D Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir ve Nasıl Giderilir?
Güneş vitamini olarak bilinen D vitamini, sağlığımız için hayati önem taşıyor. Peki, D vitamini eksikliği nasıl anlaşılır, hangi hastalıklara karşı korur ve nasıl önlem alabiliriz?
D vitamini, sağlıklı bir yaşam için vazgeçilmez elementlerden biridir ve eksikliği çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. D vitamini, kemik sağlığından bağışıklık sistemine kadar birçok vücut fonksiyonunda kritik roller oynar. Prof. Dr. Osman Erk'e göre, D vitamini eksikliği ülkemizde oldukça yaygındır ve bu durumun çeşitli belirtilerle kendini gösterdiği bilinmektedir. Eksikliğin teşhisi genellikle basit bir kan testi ile yapılabilmekte ve gerekli durumlarda takviye alınması önerilmektedir.
D Vitamini Eksikliğinin Belirtileri
D vitamini eksikliği, kişilerde yorgunluk ve halsizlik gibi genel belirtilerle başlar. Bu durum, kemiklerde ve eklemlerde ağrılara, depresif ruh haline ve sık enfeksiyon geçirilmesine neden olabilir. Ayrıca, bu eksiklik üşüme hissi, tırnaklarda kırılganlık ve saç dökülmesi gibi problemlere de yol açabilir. Bu belirtiler fark edildiğinde, D vitamini seviyesinin ölçülmesi için bir kan testi yapılması önerilir.
KAN TESTİNDEKİ DEĞERLERİN ANLAMI
50-100 arası: İdeal durumdasınız.
30-50 arası: Dikkatli olmalısınız.
20-30 arası: Riskli çizgidesiniz.
20’nin altı: Tehlikeli hattasınız.
Güneş Işığı ve D Vitamini
D vitamini, doğal yollarla en iyi güneş ışığından elde edilir. Güneş ışınları, ciltte D vitamini sentezini tetikler. Ancak, güneş ışınlarının kanserojen etkileri nedeniyle özellikle yaşlılar arasında D vitamini yetersizliği görülebilmektedir. Uzmanlar, güneş ışınlarının çok dik gelmediği saatlerde, yani sabah erken saatlerde veya öğleden sonra geç saatlerde, güneş kremi kullanmadan 20-30 dakika güneşlenmenin yeterli olacağını belirtmektedir. Kış aylarında, güneş ışıklarına daha az maruz kaldığımız için D vitamini seviyeleri düşebilir ve bu durum takviye gerektirebilir.
Ne Zaman ve Nasıl Takviye Alınmalı?
D vitamini, vücutta doğal olarak üretilemeyen bir vitamindir ve dışarıdan alınması gerekir. Eğer D vitamini düzeyleri düşükse, doktor kontrolünde takviye alınması uygun olacaktır. Türkiye’de farklı dozlarda D vitamini takviyeleri bulunmakta ve bu takviyeler ağız yoluyla ya da daha etkin emilim için enjeksiyon yoluyla alınabilmektedir. Ayrıca, kalsiyum ile birlikte sunulan D vitamini kombinasyonları da sıklıkla tercih edilen takviyeler arasındadır.
D Vitamini ve Hastalıklardan Korunma
Yeterli D vitamini alımı, pek çok ciddi hastalığın önlenmesine yardımcı olur. Özellikle kalp hastalıkları, hipertansiyon, beyin felci, Parkinson hastalığı, demans ve Multiple Skleroz (MS) gibi durumlar, yeterli D vitamini alımıyla riski azaltılan sağlık problemlerindendir. Çocukluk ve gençlik yıllarında yeterli D vitamini alımı, bazı kanser türlerinin riskini de düşürmektedir.
D Vitamini İçeren Gıdalar
Ne yazık ki, D vitamini sadece sınırlı sayıda gıdada bulunur ve bu gıdalarla günlük ihtiyacın tamamını karşılamak zordur. D vitamini zengini gıdalar arasında balık yağı, somon, uskumru, ringa balığı, ton balığı, karides, süt, peynir, tereyağı, krema, yumurta sarısı, mantar, yulaf ve kakao bulunmaktadır. Ancak, bu gıdaların tüketimi bile günlük D vitamini ihtiyacını tam olarak karşılamayabilir.
Aşırı D Vitamini Kullanımının Zararları
D vitamini kullanımında dikkatli olunması gerekmektedir çünkü aşırı D vitamini alımı, vücutta kalsiyum seviyelerinin aşırı yükselmesine ve böbrek taşları gibi istenmeyen sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle, D vitamini takviyesi alırken mutlaka bir sağlık uzmanının gözetimi altında olunması önerilir.
