirdiği ziyarette imzalanan Ortak Bildiri kapsamında yeniden yapılandırılan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin ilk toplantısı da yapılıyor.
Peki ziyaretin yansımaları neler olacak? Detaylar neler? Orta Doğu Uzmanı Haydar Oruç, ziyareti Al Ain Türkçe için değerlendirdi. Sözlerine “Ziyaret, Türkiye ile Mısır arasında 3 Temmuz 2013 tarihindeki askeri darbeden sonra kesilen ilişkilerin yeniden rayına girmesi bakımından ziyadesiyle önemli” diyerek başlayan Oruç, “Hatırlanacağı üzere iki ülke arasındaki ilişkiler 10 yıllık bir aradan sonra 4 Temmuz 2023 tarihinde karşılıklı olarak büyükelçilerin atanmasıyla yeniden normalleşmişti” diyerek hatırlatma yaptı. Oruç, “Normalleşme sürecinin başlamasına ise Erdoğan ve El-Sisi’nin Kasım 2022’de Dünya Kupası için bulundukları Katar’da bir araya gelmeleri vesile olmuştu” ifadelerini kullandı.
Orta Doğu Uzmanı Haydar Oruç
“RİYAD’TAKİ ZİYARETLE İKİLİ İŞBİRLİĞİ CANLANDI”
Oruç, “Daha sonra iki lider 10 Eylül 2023’te G20 Zirvesi marjında Yeni Delhi’de ve 11 Kasım 2023 tarihinde de İslam İşbirliği Teşkilatı Zirvesi kapsamında Riyad’ta bir araya gelerek ikili ve bölgesel ilişkileri ele almışlar ve iki ülke arasında Cumhurbaşkanı düzeyinde ziyaretlere tekrar başlanması ile ikili işbirliği mekanizmalarının tekrar canlandırılması hususlarında mutabakata varmışlardı” dedi.
Oruç, “Bu mutabakatın bir sonucu olarak 14 Şubat 2024 tarihinde Mısır’a resmi ziyarette bulunan Erdoğan, bu ziyaret vesilesiyle muhatabını Türkiye’ye davet etmişti. Hatta bu ziyaret esnasında Türkiye ile Mısır Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nin iki ülke Cumhurbaşkanları eş başkanlığında toplanacağına ilişkin mutabakat ilan edilmişti. Liderler seviyesindeki temasların yanı sıra Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da 4-5 Ağustos 2024 tarihlerinde Mısır’a bir ziyaret gerçekleştirmiş ve bu ziyaret kapsamında El Ariş Limanı ve Refah sınır kapısında incelemelerde bulunmuştu” ifadelerini kullandı.
Oruç şu değerlendirmelerde bulundu:
“Mısır Cumhurbaşkanı El-Sisi’nin ziyareti esnasında Cumhurbaşkanlarının başkanlığında Türkiye-Mısır Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı’nın yapılması ve iki ülke arasında savunma, enerji, turizm, sağlık, eğitim ve kültür alanlarında yaklaşık 20 anlaşmanın imzalanması bekleniyor. İmzalanacak yeni anlaşmalarla iki ülke arasındaki ticaret hacminin 15 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor.
Doğu Akdeniz’de en çok kıyı uzunluğuna sahip iki ülkenin, Doğu Akdeniz’deki hidro-karbon kaynakların araştırılması, çıkartılması ve üçüncü ülkelere pazarlanmasına yönelik işbirliği yapmaları halinde ortaya çıkacak sinerjinin iki ülkenin olduğu kadar bölgenin de makus kaderini değiştirebileceği, bölgenin istikrar ve güvenliğine önemli katkı sağlayacağı ortadadır. Bu bahisle, bu ziyarette iki ülke arasında “deniz yetki alanlarının sınırlandırılması” ve “münhasır ekonomik bölge (MEB)” anlaşması imzalanması veya bu anlaşmaların masada olduğuna dair niyet beyanında bulunulması bile çok önemli bir gelişme olacaktır.
“TÜRKİYE’NİN POZİTİF ROLÜNÜN MASAYA YATIRILMASI BEKLENİYOR”
İkili ilişkilerin bir diğer önemli başlığı ise kuşkusuz savunma sanayi olacaktır. Zira Mısır, ordusunun modernize edilmesi son yıllarda önemli bir atılım içerisinde olup, Türkiye de artan savunma sanayi imkânları sayesinde Mısır’a bu konuda daha etkili ve ekonomik çözümler sunabilecek yegâne ülkelerden birisidir. Ziyaretten istifade ile Mısır’ın ihtiyaç duyduğu savunma sanayi ürünlerinin karşılanması için Mısırlı muhataplara cazip teklifler sunulması da bekleniyor.
Görüşmelerde ikili ilişkilerin yanı sıra öncelikle Gazze’deki durumun ve ivedilikle bir ateşkes anlaşmasına varılması için tarafların yapabileceklerinin ele alınması bekleniyor. Bunun ardından ise Libya’da yeniden istikrarın sağlanması ve Mısır’ın Sudan ve Etiyopya ile yaşadığı bazı sorunların çözümlenmesinde Türkiye’nin pozitif rolünün masaya yatırılması bekleniyor.
Görüldüğü üzere Türkiye-Mısır ilişkileri çok katmanlı ve çok boyutlu olarak ele alınıp, taraflarında olumlu adımlarıyla ileriye taşınabilecek bir potansiyele sahiptir. 10 yıllık ilişkisizlik döneminden sonra, kaçırılan fırsatlara takılmadan önümüzdeki fırsatlara bakarak yol almanın daha rasyonel olacağı görülmektedir. Umarız bu ziyaret iki ülke arasındaki ilişkilerin kurumsallaşmasına ve iki ülke arasında olduğu kadar bölgesel sorunların da çözümlenmesine vesile olur”