Doktorlara vergi taraması: 2,1 milyar lira beyan edildi
Maliye, yapay zeka destekli taramayla 30 bine yakın doktoru inceledi. Gönüllü uyum sayesinde 2,1 milyar liralık gelir beyan edildi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, özel muayenehanesi olan yaklaşık 29 bin doktoru yapay zeka destekli sistemle analiz etti. Bu süreçte “yüksek riskli” olarak tanımlanan 3 binden fazla doktor, gönüllü uyum kapsamında gelir beyanlarını artırarak vergi incelemesinden muaf tutuldu.
Yapay zeka destekli analiz süreci
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yürütülen çalışmada, serbest meslek erbapları arasında yer alan doktorlar odak noktası oldu. Toplam 28 bin 931 doktorun mali verileri analiz edildi. Makine öğrenmesi destekli risk senaryolarıyla oluşturulan sistem, mükelleflerin beyan davranışlarını çok değişkenli veri kümeleri üzerinden değerlendirdi.
Bu analiz sonucunda 3 bin 663 doktor “yüksek riskli” olarak belirlendi. Ancak cezai işlem yerine, önleyici denetim ve gönüllü uyum yöntemiyle çözüm arandı.
1701 doktor pişmanlıkla beyanda bulundu
Yüksek risk grubundaki doktorlara bilgilendirme yapılarak, gönüllü şekilde beyanlarını düzeltmeleri istendi. Çağrıya yanıt veren 1701 doktor, toplamda 1,7 milyar liralık gelir matrahı bildirdi. Bu, uyum öncesine göre ortalama 5 kat artış anlamına geliyor.
Ayrıca 158 doktor, sistem tarafından riskli görülmese de kendi inisiyatifiyle beyanda bulunarak toplamda 76 milyon lira matrah beyan etti.
Düzeltme beyannameleriyle milyonluk fark ortaya çıktı
Aralık 2023 dönemine ait KDV beyannameleri de mercek altına alındı. İlk beyan döneminde yalnızca 9 milyon liralık teslim ve hizmet bildirimi yapılırken, düzeltme beyannameleriyle bu rakam 358 milyon liraya ulaştı.
Vergi incelemesi yapılmayacak
Toplamda 2,1 milyar liralık matrah artışı sağlayan gönüllü uyum süreci sonucunda, ilgili doktorlar hakkında herhangi bir vergi incelemesi başlatılmadı. Ancak çağrılara yanıt vermeyen veya beyanları yetersiz bulunan doktorlar için takdir komisyonlarına sevk ya da doğrudan inceleme süreci başlatılacak.
Ayrıca doktorların gider kalemleri ve sağlık hizmet kayıtları da incelenecek. Sağlık Bakanlığı’ndan muayene ve ameliyat verileri talep edilerek gerçek beyanlarla uyumu denetlenecek.
Bakan Şimşek’ten vergi adaleti vurgusu
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, çalışmanın önemine dikkat çekerek şu açıklamada bulundu:
“Vergi sistemimizdeki adaletin güçlenmesi adına yalnızca ceza ve yaptırımlarla değil, mükelleflerimizi bilinçlendirerek de ilerliyoruz. Bu model, hem gelir artışı sağlıyor hem de güveni pekiştiriyor.”
Vergi sistemine güvenin korunması adına gönüllü uyum modelinin yaygınlaştırılacağını belirten Şimşek, kayıt dışı ekonomiyle mücadelede bu tür adımların devam edeceğini vurguladı.
