Atık şişeler paraya dönüşüyor! Depozito yönetim sistemi nedir?
Türkiye'de, tek kullanımlık içecek ambalajları için geri dönüşüm sistemi devreye giriyor. Kullanıcılar, ambalajları belirlenen makineler aracılığıyla iade ettiklerinde, her biri için 25 kuruş kazanacaklar. Peki Depozito yönetim sistemi nedir?
Tek kullanımlık içecek ambalajlarının geri dönüşümü için yeni bir dönem kapıda. Özellikle plastik şişeler ve metal kutular üzerinde yoğunlaşacak olan bu sistem, Türkiye'nin çevre politikaları açısından büyük bir adım niteliğinde.
Depozito yönetim sistemi nedir?
2025 yılı itibarıyla tüm Türkiye genelinde uygulamaya konması planlanan depozito yönetim sistemi, çevre kirliliğini önlemeyi hedefliyor. Sistemi Türkiye Çevre Ajansı yönetecek ve ilk etapta 5 bin geri dönüşüm noktası kurulacak. Kullanıcılar, içecek ambalajlarını bu makineler aracılığıyla iade etmeleri durumunda, her bir ambalaj için 25 kuruş alacaklar. Ödemeler, Türkiye Emlak Katılım Bankası'nın sağladığı alt yapı üzerinden işleyecek ve kullanıcılara ait 'e-cüzdan' hesaplarında birikecek.
Çevre Bakanlığı ve Türkiye Çevre Ajansı, depozito yönetim sistemi için gerekli tüm altyapı çalışmalarını sürdürüyor. Makinelerin kurulacağı lokasyonlar belirlenirken, kullanım kolaylığı ve erişilebilirlik ön planda tutuluyor. İade makinelerinin kurulumu için tespit çalışmaları devam etmekte olup, sistemin sorunsuz bir şekilde işlemesi için teknik destek sağlanacak.
Depozito yönetim sistemi, geri ödemelerin hızlı ve güvenli bir şekilde kullanıcıların e-cüzdanlarına yüklenmesini sağlayacak. Bu e-cüzdanlar, sadece alışverişlerde değil, aynı zamanda çeşitli ödemelerde de kullanılabilecek. Böylece kullanıcılar, geri dönüştürdükleri ürünler sayesinde ekonomik bir kazanç elde etmenin yanı sıra çevreye olan katkılarını da görebilecekler.
Türkiye'nin dört bir yanında bulunan millet bahçeleri, üniversiteler, zincir marketler, alışveriş merkezleri, oteller ve yeme içme sektörüne ait işletmeler gibi insan trafiğinin yoğun olduğu yerler, çevre dostu bir uygulamanın parçası haline geliyor. Geri dönüşüm uygulaması kapsamında, tüketicilere iade ettikleri her bir içecek ambalajı için 25 kuruş ödeme yapılacak. Bu ödemeler, Türkiye Emlak Katılım Bankası tarafından sağlanan altyapı üzerinden işletilecek bir e-cüzdan hesabına aktarılacak.
Uygulama, sadece ekonomik değil, aynı zamanda ekolojik faydalar sağlamayı da amaçlıyor. Plastik, cam ve alüminyum gibi malzemelerden yapılan içecek ambalajlarının geri dönüşüm oranını %90'a çıkarmayı hedefleyen bu sistem, tüketicilere geri dönüşümü teşvik eden finansal bir motivasyon sunuyor. Açılacak e-cüzdan hesapları, geri dönüştürülen her ürün için birikim yapılmasına olanak tanıyacak ve bu birikimler, farklı alışverişlerde kullanılabilecek.
Bu yeni sistemle yıllık yaklaşık 20 milyar adet içecek ambalajının geri dönüştürülmesi bekleniyor. Bu sayede 500 milyon euroya yakın ekonomik kazanç elde edilmesi ve 37 bin ton sera gazı emisyonunun azaltılması amaçlanıyor. Uygulama, Türkiye'nin sürdürülebilir kalkınma hedeflerine önemli bir katkı sağlayarak çevresel ayak izini azaltmayı hedefliyor.