Beyin pili uygulaması, Parkinson ve diğer hareket bozukluklarında etkili bir çözüm sunuyor
Derin beyin stimülasyonu (DBS), Parkinson ve diğer hareket bozuklukları için etkili bir tedavi yöntemi sunuyor. Teknoloji, semptomları hafifletiyor ve hastaların yaşam kalitesini artırıyor.
Derin beyin stimülasyonu (DBS), hareket bozukluğu semptomlarına sahip hastalara tedavi imkanı sunuyor. Parkinson hastalığı başta olmak üzere esansiyel tremor ve distoni gibi nörolojik hastalıkların tedavisinde kullanılan bu yöntem, dünya çapında 30 yıldır uygulanıyor. Türkiye'de yılda ortalama 700 hastaya uygulanan DBS, belirgin başarılar gösteriyor. Yöntemin temel amacı, belirli beyin bölgelerine gönderilen elektrik sinyalleri aracılığıyla hastaların yaşam kalitesini yükseltmek ve semptomları kontrol altına almak.
Beyin pili nedir ve nasıl çalışır?
Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Bayraklı, beyin pilinin beynin hasar gören ve elektriksel aktivitesi bozulmuş olan bölgelerine düzenli aralıklarla elektrik uyarısı verdiğini ifade ediyor.
Bayraklı, “Ameliyatta bir komplikasyon olması çok düşük bir ihtimal. Biz ameliyattan sonra bir-iki gün içinde hastayı taburcu ediyoruz. Hastalar ameliyattan önceki yaşamlarına direkt geri dönüyorlar. İyileşme hali dediğimiz pilin ayarlanmasını bir-iki aylık bir süreçte ve nöroloji bölümü uzmanlarıyla beraber yürütüyoruz. Bu süreç bazı hastalarda biraz daha kısa ya da uzun sürebiliyor. Hastalar ortalama bir-iki ay sonra normal yaşamlarına kaldıkları yerden devam edebiliyor. Yani titreme ve kasılmalarda azalma görüyorlar. Hatta bazı esansiyel tremol hastalarında ameliyatın ardından hemen iyileşme görülebiliyor.” iafedelerini kullanuyor.
Operasyon süreci
DBS operasyonunda hasta genellikle uyanık tutuluyor. Operasyon sırasında real-time yanıt alabilmek için hasta uyanıkken uyarılar yapılıyor. Ardından kalıcı elektrodu beynin spesifik bölgelerine yerleştiriliyor. Operasyon yaklaşık 2,5 saat sürüyor ve hasta kısa süre içerisinde taburcu edilip günlük yaşamına dönebiliyor. Bu operasyon genellikle minimal invaziv bir prosedür olarak kabul ediliyor yani hastanın iyileşme süreci oldukça hızlı gerçekleşiyor.
Yan etkiler ve riskler
Prof. Dr. Bayraklı, beyin pili uygulamasının hastalığın seyrini değiştiremediğini, yalnızca semptomların iyileşmesine yardımcı olduğunu vurguluyor.Bayraklı'nın verdiği bilgilere göre, tedavi hastalığın genel gidişatına etki etmiyor, sadece semptomların 8-10 yıl gibi bir süreliğine hafiflemesini sağlıyor. Bunun yanı sıra, beyin pili ile ilgili olası yan etkiler arasında enfeksiyon riski, elektrot yerleşiminin yanlış olması ve cihazın arızalanması gibi durumlarda medydana gelebiliyor.
Dikkat edilmesi gerekenler
Operasyon sonrası hastaların dikişlere dikkat etmesi ve olası kafa travmalarından kaçınması gerekiyor. Şarj edilebilen veya edilemeyen iki türlü pil mevcut ve bu piller belirli bir ömre sahip. Şarj edilemeyen piller ortalama 5 yıl, şarj edilebilen piller ise düzenli şarj edilirse daha uzun ömürlü olabiliyor. Pilin ömrü dolduğunda, yeni bir operasyon ile değiştirilmesi gerekiyor.
Psikiyatrik değerlendirme önemli
Prof. Dr. Bayraklı, psikiyatrik değerlendirmenin operasyon karar sürecinde önemli bir yeri olduğunu belirterek, bazı hastalarda operasyon sonrası psikiyatrik sorunların ortaya çıkabileceğini ifade ediyor. Bu nedenle operasyon öncesinde psikiyatrik değerlendirme mutlaka yapılıyor ve hastaların uygunluğu kontrol ediliyor.
Uygulamanın yaygınlaşması
Beyin pili uygulaması, Parkinson ve diğer hareket bozukluklarında yaşam kalitesini artırıyor ve hastaların günlük yaşamlarını kolaylaştırıyor. Ancak bu tedavi yönteminin uygulanabilirliği ve başarısı, hastanın genel sağlık durumu, yaş ve diğer tıbbi kriterlere bağlı olarak değişebiliyor. Uygulamanın daha fazla hastaya ulaşabilmesi için devam eden klinik araştırmalar ve yeni teknolojiler, tedavi sürecini daha da etkili kılmayı amaçlıyor.
