Alaska Zirvesi… Trump ve Putin Yüz Yüze
Yoğun uluslararası ilgi eşliğinde, beklenen zirve bugün ABD’nin Alaska eyaletinde, ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında, 2019’dan bu yana gerçekleşecek ilk doğrudan buluşma olarak başlıyor.
İki lider, görüşmelerde ortak ilgi alanına giren çeşitli siyasi, ekonomik ve güvenlik konularını ele alacak. Gözlemciler, bu adımı, mevcut uluslararası koşullar ışığında Moskova–Washington ilişkilerinin seyrini test edecek yeni bir sınav olarak görüyor.
Putin, Trump ile beklenen buluşmasından önce Rusya’nın Magadan kentine ulaştı. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov’a göre Rus lider, Magadan’daki sanayi üretim tesislerini ziyaret edecek ve bölge valisi Sergey Nosov ile bir toplantı gerçekleştirecek.
Peskov, “Bundan sonra Rusya–ABD ilişkileriyle ilgili konuları ele almak üzere Alaska’ya gidecek” dedi.
Alaska'da kritik zirve: Trump–Putin görüşmesinde hedefler ne?
Magadan ile zirvenin yapılacağı Anchorage kenti arasında yaklaşık 3 bin kilometre (yaklaşık 2 bin mil) mesafe bulunuyor ve bu mesafe yaklaşık dört saatlik uçuş süresine denk geliyor.
Putin, Rusya’nın 19. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri’ne sattığı Alaska’ya, Trump ile görüşmek üzere gidiyor. Bu, Şubat 2022’de başlayan Ukrayna Savaşı’ndan bu yana bir Batı ülkesine yaptığı ilk ziyaret olacak.
Yerel saatle 11.30’da (TSİ 19.30) başlaması planlanan görüşme, ABD’nin Rusya’yı izleme konusunda önemli rol oynamış başlıca askeri tesislerinden biri olan Elmendorf–Richardson Hava Üssü’nde yapılacak. Bu görüşme, Trump’ın yılın başında Beyaz Saray’a dönmesinden bu yana Putin ile ilk buluşması olacak.
Rusya’nın, on binlerce kişinin hayatına mal olan çatışmada sahada kazançlar elde etmesiyle birlikte, Kremlin Perşembe günü zirvenin iki lider arasında ikili bir görüşme içereceğini açıkladı. Bu durum, Avrupalı liderlerin, Putin’in ABD Başkanı’nı Ukrayna’ya dayatılacak bir anlaşmaya çekebileceği yönündeki endişelerini artırdı.
Görüşmenin ardından iki liderin ortak bir basın toplantısı düzenlemesi de planlanıyor.
Trump, Putin’in iki yıldan uzun süredir iktidarda olduğunu belirterek kendisine “kolay lokma” olmayacağını vurguladı. Perşembe günü Beyaz Saray’da gazetecilere “Ben başkanım, benimle oyun oynanmaz” dedi.
Zirve öncesi sert sözler: Trump'tan tehdit, Lavrov'dan umut mesajı
Trump, “İlk iki, üç, dört veya beş dakika içinde toplantının iyi mi yoksa kötü mü olacağını anlayacağım” ifadelerini kullandı. “Eğer toplantı kötü olacaksa çok çabuk bitecek, eğer iyi olacaksa yakın gelecekte barışı sağlamakla sonuçlanacak” diye ekledi.
Trump daha önce Putin’e hayranlığını dile getirmiş ve 2018’deki Helsinki Zirvesi’nden sonra düzenlenen ortak basın toplantısında, Rusya’nın 2016 ABD başkanlık seçimlerine müdahale ettiği yönündeki Amerikan istihbarat raporlarının aksine, Putin’in inkârını kabul ederek Rusya’nın tutumunu desteklemişti.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, kendisinin davet edilmediği bu zirveyi Putin’e verilmiş bir ödül olarak nitelendirdi ve Rusya lehine herhangi bir toprak tavizini reddetti. Trump ise bunu, çatışmayı çözmenin olası yollarından biri olarak ima etti.
ABD Başkanı, zirve öncesinde Putin ile Ukrayna konusunda nihai bir ikili anlaşma yapmayacağını ve Ukrayna liderini, Cuma günkü görüşmenin ardından yapılacak üçlü bir zirveyle sürece dahil edeceğini taahhüt etti.
Trump, “İkinci toplantı son derece önemli olacak, çünkü anlaşmanın yapılacağı toplantı o olacak. "Toprak paylaşımı" ifadesini kullanmak istemiyorum. Ama biliyorsunuz, bir bakıma bu kötü bir terim değil” dedi.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ise herhangi bir gelecekteki anlaşmanın Ukrayna’nın güvenliğini garanti altına alması gerektiğini vurguladı. Rubio, “Barış sağlamak için, güvenlik garantilerini tartışmamız gerektiğini hepimiz biliyoruz” dedi.
