Celal Ülgen: Cumhurbaşkanının 3.defa aday olma hakkı bulunmuyor
Türkiye adım adım seçime giderken, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın adaylığına ilişkin tartışmalar sürüyor. TBMM Başkanı ve Adalet Bakanı Erdoğan'ın aday olabileceğini düşünüyor. Av.Celal Ülgen ise, "Cumhurbaşkanının 3.defa aday olma hakkı bulunmuyor"dedi.
Seçime aylar kala, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın adaylığına ilişkin tartışmalar devam ediyor.
Anayasa'nın 101'inci maddesinde "Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir" deniyor.
Bu maddeden hareketle Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın seçimler için 14 Mayıs'ı işaret etmesi sonrası üçüncü kez aday olup olamayacağı tartışmalarını yeniden başlattı. Ancak TBMM Başkanı Mustafa Şentop ve Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Erdoğan'ın Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin ilk Cumhurbaşkanı olarak 2018'de seçildiğini ve bu yılki seçimin ise ikinci olacağını belirterek Erdoğan'ın tekrar aday olabileceğini öne sürüyor.
2007'DE İKİ DEFA SEÇİLME SINIRI GETİRİLDİ
Anayasa'ya göre 2007 yılına kadar cumhurbaşkanı seçimi doğrudan TBMM tarafından yapılıyordu. Yedi yıllığına, bir defalığına seçilen ve tarafsız bir konumda olan cumhurbaşkanı ikinci defa aday olamıyordu. Ancak 2007'de Abdullah Gül'ün adaylığı sürecinde yaşanan 367 krizi üzerine anayasa değişikliği yapılarak cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi uygulamasına gidildi. Görev süresi beş yıla indirilen cumhurbaşkanına iki defa seçilme hakkı getirildi.
TBMM tarafından yedi yıllığına cumhurbaşkanı seçilen son isim olan Abdullah Gül'ün görev süresi 2014'te doldu. Parlamenter sistemin uygulandığı bu dönemde Erdoğan, 2014 yılında halk tarafından seçilen ilk Cumhurbaşkanı oldu.
Erdoğan'ın görev süresinin dolmasına iki yıl kalmışken 16 Nisan 2017'de yapılan anayasa değişikliği referandumunda başbakanlık kaldırılarak yerine Cumhurbaşkanı Hükümet Sistemi getirildi. Anayasa değişikliği kapsamında cumhurbaşkanının yetkileri artırıldı, cumhurbaşkanı seçimi şartları ise değişmedi. Anayasanın 101'inci maddesinde bu durum "Cumhurbaşkanı, kırk yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, doğrudan halk tarafından seçilir. Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir" şeklinde yer aldı.
Anayasanın 116'ıncı maddesinin üçüncü fıkrasında ise "Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, Cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir" düzenlemesi getirildi. Bunun için TBMM'nin üye tam sayısının beşte üç çoğunluğuyla, yani 360 milletvekilinin seçimlerin yenilenmesine karar vermesi gerekiyor.
2018'DE İKİNCİ KEZ CUMHURBAŞKANI SEÇİLDİ
2014'te beş yıllığına seçilen Erdoğan'ın görev süresi normal şartlarda 2019'da doluyordu. Ancak iktidar, 16 Nisan 2017 Referandumu'nda kabul edilen anayasa değişikliklerini hayata geçirme gerekçesiyle seçimleri bir yıl öne çekti. Erdoğan, 24 Haziran 2018 tarihinde yapılan seçimlerde halk tarafından ikinci kez Cumhurbaşkanı seçildi ve Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi fiilen başlamış oldu.
Muhalefet ise şimdi Erdoğan'ın 2014 ve 2018 yıllarında iki defa Cumhurbaşkanı seçildiğini belirterek 2023'te üçüncü kez cumhurbaşkanı adayı olamayacağı görüşünü savunuyor. Başta TBMM Başkanı Mustafa Şentop ve iktidar sözcüleri ise buna karşı çıkıyor.
"BİR DAHA SEÇİLMEMEK ÜZERE SANDIĞA GÖMMEK OLACAK"
Avukat Celal Ülgen, Al Ain Türkçe'den Tuğba Yıldırım'a konuya ilişkin değerlendirme yaptı.
Ülgen, "Ülkemizde son yıllarda, hukuk bir hayli örselendi. Hukuk bükücüler türendi. Kendi çıkarlarına, kendi lehlerine bir egemenlerin hukuku oluştu. Bu açıdan Adalet Bakanlığı'nın ya da iktidar mensuplarının hukuku kendi lehine yontmalarını son derece üzüntüyle karşılıyorum. Anayasanın 100.maddesi son anayasa değişikliği ile değişen bir madde değil. Öteden beri var olan bir maddedir. O nedenle eğer, cumhurbaşkanının bir kez daha seçilme hakkı olmuş olsaydı düzenlemede, 'bu anayasa değişikliklerinden itibaren geçerlidir' diye bir söz olurdu. Bu olmadığına göre ve herkese eşit uygulanacağına göre, iki defa cumhurbaşkanlığı süresini geçiren sayın cumhurbaşkanının 3.defa aday olma hakkı bulunmamaktadır. Bu son derece açık ve net bir şekilde görülüyor.
Ama bütün bunlara rağmen, hukuku eğip bükerek, tek adam yarattığı hukuk sistemindeki YSK, Anayasa Mahkemesi, Danıştay, Yargıtay gibi hukuk kurumlarını kendisinin tabii bir arka bahçe gibi kullanma alışkanlığına giren Sayın Cumhurbaşkanı, bu kurallara uymayacağını söylüyorsa eğer, artık bu tarihten sonra bizim için yapılacak tek görev var; bütün hukuksuzluklar ile beraber Sayın Cumhurbaşkanını da bir daha seçilmemek üzere sandığa gömmek olacak" dedi.
