BAE-Türkiye ilişkileri | Ticaret hacmi 40 milyar dolara çıkarılmak isteniyor
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile Türkiye arasındaki ilişkiler giderek güçlenirken iki ülke ciddi yatırım ortaklıkları yapılacak.
Körfez ülkelerine 3 günlük önemli bir tur gerçekleştiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suudi Arabistan ve Katar ziyaretinin ardından dün gece saatlerinde Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) ulaştı.
Son olarak 10 Haziran’da bir araya gelen Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Devlet Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan, bu kez Abu Dabi’de resmi temaslarda bulundu. .
Erdoğan, Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan tarafından ‘El Vatan Sarayı’nda resmi törenle karşılandı.
İki lider, 10 Haziran tarihinde İstanbul’da bir araya gelmiş, BAE Devlet Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan, Atatürk Havalimanı’nda karşılanmıştı.
Karşılama töreninde Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın ve Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç da yer almıştı. Daha önceki görüşmeler Kasım 2021, Şubat 2022, Mart 2023’te gerçekleştirilmişti.
Son 2 yılda gerçekleştirilen görüşmelerde imzalanan anlaşmalar ise gündemdeki yerini koruyor.
BAE, 10 MİLYAR DOLARLIK FON AYIRDIĞINI DUYURMUŞTU
BAE Devlet Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan’ın Kasım 2021 tarihinde gerçekleştirdiği ziyaretinde iki ülke arasında 10 anlaşma imzalandı.
Abu Dabi ve Ankara arasında, Kara Paranın Aklanması ve Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Bağlamında Mali Bilgilerin Değişimine İlişkin Mutabakat Muhtırası, Abu Dabi Liman Şirketi ile Türkiye Varlık Fonu arasında Mutabakat Muhtırası, Abu Dabi Menkul Kıymetler Borsası ile Borsa İstanbul arasında Mutabakat Muhtırası, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile BAE Merkez Bankası arasında İşbirliğine Yönelik Mutabakat Zaptı gibi önemli anlaşmalar yapıldı.
Ayrıca, BAE, Kasım 2021'de, Türkiye'ye yatırım için 10 milyar dolarlık fon ayırdığını duyurdu.
13 ANLAŞMA İMZALANDI
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Şubat 2022'deki Abu Dabi ziyaretinde de yeni anlaşmalara imza atıldı. Bu ziyaret sırasında savunma sanayisi, sağlık, iklim değişikliği, sanayi, teknoloji, kültür, tarım, ticaret, ekonomi, kara, deniz taşımacılığı, gençlik, afet yönetimi, meteoroloji, iletişim ve arşiv alanında 13 anlaşma imzalandı.
Abu Dabi’de 3 Mart’ta gerçekleştirilen görüşmede ise ‘Türkiye-BAE Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması’ imzalandı.
Öte yandan Türkiye’nin Abu Dabi Büyükelçisi Tugay Tunçer, 10 Haziran’da görüşmelere ilişkin yaptığı açıklamada 2022 yılında Türkiye ve BAE arasındaki petrol dışı ticaret hacminin yaklaşık 19 milyar dolar olduğunu iki ülkenin de bunu 5 yılda 40 milyar dolara yükseltmek için çabaladığını söylemişti.
Bu oran 2021’de 13 milyar dolar civarındaydı.
BAE, DEPREM SÜRECİNDE TÜRKİYE’YE DESTEK OLDU
Ayrıca 6 Şubat tarihinde Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde meydana gelen ve 11 ili etkileyen depremlerin ardından BAE, Türkiye’ye yardım eden ülkeler arasında yer aldı.
BAE Devlet Başkanı Al Nahyan, 7 Şubat'ta yaptığı açıklamada, deprem nedeniyle Türkiye'ye 50 milyon dolar nakdi yardım yapılacağını duyurdu.
Al Nahyan'nın talimatıyla 7 Şubat'ta başlatılan "Yiğit Süvari 2" operasyonu kapsamında Türkiye'ye 906 ton gıda, tıbbi malzeme ve çadırlardan oluşan 58 yardım uçağı gönderildi.
BAE’NİN İLK 10 TİCARET ORTAĞI ARASINDA EN HIZLI BÜYÜYEN ÜLKE TÜRKİYE
BAE ile Türkiye arasında petrol dışı pek çok ticari anlaşma da yapıldı. İki ülke arasındaki petrol dışı ticaret, 2020’den 2021’e kadar 8.9 milyar dolardan 13 milyar dolara yükseldi.
2017 ile 2021 yılları arasında ise BAE’nin Türkiye’ye yatırımı toplam 298.4 milyon dolar oldu.
2022’de ise petrol dışı ticaret 19 milyar dolara ulaştı.
2021'e göre %40, 2020'ye göre %112 artışla Türkiye, BAE'nin ilk 10 ticaret ortağı arasında en hızlı büyüyen ortaklarından oldu.
TİCARET HACMİ 5 YILDA 40 MİLYAR DOLARA ÇIKARILMAK İSTENİYOR
2022’de petrol dışı ticaret 19 milyar dolara ulaşmışken 3 Mart’ta imzalanan ‘Türkiye-BAE Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması’ kapsamında yapılacak anlaşmalar doğrultusunda ticaret hacminin 40 milyar dolara çıkarılmak istendiği belirtildi.
