Çelik: Kripto düzenlemesiyle Türkiye gri listeden çıkabilir / Al Ain Türkçe Özel
Türkiye kripto varlıklarla ilgili düzenlemeyi hayata geçirmeye hazırlanıyor. Peki düzenlemenin çerçevesi nasıl olacak? Düzenleme Türkiye’ye ne katacak? Kripto Para Uzmanı Helin Çelik, bu soruları Al Ain Türçe için cevapladı.
Türkiye kripto varlıklarda yeni düzenlemeye hazırlanıyor. Düzenlemenin 2024 yılının ilk aylarında Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne gönderilmesi bekleniyor. Türkiye’de kripto para piyasasının büyüklüğünü, yeni düzenlemenin neler getireceğini ve sızan detayları Kripto Para Uzmanı Helin Çelik’le konuştuk.
Dünya ve Türkiye’deki kripto para piyasasının büyüklüğü nedir? Kaç yatırımcı kullanıyor, maddi büyüklüğü ne kadar?
Kripto para piyasasının küresel hacmi 1,5 trilyon doları geçti. Dünya genelinde 900 milyondan fazla kişi kripto parayla ilgileniyor. Bu yatırımcılar ağırlıklı olarak gelişmekte olan ülkelerde yaşıyor.
Türkiye ise dünyada kripto para işlemlerinde dördüncü sırada yer alıyor. Türkiye nüfusunun yarısından fazlasının kripto parayla bir şekilde ilgilendiğini biliyoruz. Son yapılan araştırmalara göre Türkiye’de yıllık işlem hacmi 200 milyar doların üzerinde...
Nüfusa oranla kullanım oranımız fazla. Ancak yatırımcıların çoğu 5 bin liranın altındaki işlemler için kripto para piyasasını tercih ediyor. Bu da yüksek kar oranından daha az riskle yararlanmaya çalıştıklarını gösteriyor.
Türkiye kripto varlıklara yasal bir zemin kazandırmak için düzenleme hazırlığında. Yeni düzenleme konusunda sızan bilgiler neler? Düzenlemenin genel çerçevesi ne olacak? Nasıl bir düzenleme öngörülüyor?
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2024’ün ilk çeyreğinde kripto düzenlemesini Meclis’e sunabilir. Düzenleme hem kullanıcıyı hem geliştiriciyi etkileyecek düzeyde olacak. Kullanıcıların takip ettiği en önemli nokta kripto paraların vergilendirilmesine ilişkin esaslar... Bu kapsamda belirli bir limiti geçen kardan vergi alınması planlanıyor. Ancak vergi oranı ve limit henüz netleşmiş değil. Alış satıştan doğan kar boyutuna bakılarak elde edilen kar üzerinden vergi kesintisi olacak.
Bu noktada vergi oranı piyasada oldukça belirleyici. Beklentinin üzerinde gelecek bir vergi oranı, merkeziyetsiz borsalara olan talebi artırabilir. Bu geliştirici açısından da çok önemli bir konu. Türkiye’deki kripto para ekosisteminin gideceği rotayı belirleyecek.
Diğer taraftan platformlara da ciddi sorumluluklar yüklenecek. MASAK bir süredir platformlara denetim yapıyor. Ancak bu yasayla denetimler daha da sıkılaşacak. Bu kapsamda bir kripto para platformunun kurulması için sermaye yeterlilik şartı getirilecek. Faaliyeti sırasında teminat göstermesi gerekecek. Şüpheli işlem dönerse bu şüpheli işlemi MASAK’a bildirme zorunluluğu ortaya çıkacak. Bildirim yapmamaları ya da kural ihlali yapmaları durumunda aracı kurumlara cezai işlem uygulanabilecek.
Kripto ihracı yapmayı düşünen şirketler için ek maddeler getirilebilir. Bu konuda yetkili kurum SPK olacak. Şirketler güncellemeleri gereken altyapı çalışmaları varsa bunu tamamlayacaklar. Bu işlem için belli bir süre verilecek. Uyum yasası çerçevesinde faaliyet göstermiş olacaklar. Kara para aklamanın önüne geçilmesi için uyum yasası neyi gerektiriyorsa o şekilde faaliyet gerçekleştirecekler.
Kripto para saklama hizmeti veren kuruluşlar için de ek düzenlemeler getirilebilir. Düzenlemeyle birlikte kripto paraların hangi varlık sınıfında olduğu belli olacak. Bu sınıfa göre de bir lisans şartı getirilebilir.
Türkiye bu düzenlemeyi yaptığında neler kazanacak, ne gibi avantajlar elde edecek?
Düzenlemeyle birlikte Türkiye gri listeden çıkabilir. Bu gerçekleşirse uluslararası kredilere erişim daha kolay olacak. Yabancı yatırımcının güveni kazanılacak ve sıcak para akışı hızlanacaktır.
Diğer taraftan düzenlenmiş bir piyasa içinde yatırımcı daha rahat işlem yapabilecek. Ekosistemin gelişmesiyle birlikte farklı bir ekonomik model oluşturulabilecek. Blockchain teknolojisi farklı sektörlere daha rahat entegre edilebilecek. Her şey yasal çerçevede gerçekleşmiş olacak.
Avrupa Birliği geçen hafta kripto paralar üzerinde yapılacak düzenleme konusunda anlaşmaya vardı. Eğer bu hayata geçirilirse, coğrafi açıdan en geniş kapsamlı düzenleme olacak. Belki de Türkiye ile aynı dönemde AB de kripto varlıklara yasal zemin sağlamış olacak. Son dönemde bütün ülkeler aynı anda düğmeye basmış gibi gelişmeler yaşıyoruz.
Düzenlemelerin bu kadar hızlı gelmesi, piyasada giderek artan benimsenme oranıyla ilgili. Dünya genelinde 2024 yılında düzenlemelerin iyice hız kazandığına şahit olacağız. .
