Dünya 1.5 derecelik küresel ısınma sınırını aşma yolunda
Küresel ısınma alarm veriyor: 2023 yılı şu ana kadar kayıtlardaki en sıcak yıl olmaya aday. IPCC ve Copernicus raporları, aşırı hava olaylarının ve 1.5 derece sınırının yaklaştığını gösteriyor.
2023 yılı, gezegenimizin iklim değişikliği açısından kritik bir yıl oldu. Türkiye dahil birçok ülkenin onayladığı 2015 Paris İklim Anlaşması'nın hedefleri tehlikede görünüyor. Yeni veriler ve raporlar, küresel ortalama yüzey sıcaklığındaki artışın alınması gereken önlemlerle sınırlanamayabileceğini gösteriyor.
Copernicus İklim Değişikliği Servisi raporları alarm veriyor
Avrupa Birliği (AB) destekli Copernicus İklim Değişikliği Servisi'nin son raporlarına göre, 2023 yılı yaz aylarında küresel ortalama yüzey sıcaklığı rekorları kırıldı. Hava sıcaklığı ortalaması 16.77 dereceye ulaştı, ki bu ortalamanın 0.66 derece üzerine çıkmak anlamına geliyor. Yine aynı rapor, 2023 yılı şu ana kadar 2016’dan sonra kayıtlardaki en sıcak yıl olduğunu belirtiyor. Ortalama sıcaklık 2016’nın sadece 0.01 derece altında kaldı.
Günlük sıcaklık artışında bir ilk yaşandı
Günlük küresel ortalama yüzey hava sıcaklığı, ağustos ayında 1.23 dereceye ulaşarak daha önce 2015 ve 2016 yıllarında tek bir gün yaşanan bu seviyeyi aştı. Bu durum, küresel anlamda günlük olarak birkaç kez sınırın aşılmasının bir ilk olduğunu gösteriyor.
Aşırı hava olayları artacak
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Paneli (IPCC) raporları da uyarıyor: Eğer küresel ısınma 1.5 dereceye ulaşır, her on yılda bir görülen aşırı sıcaklık olayları on yılda 4.1 kez; eğer 2 dereceye ulaşır, on yılda 5.6 kez yaşanacak. Bunun yanı sıra, daha sıcak bir atmosfer daha fazla nem tutabilir, bu da sel riskini artıran daha yoğun aşırı yağışlara neden olabilir.
2 derecenin üstünde nasıl bir sorun bekleniyor?
Bilim insanları, 2 derecenin üzerindeki bir küresel ısınmanın, özellikle tropikal ve subtropikal bölgelerde yaşanamayacak kadar yüksek sıcaklıklara neden olabileceğini belirtiyor. Aynı şekilde, bu durum biyoçeşitlilik kaybını hızlandırabilir, gıda üretimini olumsuz etkileyebilir ve kentsel altyapıların aşırı hava olaylarına karşı daha dayanıksız hale gelmesine yol açabilir.
2034'e kadar olan öngörü
Eğer atmosferdeki sera gazlarının yoğunluğu artmaya devam ederse, Aralık 2034’te küresel ortalama yüzey hava sıcaklığı 1.5 dereceye ulaşabilir. Bu durum, ciddi bir iklim değişikliği krizini tetikleyebilir.
Son örnekler
Bu yıl Yunanistan ve Libya'da yaşanan aşırı hava olayları, bu tür felaketlerin artış gösterdiğini ve küresel ısınmanın etkilerinin giderek daha belirgin hale geldiğini gösteriyor. Özellikle orman yangınları ve seller, bu tür aşırı hava olaylarının insan yaşamı üzerindeki yıkıcı etkilerini gözler önüne seriyor.
Bu durum, küresel ısınma ve iklim değişikliği konusunda alınması gereken acil önlemlerin önemini bir kez daha vurguluyor. Ayrıca, 1.5 ve 2 derece arasındaki 0.5 derecelik farkın, ekosistemler ve insan yaşamı için hayati öneme sahip olduğunu ortaya koyuyor