BAE’de düzenlenecek COP28 neden önemli? Al Ain Türkçe Özel

COP28, 2023 yılında BAE'nin Dubai kentinde düzenlenecek. Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş, Al Ain Türkçe’ye konuyla ilgili değerlendirmelerde bulundu.

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), 2023'te düzenlenecek 28. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı "COP28"e ev sahipliği yapacağını duyurdu.

BAE Devlet Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan'nın direktifleri kapsamında, Başbakan Yardımcısı ve Cumhurbaşkanlığı İşleri Bakanı Şeyh Mansur bin Zayed Al Nahyan, COP28 konferansına başkanlık edecek ekibi atadı.

Şeyh Mansur bin Zayed Al Nahyan, Sultan Ahmed Al Jaber’in, 2023 yılında Birleşik Arap Emirlikleri ev sahipliğinde gerçekleştirilecek olan BM İklim Zirvesi 28. Taraflar Konferansı’nın (COP28) Başkanı olarak göreve getirildiğini açıkladı.

Geçmiş yıllarda düzenlenen konferansları ve 28. Taraflar Konferansı’nın (COP28) neden önemli olduğunu Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş, Al Ain Türkçe’den Alev Olgay’a anlattı.

Aralık 2015’te kabul edilen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Paris İklim Antlaşması’nın, çok büyük bir ilgiyle ve çok kısa sürede bir yılı doldurmadan 2016 yılında yürürlüğe girdiğini kaydeden Prof. Dr. Murat Türkeş, “Paris Antlaşması’nın kuralları gereği de 2020’ye gelindiğinde ülkelerin kurallar gereği iklim değişikliği mücadelesi, sera gazı salımlarının azaltılması, iklim değişikliği kapsamında yeşil iklim fonunun hayata geçirilmesi gibi pek çok konuda ilerleme sağlamış olması ve yine Paris Antlaşması’na taraf olan ülkelerin yükümlülüklerini kuvvetlendirmesi daha azimkâr olması bekleniyordu. Araya Kovid-19 pandemisi girdi ve bu sebeple de 26. Taraflar Konferansı bir yıl ötelendi. 2021’in kasım ayında İngiltere’nin Glasgow kentinde yapıldı. O toplantı bir yıl ötelenmiş olmasına rağmen özellikle ilkim değişikliği savaşımının en önemli aşaması olan tüm sektörlerde sera gazı salımını 2015 düzeyine göre en az yüzde 45 azaltmak, Paris Antlaşması’nın iklim değişikliği hedefi olan 2030’a kadar yıllık yüzey hava sıcaklıklarını 1,5-2 °C derece arasında tutmak gibi çok önemli yükümlülükler, hedefler gerçekleşmedi.” ifadelerini kullandı.

Murat Türkeş, Kovid-19 pandemisi ve ondan kaynaklanan enerji gıda fiyatlarındaki artış, bunun üzerine Rusya-Ukrayna savaşının etkilerinin eklenmesiyle gıda ve enerji krizinin çok daha büyük boyutlara gelmesinin hedeflere gölge düşürdüğünü belirtti.

“COP 27’DE DE NET SONUÇLAR ALINAMADI”

Prof. Dr. Türkeş, 27. Taraflar Konferansı Şarm el Şeyh’de de ülkeler sera gazı salımını azaltmak için ulusal olarak belirlenmiş katkılarını artırdıklarına ilişkin net beyanlarda bulunmadıklarını belirterek, alınan yeni bir karara vurgu yaptı ve şöyle konuştu:

Kayıp hasarlar konusunda yeni bir karar alındı. İlkim değişikliğinin olumsuz etkisi sonucunda ortaya çıkan ülkelerin kayıp hasalarının tazmin edilmesine ilişkin yeni bir kayıp ve hasar fonu oluşturuldu. Ancak henüz yılda 100 milyar dolarlık yeşil iklim fonu hayata geçmeden bu fonun bu şekilde kurulması şimdilik bir şey ifade etmiyor çünkü bu fondaki para nasıl toplanacak hangi ülke ne kadar para verecek, hangi sürede bu fonda toplanan para ile gelişmekte olan, az gelişmiş ülkelerin, yoksul sınıfların kadınların kırsaldaki sıkıntı yaşayanların yani iklim değişikliğinden en çok etkilenenlerin kayıp hasarları karşılanacak ve bu nasıl yapılacak bu da henüz çok belli değil.

Böylece Dubai’den önce, 27.Taraflar Konferansı’nda, ilkim değişikliği savaşımı açısından, sera gazı salımlarını, karbondioksit salımlarını 2030’a kadar küresel ölçekte en az yüzde 45 oranında azaltmak, 1,5-2 °C derecelik küresel ısınma hedefini tutturmak başta kömürün fosil yakıtların zaman içinde yürürlükten kalkması ve bunların yeni yenilenebilir enerji kaynaklarıyla ikame edilmesi, teknolojik ekonomik dönüşümde gerekli olan yılda 5-7 trilyon dolarlık parayla ilgili de net sonuçlar alınamadı.

“DUBAİ ÇOK ÖNEMLİ”

Dubai o yüzden çok önemli. İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Paris İklim Antlaşması kapsamında 28. Taraflar Konferansını Dubai’de yapacaklar.

Bu zamana kadar yapılması beklenen ötelenen ve yapılmayanlar Dubai’de Taraflar Konferansı’nda tarafların önünde önemli gündem maddeleri olarak duracak.

Sera gazlarını daha fazla azaltmaya yönelik yeni yükümlülüklerin sunulması gerekiyor ve bu çok önemli. Kayıp hasar mekanizması, yeşil iklim fonunda birikmesi gereken paranın bir an önce çok net bir şekilde burada toplanması ve ihtiyacı olan ülkelere toplumlara sağlanması gerekiyor. Yine kayıp hasar mekanizmasının eksik düzeneklerinin tamamlanması gerekiyor. teknolojik ekonomik dönüşümde gerekli olan yılda 5-7 trilyon dolarlık finansmana ihtiyaç var ve bunlar en önemli konular olarak karşımıza çıkıyor.