Dünyanın en hızlı kara hayvanı nesli tükeniyor.. Neden?
Bu efsane kedi hızına rağmen kendisini iklim değişikliğinden kurtaramıyor.
1975'ten bu yana çitaların sayısı önemli ölçüde azalarak 14.000'den yaklaşık 7.000'e düştü. Bu eğilim devam ederse çitaların nesli yakında tükenecek.
ÇİTALARIN NESLİ TÜKENME TEHLİKESİYLE KARŞI KARŞIYA
Çitaların Amerikan çitasıyla (Puma concolor) aynı soydan geldiği yönündeki popüler teori de dahil olmak üzere, çitaların evrimiyle ilgili birçok teori var.
Yaklaşık 10.000 ile 12.000 yıl önce, başta Kuzey Amerika ve Avrupa'daki yabani çitalar olmak üzere, dünya çapında birçok büyük memeli türünün nesli tükendi. Dolayısıyla geriye yalnızca Asya ve Afrika çitaları kaldı. O zamandan beri bu çitalar iklim değişikliği, habitat kaybı ve insan faaliyetleri nedeniyle tehlikeyle karşı karşıya kaldı.
On dokuzuncu yüzyılın başında Afrika'da, Orta Doğu'da ve Asya'nın başka yerlerinde 100.000'den fazla çitanın yaşadığı tahmin ediliyordu. Bugün ise çitalar Afrika'nın çeşitli yerlerinde vahşi doğada bulunuyor. İran'da ayrıca Asya çitası başta olmak üzere başka alt türlerden oluşan küçük bir grup da bulunuyor.
Bu bağlamda bilim insanları, günümüzde vahşi doğada 8.000'den az Afrika çitasının yaşadığını ve dünyada 50'den az Asya çitasının kalmış olabileceğini tahmin ediyor. Bu veriler, son kırk yılda genel olarak yaklaşık %50'lik bir düşüşün yanı sıra türün tarihsel aralığındaki önemli bir azalma da yansıtıyor.
Bazı araştırmacılar dünyanın en hızlı kara hayvanının tehlikede olabileceğinden korkuyor. Geriye yalnızca 7.000'den az çita kaldı.
Bu nedenle çitalar Savunmasız olarak sınıflandırıldı ve Uluslararası Doğayı Koruma Birliği'nin (IUCN) Kırmızı Listesine yerleştirildi. Ayrıca ABD Yaban Hayatı Servisi tarafından ABD Nesli Tükenmekte Olan Türler Yasası kapsamında 'Nesli Tehlike Altında' olarak listelendi.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN ÇİTA IRKINA YANSIMALARI
İklim değişikliği tüm yabani hayvanlar için büyük bir tehdit oluşturuyor çünkü çevresel değişimi hızlandırıyor, insanlar ve hayvanlar üzerinde artan baskılar yaratıyor.
Karbon emisyonları artmaya devam ettikçe günler daha sıcak hale geliyor ve kuraklık dönemleri uzuyor; bu nedenle artan sıcaklıklar bu alanları birçok bitki ve canlı için uygunsuz hale getirecek ve başta çita alt türü olmak üzere pek çok hayvan alt türünü yok edecek.
İklim değişikliğinin yansımaları, özellikle günlük sıcaklıkların yaklaşık 45 santigrat dereceye (113 Fahrenheit derece) yükselmesiyle birlikte çitaların yaşamlarını etkiliyor.
İklim değişikliği ile birlikte insanlar daha fazla toprağı ele geçirdikçe çitalar yaşam alanlarının ve besin kaynaklarının çoğunu kaybediyor. Ayrıca, çiftçilerin yiyecek için hayvanlarına saldıran çitaları öldürmesiyle yaban hayatı ve insanlık arasındaki çatışma devam ediyor.
Çitaların yasadışı ticareti bu alt türün hayatta kalmasına da meydan okuyor. Çitalar canlı olarak yakalanıp ticareti yapılıyor veya derileri için kullanılıyor.
Bütün bunlar çita alt türlerinin hayatta kalmasını tehdit ederken, iklim değişikliği çitanın yaşam alanını tamamen yok edebilecek.
Bu nedenle, iklim değişikliğinin temel nedenlerini ele almak için harekete geçilmediği takdirde dünya, birçok çita türünün ve diğer yaban hayatının hızlı ve yaygın bir şekilde yok olmasıyla karşı karşıya kalacak.
