AYM'den Rektör Atamalarına İptal Kararı: Üniversitelerde Yetki Tekrar YÖK'e Mi Geçiyor
Anayasa Mahkemesi (AYM), üniversite rektörlerinin Cumhurbaşkanı tarafından atanmasını düzenleyen kanun hükmünde kararnameyi (KHK) iptal etti. Bu karar, Türkiye'deki üniversitelerde yeni bir dönemin başlangıcı olarak yorumlanıyor.
Anayasa Mahkemesi (AYM), üniversite rektör atamalarında büyük bir değişikliğe gidilmesine yol açabilecek bir karara imza attı. 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile yapılan düzenlemeyle Cumhurbaşkanı'na verilen rektör atama yetkisi, AYM tarafından Anayasa'ya aykırı bulunarak iptal edildi.
2018 yılında çıkarılan 703 sayılı KHK ile üniversite rektörlerinin YÖK'ün önerisi olmaksızın doğrudan Cumhurbaşkanı tarafından atanması kararlaştırılmıştı. AYM, bu düzenlemenin Anayasa'nın 91. maddesine aykırı olduğuna hükmederek iptal kararı verdi.
Kararda, rektör atamalarında YÖK'ün aday gösterme ve vakıf üniversitelerinde mütevelli heyetinin teklifine olumlu görüş verme gibi rollerinin görmezden edilmesinin Anayasa'ya aykırı olduğu vurgulandı. AYM ayrıca, kamu hizmetlerine girme hakkının KHK ile düzenlenemeyeceğini de belirterek kararını gerekçelendirdi.
YÖK Üye Atamalarında da İptal Kararı
AYM'nin iptal kararları bununla sınırlı kalmadı. Yüksek Mahkeme, YÖK üyelerinin atanmasıyla ilgili 703 sayılı KHK ile yapılan değişikliği de iptal etti.
KHK ile yapılan düzenlemede, 21 üyeden oluşan YÖK'ün 7 üyesinin Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) tarafından belirlendikten sonra Cumhurbaşkanı onayı ile göreve başlayacağı belirtilmişti. AYM ise, ÜAK tarafından seçilen üyelerin doğrudan üyelik sıfatını kazanamaması ve nihai kararın Cumhurbaşkanına bırakılmasının Anayasa'ya aykırı olduğuna karar verdi.
AYM'nin hem rektör atamaları hem de YÖK üyeliklerine ilişkin aldığı iptal kararlarının 12 ay sonra yürürlüğe gireceği belirtildi. Bu kararlar, Türkiye'deki üniversitelerin özerkliği ve akademik özgürlük tartışmalarını yeniden gündeme taşıyor.