Söz konusu açıklamayı BAE Ankara Büyükelçisi Said Sani ez-Zahiri “Ziyaretin sonuçlarının, ekonomi, ticaret, yatırım, ulaştırma, sağlık ve enerji alanlarında yeni yatırım fırsatları arama ve yeni sektörlerde ticaret alışverişini ve ortak işbirliğini geliştirme yoluyla birçok alanda ilişkilerin seviyesini ilerleteceğine inanıyoruz.
Bu ziyaret sırasında özellikle ticaret hacminin gelecek yıllarda yaklaşık 40 milyar dolara çıkarılması yönündeki karşılıklı istek ile iki ülke için öncelikli tüm alanlarda ilişkileri geliştirmenin yolları ele alınacak” ifadeleriyle yaptı.
İKİ ÜLKE 50.7 MİLYAR DOLARLIK 13 ANLAŞMA İMZALADI
Öte yandan bugün Abu Dabi’de gerçekleştirilen toplantıda Türkiye ile BAE arasında yatırım, ekonomi, sanayi, savunma, hukuk, yargı, yenilenebilir enerji ve uzay endüstrisi alanlarında toplam tutarı 50.7 milyar dolarlık 13 anlaşma imzalandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey mekanizmasıyla ilişkilerimizin en üst düzeyde düzenli şekilde ele alınmasını sağlayacağız. Anlaşmanın, iş dünyamıza tanıtılması için sonbaharda İstanbul'da Ticaret ve Yatırım Forumu düzenlenmesinde fayda görüyoruz. İmzalanacak yeni metinlerle iş birliğimizin ahdi zemini güçlenecek. Yatırımların teşviki, güvenlik, yenilenebilir enerji ve taşımacılık gibi alanlarda hukuki altyapıyı sağlamlaştıralım istiyoruz" dedi. Al Nahyan ise yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı ağırlamaktan mutluluk duyduğunu ifade ederek, “Önümüzdeki dönemde de ilişkilerimizin çok daha iyi bir şekilde gelişeceğine olan inancım tamdır” dedi. BAE olarak Türkiye ile Mısır arasındaki ilişkilerin diplomatik düzeyinin büyükelçiler seviyesine çıkarılmış olmasından duyduğu memnuniyeti dile getiren Al Nahyan, “Şüphesiz bu durum tüm bölge için olumlu bir gelişmedir. İyi bir adımdır ve Birleşik Arap Emirlikleri bölgede her daim barış, esenlik ve istikrar girişimlerini desteklemektedir” dedi.
TÜRKİYE-BAE ARASINDA 50.7 MİLYAR DOLARLIK ANLAŞMA
Görüşmenin ardından Türkiye ile BAE arasında yatırım, ekonomi, sanayi, savunma, hukuk, yargı, yenilenebilir enerji ve uzay endüstrisi alanlarında toplam tutarı 50.7 milyar dolarlık 13 anlaşma imzalandı. Anlaşmalar ile Türkiye ve BAE arasında enerji, ulaştırma, altyapı, lojistik, e-ticaret, finans, sağlık, gıda, turizm, emlak, inşaat, savunma sanayii, yapay zeka ve ileri teknolojiler gibi alanlarda mevcut iş birliğinin derinleştirilmesi kararlaştırılırdı.
İki devlet arasında imzalanan anlaşmalar şöyle:
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ile Birleşik Arap Emirlikleri Uluslararası Yatırımcılar Konseyi Arasında Mutabakatı,
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ile Abu Dabi Yatırım Ofisi Arasında Mutabakat Zaptı,
Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı ile Birleşik Arap Emirlikleri Ekonomi Bakanlığı Arasında Karma Ekonomik ve Ticaret Komisyonu (JETCO) Kurulmasına İlişkin Ortak Deklarasyon,
Savunma Sanayii İşbirliği Mutabakat Muhtırası,
Enerji ve Tabii Kaynaklara İlişkin Stratejik Ortaklık Çerçeve Anlaşması,
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Birleşik Arap Emirlikleri Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma,
Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş. ile Abu Dabi Kalkınma Holding Şirketi (ADQ) Arasında Mutabakat Zaptı,
Türkiye Cumhuriyeti’ni Temsilen Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Abu Dabi Kalkınma Holding Şirketi (ADQ) Arasında Mutabakat Zaptı,
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Birleşik Arap Emirlikleri Devleti Hükümeti Arasında Hukuki ve Ticari Konularda Adli Yardımlaşmaya Dair Andlaşma,
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Birleşik Arap Emirlikleri Devleti Hükümeti Arasında Cezai Konularda Karşılıklı Adli Yardımlaşmaya Dair Andlaşma,
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Birleşik Arap Emirlikleri Devleti Hükümeti Arasında Suçluların İadesine Dair Andlaşma,
Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığıyla Birleşik Arap Emirlikleri Sanayi ve İleri Teknoloji Bakanlığı Arasında Dijital Dönüşüm Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı,
Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Birleşik Arap Emirlikleri Uzay Ajansı Arasında Ticari Amaçlarla Müşterek Fırlatma Aracı Kabiliyetleri Geliştirmeye İlişkin Mutabakat Zaptı.
